Zer da listeriosia eta nola saihestu daiteke?
Osasun Ministerioaren arabera, 168 listeriosi kasu jaso dituzte Espainian, gehienak Andaluzian. "La Mecha" urdaiztatutako haragia saltzen duen Magrudis enpresako kasuan, bakterioaren kontzentrazioa baimendutakoa baino 150 aldiz handiagoa zen, Espainiako Osasun agientariek Europako Batzordeari bidalitako datuen arabera. Euskadin, ez dute listeria kasurik baieztatu.
Listeriosia Listeria monocytogenes izeneko bakterioak eragiten duen elikagai-infekzioa da. Nahiz eta infekzio horren kasuen kopurua baxua izan (Munduko Osasun Erakundearen arabera, milioi bat pertsonetatik 0,1 eta 10 artean izaten dute, gutxi gorabehera), heriotza-tasa altuak osasun publikoko arazoa bihurtzen du listeriosia.
Bakterioa kutsatzeko modurik ohikoena listeriosi bakterio kopuru handiko elikagaiak jatea da. Elikagai-infekzio gehienetan, bakterioak hozkailuetan eta izozgailuetan hiltzen dira; Listeria monocytogenesen kasuan, berriz, bakterioa tenperatura baxuetan bizi eta ugaltzen da. Dena dela, izaki bizidunek ere kutsa dezakete, batez ere, ahurdun dauden emakumeek euren haurrei.
Izan ere, ahurdunak arrisku handiko taldearen barruan daude; horretan, adinekoak, umeak eta minbizi, HIES nahiz organo transplantetako tratamendua jasotzen duten pazienteak ere badaude.
Munduko Osasun Erakundearen (MOE) datuen arabera, ahurdunek bakterio hori harrapatzeko probabilitatea % 20 altuagoa da. Emakumeak listeriosia izanez gero, haurra jaio baino lehen hil daiteke edo, umea jaiotzean, horrek pisu baxua, septizemia edo menintigisa paira dezake. Bestalde, VIH edo hiesa duten pertsonak kutsatzeko probabilitatea 300 aldiz altuagoa da.
Bakterioa kutsatzea
Bakterioak naturan ugaritzen dira. Lurzoruan, uran eta animalien digestio-apartatuetan daude, baina barazkiak ere kutsatu daitezke, lurzorutik edo simaurra ongarri gisa erabiltzeagatik.
Kasu gehienetan, hozte-prozesu luzea izan duten elikagaiek edo egosi gabeko elikagaiek izaten dute bakterioa.
Prebentzioa
Listeriosiaren prebentzioa beste elikagai-infekzioen bezalakoa da. MOEk emandako gomendioen arabera, sukaldean higienea izatea oso garrantzitsua da. Horrekin batera, elikagai gordinak besteengandik banatzea, janaria guztiz egitea, etiketek adierazten dituzten tenperatura egokiak mantentzea eta, bukatzeko, erabiltzen diren elikagaiak eta ura kutsagabeak direla baieztatzea aholkatzen dute.
Gainera, kutsatzeko arriskua duten pertsonei hurrengo elikagaiak egunero ez jatea gomendatzen diete: esne gordinarekin egindako produktuak, hestekiak eta haragi prozesatuak, pate eta arrain zein itsaski ketuak.
Zure interesekoa izan daiteke
Adingabe batek Getxoko talde batean jasandako erasoak eta jazarpena salatu ditu horren familiak
Biktimak bi urtez jaso ditu ezkutuko deiak, irainak, jazarpena sare sozialetan eta eraso fisikoak. Eraso larriena udan jaso zuen, erasotzaileek inguratu eta jo egin baitzuten. Konortea galduta, lurrera erori zen, eta erasoa grabatu egin zuten.
1932an Eibarrek Niceto Alcala Zamorari oparitutako pistola berreskuratu dute Frantzian
Pistola 1931 eta 1936 artean II. Errepublikako presidente izan zen Alcala Zamorari oparitu zioten Eibarko elkarte errepublikarreko emakume talde batek. Frantziako poliziak urtarrilean berreskuratu zuen legez kanpo bildumagile frantziarren eskuetan zegoen arma.
Aita Marik 56 pertsona erreskatatu ditu 2025eko azken misioan
Erreskatea gaur goizean egin dute, Lampedusatik 34 mila nautika hegoekialdera. Erreskatatutakoen artean 7 haurtxo eta 16 adingabe daude. Bi hilabeteko haurra eta bere gurasoak Aita Maritik eraman behar izan dituzte haurrak muturreko desnutrizioa eta deshidratazioa zituelako.
Iruñeko Irabia ikastetxeko ikasle ohi batek salatu du Opus Deiko apaiz batek sexu erasoak egin zizkiola nerabezaroan
Opus Deik, bere aldetik, gertatutakoa onartu du, bai eta Donostian eta Madrilen ere antzeko bi kasu izan zirela argitu ere. Lehenengoa, adingabe batekin jazo zen; bigarrena, berriz, 45 urteko emakume batekin.
VacaPop, ganadua erosi eta saltzeko aplikazioa: “Edadekoak ere hasi dira, pixkanaka, erabiltzen”
Inora joan beharrik gabe abereak saldu eta erosteko helburuarekin sortu da VacaPop mugikorrerako aplikazioa. Azoken zain egon barik, Internet bidez behiak, zaldiak, ahuntzak, landako makinaria eta bazka saldu eta erostea posible da honezkero. Oier Aizpuru eta Aitzol Gorospe abeltzain gazteek adierazi dutenez, oso erraza eta azkarra da. Nabarmendu dute, halaber, tratuak era tradizionalean ixten direla, alegia, aurrez aurre.
“Gure hezkuntza, euskalduna” lelopean, milaka ikasle kalera atera dira
Hego Euskal Herriko ikasleriak bat egin du Ikamak deituriko greba egunarekin. Manifestazio jendetsuak egin dira Iruñean, Gasteizen, Bilbon eta Donostian. Euskara oldarraldi judizial eta politiko bat jasaten ari dela eta indarrean dagoen hezkuntza ereduak euskara mesprexatzen duela salatu dute.
Euskal Autonomia Erkidegoa da Europako zientzia-funtsen bilketaren buru: 10 urtean 1.300 milioi bildu ditu
Espainiako Estatu osoan ere liderra da I+Gko inbertsioan, 2.000 milioi euro baino gehiagorekin, bere BPGaren % 2,35.
Xuhar Pazosen kasua berriro artxibatu du epaileak, ertzainen jokabidea "beharrezkoa eta neurrizkoa" izan zela argudiatuta
Villabonako gazteak begi bateko ikusmena galdu zuen, Ertzaintzaren foam jaurtigai batek jo ondoren, iaz Tolosako inauterietan izandako istiluetan. Epaileak iritzi dio agenteek protokoloa bete zutela, eta Pazosen lesioa "halabeharrezkoa" izan zela.
Bilboko 76. San Tomas Azokak 243 etxola eta 166 postu hartuko ditu, Areatzan
BBKk antolatuta, tradizioa, elkartasuna eta jasangarritasuna batuko ditu eta 100.000 pertsona inguru biltzea espero da, 09:00etatik 20:00etara. Aurten, 4.500 babarrun anoa banatuko dira Bizkaiko Sukaldarien Bilkura Fundazioaren (Bisubi) eskutik.
Gizon batek sexu-erasoa egin dio adingabe bati, kontaktu-aplikazio baten bidez hitzordua lortu ostean, Aian
Ertzaintzak goizaldean atxilotu du 25 urteko gizona, eta polizia-bulegoetara eraman dute.