Pandemiaren eraginez, 1.900 tumore inguru atzemateke geratu direla kalkulatu du Osakidetzak
Osakidetzak uste du 2020an 1.897 tumore detektatzeari utzi zitzaiola, pandemiak bularreko eta kolon-ondesteko minbizia bahetzeko programak aldatu zituelako. Izan ere, gaitz bakoitzaren xede-populazioaren % 54,4k eta % 39,1ek baino ez zuten deialdirik jaso, eta horrek "epe ertain eta luzeko hilkortasuna handitzea" eragingo du.
Horixe da Epidemiologiako Espainiako Elkartearen XXXIX. Urteroko Bilera dela-eta Osakidetzako eta BioCruceseko Zuzendaritza Nagusiak egindako azterlan baten ondorioetako bat. Horren txostenak eta komunikazioak Gaceta Sanitaria aldizkari espezializatuaren ale berezi batean jaso dira.
Pandemiak "eragin nabarmena" izan zuen baheketa horietan parte hartzeko gonbidapenetan. Besteak beste, bularreko minbiziaren kasuan aurreko urteetako gonbidapenen erdiak baino ez ziren izapidetu, % 54,4, hain zuzen ere. Ikerketaren egileek uste dute 202 tumore detektatzeke gelditu zirela parte-hartze txikiago horren ondorioz.
Kolon-ondesteko minbiziaren kasuan, gonbidapenen % 39,1 baino ez ziren izapidetu, eta, ondorioz, litekeena da 1.695 neoplasia aurreratu detektatu gabe gelditu izana.
Zerbixaren baheketan –2018an ezarri zen eta estaldura osoa lortu zuen 2019an– xede-populazioko emakumeen % 70 gonbidatu zituzten, baina, kasu honetan, ez da zenbatu atzerapen horrek probak egiteko orduan izan zezakeen eragina.
Pandemiak "eragin nabarmena izan du" Euskadin dauden minbiziaren hiru programa horietan, eta horrek "onurak murriztea eta epe ertain eta luzeko hilkortasuna handitzea dakar, gonbidapenak atzeratzen direlako eta parte-hartzea murrizten delako", ohartarazi du ikerketak.
Hala ere, Osakidetzak eragin hori "minimizatu ahal izan duten" neurriak jarri zituela adierazi dute, baina beharrezkoa da "epe ertainean monitorizatzea" hori egiaztatzeko. Hala, hiru baheketetan, lehentasuna eman zitzaien baieztapen diagnostikoko probei, eta "2020ko lehen seihilekoaren amaieran konfinamenduan zehar etendako jarduera guztia berreskuratu ahal izan zen".
Gainera, beste neurri batzuk ere hartu zituzten, hala nola mamografiak "emakume zaurgarrien artean" lehenestea, eta horrek bularreko minbiziaren detekzioaren galera minimizatu zuen.
Kolon-ondesteko baheketaren kasuan, "antolaketa-aldaketak (kitak eta oroitzapen-gutunak bidaltzea)" egin zituzten, eta "kolonoskopiei eta polipektomia osteko jarraipenei lehentasuna emateko protokoloak" zabaldu zituzten. Protokolo horiek Lehen Mailako Arretaren eta Digestioko espezialisten artean adostu zituzten, eta "2020ko irailean pandemiaren aurreko gonbidapenen erritmoa berreskuratzea ahalbidetu zuten".
Zerbixaren baheketan, gonbidapen-protokoloa aldatu zuten, "emakumeek emaginaren kontsultetarako sarbidea hobetzeko, gonbidapenean hitzordurik behar izan gabe".
Albiste gehiago gizartea
Zeledonek Palestinako genozidioaren eta indarkeria matxistaren aurkako aldarria egin du, eta "falta direnak" gogora ekarri ditu
Milaka pertsona izan dira Gasteizko Andre Maria Zuriaren plazan 'Zeledonen Jaitsiera' ekitaldian. Iñaki Kerejazuk palestinarren aurkako genozidioa bukatzea eskatu du, eta eraso matxistak gaitzetsi ditu. Arabako hiriburuko jaien aniztasuna aldarrikatu du, "jatorria edozein dela ere".
Festak eztanda egin du Gasteizen, Zeledon aldarrikatzaile baten eskutik
Zalduondoko baserritarra San Migel elizako dorretik jaitsi da Andre Maria Zuriaren plazaraino. Urtero bezala, nahiz eta bero handia egin, plaza jendez lepo egon da, guztiak jaiei hasiera emateko irrikaz.
Poloniak prozesua ireki dio berriro Pablo Gonzalez euskal kazetariari
Horretarako agindua eman dute inteligentzia zerbitzuek igorritako dokumentuak jaso ondoren, eta urriaren amaieran edo azaroaren hasieran egin liteke epaiketa. Hiru eta hamabost urte arteko kartzela-zigorra bete dezala eska dezakete.
Sei pertsona atxilotu dituzte Castro Urdialesen, luxuzko txalet batean 500 marihuana-landaretik gora atzeman ondotik
Landareak etxebizitzaren beheko solairuan zeuden, eta leihoak eta kanporako atea zigilatuta zeuden, usainik atera ez zedin.
Hegazti gripearen kasuak detektatu dituzte Santurtzin eta Erandion jasotako kaio hankahorietan
Hegaztiei bakarrik eragiten die, ez zaie pertsonei transmititzen eta ez da arriskutsua osasun publikorako. Hala ere, prebentzio-kontrolerako neurriak ezarri dira eremu horretan, animalien osasuna babesteko eta hegaztien sektorean izan daitekeen edozein eragin minimizatzeko.
26 urteko gizon bat atxilotu dute Gasteizen, bikotekideari jazarpena eta tratu txarrak emateagatik
Igandean izan zen atxiloketa. Udaltzaingoaren patruila bati jakinarazi zioten gizon bat emakume bat jazartzen ari zela, etengabe etxeko atea jotzen.
Bilboko Konpartsek 600 jarduera baino gehiago antolatu dituzte Aste Nagusira begira, tartean 250 kontzertu
Kirolak garrantzi handia izango du, eta txikientzako jarduerak ere ez dira faltako, ia egunero, aste berezi horretan. Halaber, ez dira faltako arte eta sukaldaritza tailerrak, puzgarriak, txotxongiloak eta pailazoak, goitiberak eta txosnak eraikitzeko tailerrak, besteak beste.
Iñaki Kerejazu (Zeledon): "Jai seguruak behar ditugu guztiontzat; ez dugu inolako erasorik onartuko Gasteizen"
Bigarren urtez jarraian Iñaki Kerejazuk gorpuztuko du Zeledon, eta ordu batzuk besterik ez dira falta betiko legez aterkia, ardo-zahatoa eta zapia hartzeko eta Andre Maria Zuriaren jaiei hasiera emateko, 18:00etan.
Espainiako online jokalarien kopurua % 20 baino gehiago igo da 2024an, 'ongietorri bonuak' direla eta
Eskubide Sozialen, Kontsumoaren eta 2030 Agendaren Ministerioak zuzenketa bat bultzatu du Bezeroentzako Arreta Zerbitzuen hurrengo Legean, arau horrek 'ongietorri bonu' deritzonen debekua barne har dezan.
Karabela portugesak gorabeherak eragiten ari dira Euskal Herriko hondartzetan
Donostiako Zurriolan eta Kontxan, eta Bizkaian Bakioko hondartzan atzeman dituzte. Itsas korronteen eta haizearen ondorioz iritsi ohi dira itsasertzera, eta zenbaitetan haien ziztadak arriskutsuak izan ohi dira.