François Gros frantziar biologoa hil da, RNA mezularia aurkitu zutenetako bat
François Gros frantziar biologoa, besteak beste RNA mezulariaren aurkikuntzan parte hartu zuena, ostiralean hil zen, 95 urte zituela, igande honetan Frantziako Zientzien Akademiak jakitera eman duenez.
Akademiak haren biografian aipatzen duenez, "erabakigarria" izan zen genearen funtzionamendua deskodetzen egin zuen ekarpena, bidea ireki baitzuen teknologia hori covid-19aren aurkako txertoetako batzuetan erabiltzeko.
Grosek 1945ean hasi zuen bere jarduera bekadun gisa Ikerkuntza Zientifikoen Zentro Nazionalean. Bertan, ikerkuntza zuzendari eta zuzendaritzako kide izatera iritsi zen, eta bere ibilbidean, halaber, Pasteur Institutuko zuzendari nagusi izana nabarmentzen da.
Parisko biologoari genearen funtzionamenduak eta erregulazioak sortu zion interesa hasieratik, eta 1961ean lehen aldiz eman zituen ezagutzera "mezulari" izeneko azido ribonukleikoak (RNA), kromosometako informazioa proteinak sortzeko makineriara garraiatzen dutenak.
Akademiaren arabera, Jacques Monod eta François Jacobekin batera egindako lan horri esker zehaztu ahal izan zuten bakterioen funtzionamendu genetikoaren erregulazioa maila molekularrean nola gauzatzen den, "kanpo estimuluen" eraginpean.
Monodek, Jacobek eta André Lwolffek Medikuntza eta Fisiologiako Nobel saria eskuratu zuten 1965ean.
Pandemiak gaurkotasuna eman zion berriro haien aurkikuntzari; izan ere, Pfizer eta Modernaren txertoak azido ribonukleziko mezulariaren (mRNA) bitartez garatu dituzte. Abangoardiako teknologia da, azido ribonukleiko mezulari horietan oinarritutakoa, eta zelulei zenbait proteina sorrarazten dieten instrukzio edo molekulak gorputzean txertatzea baimentzen du.
Zure interesekoa izan daiteke
Sute ikusgarri bat piztu da Iruñeko Arrotxapea auzoko denda batean
SOS Nafarroak konfinatzeko eta ateak eta leihoak ixteko eskatu die Marcelo Celayeta kaleko bizilagunei, keak eragindako intoxikazioak saihesteko.
Hezkuntza saila jantokietan sukalde kontzeptu berri bat ezartzen hasi da "menu osasungarriagoak" emateko
Sukalde elektriko bertikalen sistema aitzindaria da, in situ, menu osasungarriagoak emateko. Hezkuntza sailburu Begoña Pedrosak azaldu duenez, sukalde bertikal horietan eltze baskulagarriak erabiltzen dira, eta langileek "ez dute ontzi astunak erabili beharrik". "Sukaldearen erabilera funtzio anitzeko sistemei esker sinplifikatzen da; makina bakar batek hainbat prozesu gauza ditzake", zehaztu du.
Betetzeko zailak diren lanpostuen Osakidetzako lan-eskaintza publikoan eskainitako plazen % 45 bete gabe daude
Guztira, 169 lanpostu eskaini ziren deialdian, baina 75ek uko egin diote plazari edo eszedentzia eskatu dute. Hori gertatu da, hain zuzen ere, Familia Medikuntzako 60 lanpostutan, Pediatriako 10etan eta Psikiatriako 5etan.
Eusko Jaurlaritzak sukalde elektrikoen aldeko apustua egin du ikastetxeetan, menu osasungarriagoak eta jasangarriagoak emateko
Hezkuntza Sailak, 2027. urtea baino lehen, 28 in situ sukalde jarriko ditu, eta eremuko 16, nutrizioa, langileen lana eta jasangarritasuna hobetzeko.
Errektoreak EHUko finantzaketari egindako kritikak "egia-oste, gezur eta eufemismoetan" oinarritzen dira, Perez Iglesiasen iritziz
Juan Ignacio Perez Iglesias Eusko Jaurlaritzako Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza sailburuak ukatu egin du EHU "azpifinantzatuta" dagoela, eta gaineratu du "oso zaila" dela horrelako diskurtsoetatik abiatuta akordioak lortzea.
Kerman hiltzea egotzita espetxeratutako diskoteka-atezaina aske uztea agindu du epaileak, behin-behinean
Baliteke akusatua hurrengo ordu edo egunetan ateratzea espetxetik.
Emakume bat ikerketapean dago 10 urteko semea gidatzen ari zela grabatzeagatik eta irudiak sare sozialetara igotzeagatik, Irunen
10 urteko adingabe baten ama ikertzen ari dira, bide-segurtasunaren aurkako ustezko delitu batengatik; semeari autoa gidatzeko baimena eman eta hori egiten ari zela grabatu egin zuelako. Urriaren 19an gertatu zen, Irunen, eta ondoren sareetara igo zituen.
Auto-ilarak sortu dira BI-10 errepidean, Bilbo eta Barakaldo parean bi istripu izan baitira
Bilboko istripuaren ondorioz, errei bat itxi dute Irunerako noranzkoan eta hiru kilometrorainoko auto-ilarak sortu dira. Halaber, Max Center parean izandako ezbeharra dela eta, bi errei itxi dituzte.
Euskadik ospe gastronomikoa indartu du: hiru izar dituzten jatetxe guztiak mantendu egin dira eta beste lau Michelin gidan estreinatu dira
Michelin 2026 Gidak Euskadiko lau jatetxe berri ditu orain, eta iazko sari guztiak mantendu ditu, baita hiru izarreko lau jatetxeak eta bi izarreko bi jatetxeak ere.
Euskal Herriko lau jatetxek lehen Michelin izarra lortu dute
Bakea (Mungia), Islares (Bilbo), La Revelía (Zornotza) eta Itzuli (Donostia) dira zerrenda ospetsuan debuta egin duten jatetxeak. Bakeak Izar Berdea aipamena ere lortu du, gastronomia jasangarriarekin konprometitutako establezimenduak saritzen dituena.