OMEk covid-19 iraunkorraren definizio ofiziala argitaratu du
Osasunaren Munduko Erakundeak (OME) covid-19 iraunkorra gisa ezagutzen den 'pos-covid-19' gaixotasunaren lehen definizio kliniko ofiziala argitaratu du, mundu mailan egindako galdeketa batean ostean argitaratu ere. Gaixoei tratamendua erraztea da helburu nagusia.
Janet Diaz doktoreak, OMEren kudeaketa klinikoko buruak eman du covid-19 iraunkorraren definizio osoa: "Covid-19 osteko gaixotasuna SARS-CoV-2aren infekzio-aurrekari probableak dituzten pertsonengan gertatzen da, normalean covid-19a hasi eta hiru hilabetera; eta gutxienez bi hilabete irauten dute sintomek, zeinak ezin diren bestelako diagnosi baten bidez azaldu. Sintoma ohikoenak nekea, arnasa hartzeko zailtasuna eta disfuntzio kognitiboa dira, baina gaixoaren eguneroko funtzionamenduan eragina izan ohi duten beste sintoma batzuk ere ager daitezke. Sintomak agertu berriak izan daitezke, covid-19 gertakari akutu baten hasierako errekuperazioaren ondoren ager daitezke, edo gaixotasunaren hasieratik bertatik iraun dezakete. Sintomak aldakorrak izan daitezke, hobetu eta okertu egin daitezke denborarekin. Haurrentzat, beste definizio bat aplika daiteke".
Covid-19 duten paziente gehienak erabat sendatzen dira, baina batzuek "epe luzerako eraginak izaten dituzte beren organismoan, biriketako sisteman, sistema kardiobaskularrean eta nerbio-sistemetan, bai eta ondorio psikologikoak ere". Ondorio horiek berdin gertatzen dira infekzioaren hasierako larritasuna edozein dela ere, eta maizago jasaten dituzte emakumeek, adin ertaineko pertsonek eta hasiera batean sintoma nabariagoak agertu zituztenek.
Diaz doktoreak azaldu duenez, definizio hau "aurrerapauso garrantzitsua" da gaixoen azterketa estandarizatzeko, eta OMEk espero du "medikuei eta osasun-langileei pazienteak ezagutzen laguntzea, tratamendu eta ebakuntza egokiak egiten hasi ahal izateko eta hartu beharreko bideak argiago izateko". Azpimarratu duenez, OMEk "arduradun politikoek eta osasun sistemek gaixo horiek artatzeko osasun eredu integratuak ezartzea eta aplikatzea" espero du.
Covid-19ak eragindako hasierako infekzioa detektatzeko hainbat proba dauden arren, ez dago inongo probarik geroko afekzioa detektatzeko, eta oraindik ez dago argi zerk eragiten duen eritasun iraunkor hau. "Birusaren iraunkortasuna da, edo mikrotrombosiak daude, edo arazoren bat sistema baskularrarekin?", galdetu du Diaz doktoreak, alor hori ikertzen ari diren zientzialarien ideietako batzuk zirriborratuz. "Edo, autoimmunitate arazoak daude? Edo gaizki funtzionatzen ari den eta sintoma batzuk eragiten ari den sistema immunologikoa da?", esan du Diazek.
Albiste gehiago gizartea
Kanoikadaren eztandak 'lehertu' egin du Donostiako Aste Nagusia
Elikagaien Bankuaren eta Amara Berriko Auzo Elkartearen kanoikadak hasiera eman dio musikaz eta 380 jarduera baino gehiagoz beteriko zortzi eguneko jaiari; eta, nola ez, Su Artifizialen Nazioarteko lehiaketaren 60. edizioa izango dugu aurten.
Adingabe bat atxilotu eta hamar ikertzen ari dira uztailaren 20an Azpeitian izandako istiluengatik
Desordena publikoak eragitea eta agintaritzaren agenteen aurkako atentatua egitea egozten diete guztiei. Atxilotua, 16 urtekoa, aske utzi dute, beharrezko polizia-eginbideak bukatutakoan.
Beroak hauspotuta, zimitz izurritea Gorraitzen
Gorraitz herrian sekulako amesgaiztoa bizi dutela salatu dute bizilagunek. Beroak hauspotuta, astebete baino gehiago da zimitz izurrite batek herria hartu duela. Egoera horren aurrean, fumigatzeaz gain, prebentzio-neurriak ere exijitu dituzte herritarrek. Bideoan, Javier de Arbizu eta Ane Irigoien bizilagunek azaldu dute egoera.
Gasteiztarrak jaien amaiera borobilaz gozatzen ari dira, Zeledoni agur esan aurretik
Kalejirek eta txarangek hiriko kaleak girotu dituzte egunean zehar, aurreko egunetan bezala, eguraldia lagun zutela. Goizaldean, egunerokora itzuliko dira, txokolatea eta bizkotxoak hartu ondoren.
Ehunka lagun bildu dira Bilbon Palestinaren alde
Bilbo-Palestina herri ekimenak elkarretaratzea egin du Plaza Biribilean, Palestina askatzea eskatzeko eta Netanyahu "gizateriaren aurkako krimenengatik" salatzeko.

Bizkaiko hondartzak, karabela portugesik gabe
Larunbat honetan Bizkaiko kostaldeko hondartza guztietan bainua hartzeko aukera izango dugu, marmokarik gabe.
Auto-gidari bat hil da Tolosan, autobus batekin talka eginda
Lurraldebusek aldi baterako eten du zerbitzua Ibaiondo kaleko 1. eta Larramendi kaleko 8. atarien pareko geralekuetan.
30 bat pertsona etxetik atera dituzte Elgoibarren, eraikin batean piztutako sute baten ondorioz
Sua 00:30 aldera piztu da, San Bartolome kaleko eraikin batean, eta ez da inor zauritu. Kaltetutako pertsona gehienak goizean itzuli dira etxera.
Mozketak N-1 errepidean, Ordizia parean, pantaila akustikoak jartzeko obrengatik
Obrek eragina izango dute eskuineko erreian eta Gasteizko noranzkoan sartzeko adar batean, larunbat goizetik igandera arte.
Gizon bat atxilotu dute Donostian, hainbat adingaberi sexu-erasoak egitea egotzita
Gizon horrek 27 urte ditu, eta epaileak behin behinean espetxeratzeko agindu du, adingabe batzuen sexu-askatasunaren aurkako delituak egotzita.