OMEk covid-19 iraunkorraren definizio ofiziala argitaratu du
Osasunaren Munduko Erakundeak (OME) covid-19 iraunkorra gisa ezagutzen den 'pos-covid-19' gaixotasunaren lehen definizio kliniko ofiziala argitaratu du, mundu mailan egindako galdeketa batean ostean argitaratu ere. Gaixoei tratamendua erraztea da helburu nagusia.
Janet Diaz doktoreak, OMEren kudeaketa klinikoko buruak eman du covid-19 iraunkorraren definizio osoa: "Covid-19 osteko gaixotasuna SARS-CoV-2aren infekzio-aurrekari probableak dituzten pertsonengan gertatzen da, normalean covid-19a hasi eta hiru hilabetera; eta gutxienez bi hilabete irauten dute sintomek, zeinak ezin diren bestelako diagnosi baten bidez azaldu. Sintoma ohikoenak nekea, arnasa hartzeko zailtasuna eta disfuntzio kognitiboa dira, baina gaixoaren eguneroko funtzionamenduan eragina izan ohi duten beste sintoma batzuk ere ager daitezke. Sintomak agertu berriak izan daitezke, covid-19 gertakari akutu baten hasierako errekuperazioaren ondoren ager daitezke, edo gaixotasunaren hasieratik bertatik iraun dezakete. Sintomak aldakorrak izan daitezke, hobetu eta okertu egin daitezke denborarekin. Haurrentzat, beste definizio bat aplika daiteke".
Covid-19 duten paziente gehienak erabat sendatzen dira, baina batzuek "epe luzerako eraginak izaten dituzte beren organismoan, biriketako sisteman, sistema kardiobaskularrean eta nerbio-sistemetan, bai eta ondorio psikologikoak ere". Ondorio horiek berdin gertatzen dira infekzioaren hasierako larritasuna edozein dela ere, eta maizago jasaten dituzte emakumeek, adin ertaineko pertsonek eta hasiera batean sintoma nabariagoak agertu zituztenek.
Diaz doktoreak azaldu duenez, definizio hau "aurrerapauso garrantzitsua" da gaixoen azterketa estandarizatzeko, eta OMEk espero du "medikuei eta osasun-langileei pazienteak ezagutzen laguntzea, tratamendu eta ebakuntza egokiak egiten hasi ahal izateko eta hartu beharreko bideak argiago izateko". Azpimarratu duenez, OMEk "arduradun politikoek eta osasun sistemek gaixo horiek artatzeko osasun eredu integratuak ezartzea eta aplikatzea" espero du.
Covid-19ak eragindako hasierako infekzioa detektatzeko hainbat proba dauden arren, ez dago inongo probarik geroko afekzioa detektatzeko, eta oraindik ez dago argi zerk eragiten duen eritasun iraunkor hau. "Birusaren iraunkortasuna da, edo mikrotrombosiak daude, edo arazoren bat sistema baskularrarekin?", galdetu du Diaz doktoreak, alor hori ikertzen ari diren zientzialarien ideietako batzuk zirriborratuz. "Edo, autoimmunitate arazoak daude? Edo gaizki funtzionatzen ari den eta sintoma batzuk eragiten ari den sistema immunologikoa da?", esan du Diazek.
Zure interesekoa izan daiteke
GOIDIaren biktimek Mazonen espetxeratzea eskatu dute
Carlos Mazonek dimisioa eman zuenetik aste bete dela, GOIDIaren biktimek herritarren garaipentzat jo dute gertatutakoa, baina nahikotzat ez dutela nabarmendu dute. Valentziako Gorteen aurrean egindako protestan, eskatu dute Mazonek espetxean amaitu behar duela eta bere gobernu osoak dimisioa eman behar duela, Feijóo eta Abascalen arteko negoziazioak gaitzetsiz eta Valentziaren etorkizuna valentziarrek hauteskundeetan erabaki behar dutela aldarrikatuz.
Milaka lagunek protesta egin dute Andaluzian osasun publikoaren gainbehera salatzeko
Gure biziek ezin dute itxaron. Hori da argi eta ozen oihukatu dutena bularreko minbiziaren baheketengatik kaltetutako emakumeek Andaluziako lurralde guztietan gaur egin dituzten mobilizazioetan. Milaka lagun irten dira kalera Juanma Morenoren gobernuaren kudeaketa salatzera. Egin dituen murrizketek eta pribatizazioek osasun publikoaren gainbehera ekarri dutela deitoratu dute.
3,5 kilometroko auto-ilarak AP-8an, Orioko zubian izandako istripu baten ondorioz
Kamioi baten eta auto baten arteko talkak ilarak eragin ditu AP-8an, Bilboko noranzkoan.
Harresirik gabeko nazioarteko egunean, elkarretaratzeak egin dituzte Bilbon, Irunen, Iruñean eta Gasteizen
Harresirik gabeko eguna ospatzen da urtero azaroaren 9an, pertsonei eragiten dieten indarkeria salatzeko eta harresirik gabeko mundu bat aldarrikatzeko. 1989ko azaroaren 9an eraitsi zuten Berlingo harresia, eta horregatik egiten dute egun horretan. Hainbat elkarretaratze izan dira gaur Hego Euskal Herrian, Ongi Etorri Errefuxiatuak, BDZ eta beste eragile batzuek deituta. Bereziki Palestinako herria izan dute aurten gogoan.
Giro ezin hobea Donostian, Behobia-Donostia dela eta
Milaka pertsona bildu dira Donostian igande honetan, toki askotako korrikalariak erakarri dituen lasterketa herrikoian. Kirol proba hunkigarria izan da familia eta lagun talde askorentzat.
?fmt=webp-alpha&qlt=80)
Egun osoko elkartasun eguna iragarri du Gernika-Palestinak
Herri ekimenak azaldu duenez, partidak "Euskal Herriak eta Palestinak aske izateko eskubidea dutela helaraziko dio munduari".
Artxibatu egin dute Nafarroako neska adingabe bat ustez "saldu" zutenen aurkako auzia
Epaileak auzia behin-behinean artxibatzeko agindu du, instrukzioa berriro irekitzea ahalbidetzen duten elementu berriak aurkezten ez diren bitartean, adingabearen lekukotza gainerako zantzuak baino garrantzitsuagotzat jota.
Emakume bat eta bi adingabe ospitaleratu dituzte Sesman, horien etxebizitzan izandako sutearen ondorioz
46 urteko emakumeak erredurak egin ditu, eta intoxikatu egin da, kea arnastu baitu. 6 eta 2 urteko umeek, berriz, kea arnastu dute, baina pronostiko arina dute.
Ertzaintzak gizon bat atxilotu zuen atzo Bergaran, euroagindu bat betez
76 urteko gizonak istripua izan zuen GI-627 errepidean, eta identifikatzeko orduan ohartu ziren atxilotzeko euroagindua zuela indarrean.
Horrela eragingo dio Behobia-Donostia lasterketak trafikoari
Igandeko lasterketa herrikoiak eragina izango du trafikoan, autobusen ibilbide eta geltokietan, TAO zerbitzuan eta lurrazpiko aparkalekuetan. Ia 28.000 korrikalarik hartuko dute parte eta milaka izango dira ikustera hurbiltzen direnak ere. Donostiako Udalak garraio publikoa erabiltzeko gomendatu du. 09:45etik aurrera, ETB1en eta eitb.eus-en jarraitu ahal izango da zuzenean.