Zertan datza bronkiolitis akutua eta nola saihestu daiteke?
Bronkiolitis akutua bi urte baino gutxiagoko haurrei eragin ohi dien arnas infekzio bat da. Birus baten ondorioz, kaltetu egiten dira biriketako bronkio txikiak. Gehienetan, Arnas Birus Sintzitialak eragiten du bronkiolitisa, eta epidemietan agertu ohi da, urritik martxora bitartean. Osakidetzak bronkiolitis akutu kasu asko detektatu ditu aurten Euskadin, izan ere, "bikoiztu egin dira, aurreko urteetako data berberekin alderatuta".
Arnas Birus Sintzitiala airearen bidez transmititzen da, eta sintoma nagusiak eztula eta arnasteko zailtasuna dira. Kutsatzea jariakinen bidez (mukiak, esate baterako) zein eskuen bidez gerta daiteke.
Pertsona helduek birusa harrapatu dezakete eta, kasu horietan, sintomak arinak izango dira. Hala ere, kutsatze-iturri izan daitezke haur txiki batentzat, eta bronkiolitisa eragin diezaioke birusak.
Bronkiolitisa larriagoa izaten da 6 hilabetetik beherako haurrengan, eta kutsatze-iturri nagusia haur handiagoak izaten dira; neba-arrebak, sarritan.
Hasieran, eztula eta sudurreko mukiak agertu ohi dira, katarro arruntaren sintomak, eta sukarra ere ager daiteke. 2-4 egunen buruan, baliteke arnasa hartzeko zailtasuna agertzea; haurrak azkarrago arnasten duela eta jatea kostatzen zaiola nabarituko dugu halakoetan. Batzuetan, "txistu-hotsak" entzuten dira haurraren bularrean, edo arnasa hartzeko zailtasuna antzematen zaio (arnasa hartzean, saihetsak hondoratzen ditu, edo sabela mugitzen).
Sintomek astebete edo bi aste iraun ohi dute gehinez, baina, kasu batzuetan, eztula iraunkorragoa izaten da eta lau astera arte luza daiteke.
Tratamendua eta prebentzio-neurriak
Egun, ez da bronkiolitisaren aurkako sendagairik. Haur gehienek gaixotasun arin bat besterik ez dute jasango, neurri orokorrak erabilita gaindituko dena (sudurreko garbiketa edo arnasketa-kontrola, batik bat).
Edonola ere, eskuak sarritan garbitzea komeni da. Halaber, tabako-kea saihestu behar da, sintomak okertu baititzake.
Osakidetzak gomendatu duenez, ahal dela, haurra ez da beste ume batzuekin kontaktuan egon behar (hau da, ez da haurtzaindegira joan behar prozesuak dirauen bitartean). Haur txiki baten neba-arreba kutsatuta egonez gero, hobe da harekin distantzia gordetzea, ahal den neurrian.
Halaber, prebentziorako giltza izan daiteke epidemia-garaian hotzeria duten haur nagusiekin eta pertsona helduekin kontaktua ekiditea. Arina izan arren, birusaren infekzio-foku izan daiteke, eta haur txikiari bronkiolitisa eragin diezaioke.
Zure interesekoa izan daiteke
Liztor asiatikoa, espezie inbaditzaile eta kezkagarria
Bi aste eskasetan hiru pertsona hil dira Galizan liztor asiatikoaren ziztadez. Horrek espezie inbaditzaile honekiko kezka areagotu egin du Euskal Herrian ere. Zer egin beharko genuke liztor asiatikoaren habia ikusten badugu? Oier Alberdi liztor beltzaren tratatzaileak zenbait aholku eman ditu gai konplexu honen aurrean.
Taldean egindako eraso faxista eta LGTBIfobiko bat salatu dute Gorraitzeko jaietan
Berhezi Berdintasun Kontsultorioak azaldu duenez, taldeak ikur frankistak eta falangistak zeramatzan. Bestalde, Kontsultorioak Eguesibko Udalaren isiltasuna kritikatu du, irailean gertatutako erasoaren aurrean.
Motor-gidari bat hil da Lemoizen gertatutako trafiko-istripu batean
Istripua gertatu den BI-3152 errepidea itxita dago, eta Ertzaintzak izapideak ireki ditu arrazoiak argitzeko.
Sarrigurenen atxilotutako gizona espetxeratu dute, adingabe bati sexu-erasoa egiteagatik
Fiskaltzak behin-behineko espetxeratzea eskatu du, komunikatua eta fidantzarik gabea, 16 urteko adingabe bati penetrazioarekin egindako sexu-eraso (bortxaketa) delitu batengatik.
Hizkuntza Ofizialen Kontseilu berria eratu da, "forma eta funtsa" aldatuta
Osaera berria izango du, eta berritasun nagusienetako da kontseilura batuko direla autonomia erkidegoetako hizkuntza politiketako ordezkariak.
Lagun bat ospitaleratu dute Gasteizen, patinetea lehertu eta kea arnasteagatik
Ibilgailuak lokal baten barruan egin zuen eztanda, eta jabeek bateria bertatik atera eta su-itzalgailu batekin busti zuten, suhiltzaileak iritsi aurretik.
Gizon bat atxilotu dute bikotekide ohia hiltzea leporatuta, Huelvan
47 urteko emakumezko biktimaren lankideek horren gorpua aurkitu zuten, indarkeria zantzuekin, lan egiten zuen eta bizi zen nekazaritza-lursailean bertan. Emakumearen alabak joan den astean Guardia Zibilari jakinarazi zionez, atxilotuak ama mehatxatu egin zuen, beste pertsona batekin ezkonduko zela iragarri ondoren.
Gabonetako trena, gaueko lasterketa eta mahai-futbol txapelketa: Bilboko metroak 30 urte bete ditu, eta ospatzen dabil
Bilboko metroak hiru hamarkada beteko ditu aurten, eta kontzertuak, zozketak eta dekorazio bereziak egingo ditu, baita Gabonetako trena, futbolin-txapelketa eta Underrun gaueko lasterketa ere.
Emakume bat San Ignazioko metro geltokian erditu da, Bilbon
Emakumea, senarrarekin batera, Lutxanako geltokian zegoen, eta zenbait bidaiarik ohartarazi dute urak egin dituela, eta, bagoirik bagoira, mediku bila aritu dira.
Bernedoko kanpalekuak antolatzen dituen elkartearen aurkako zehapen-espedientea abiatu du Arabako Aldundiak
Sarrea Euskal Udaleku Elkartearen aurkako zehapen-espedientea ireki du Aldundiak, araudiaren "bi betebehar ez betetzea" leporatuta: eskumena duen departamentuari jardueraren berri ez ematea eta eskatutako dokumentazioa Aldundiari ez helaraztea. Orain arte, 21 salaketa aurkeztu dituzte udaleku horietan parte hartu zuten adingabeen familiek, sexu-erasoak eta exhibizionismoa egitea egotzita.