Felix Zubia: "Covidagatik ospitaleratuek % 42 egin dute gora, baina oraingoz kasu larriak ez dira hainbeste"
Koronabirus kasuak gorantz doaz azkenaldian eta, kasuen zenbaketan 60 urtetik gorako positiboak bakarrik aintzat hartzen badira ere, badakigu azken hilabete honetan koronabirusagatik ospitaleratutakoen kopuruak % 42 egin duela gora. Zainketa berezien sailetan, ordea, momentuz ez dute horrelako gorakadarik antzeman; alegia, kasu larriak ez dira hainbeste. Hildakoak ere badira, baina gehienak adinekoak eta inmuno eskasia dutenak. Omikronen bi aldaeraz ari dira adituak, BA4 eta BA5, horiek zazpigarren olatu betean kokatuko gintuzketelarik. Felix Zubia medikuak eta Donostia Ospitaleko ZIUko zerbitzuburuak datuok izan ditu hizpide Euskadi Irratiko Osasun Etxea saioan, zalantzak argitze aldera.
Aste "lasaia" izan dela dio Zubiak, otsailaren erdialdetik nabari duten jaitsiera nabarmenaren ostean. Omikronek, immunitateak edo txertoek aldaketa ekarri zutela esan du, baina hori bateragarria da azkenaldiko kasuen gorakadarekin.
Gaitzaren lehen aldaeretan, horien kutsakortasun handiagoa eta gure gorputzaren ohitura eza medio, "immunitate berri bat sortu behar genuen, egoera berri horretara egokitzeko". Hori hobeto ulertzeko, koronabirusaren banaketa zikloa azaldu du medikuak: infekzioa goiko arnasbideetan ugaltzen da lehenik, eta defentsa naturalak ez dira espezifikoak horren aurka. "Kasu gehienetan hor geratzen da, baina batzutan biriketara jaitsi eta gorputzean barreiatzen da".
Pertsona askok neumonia larria garatzen zuten orduan, birusak jaisteko eta birikak zigortzeko gaitasun handia baitzuen, eta erantzun immunitarioa desegokia zen batzuentzat. Izan ere, erantzun immunitario espezifikoa behar dute horrelako kasuek, antigorputzak edo linfozitoak esate baterako, eta ondo bideratuta (kortikoideekin, kasu) egoera zaindu daiteke.
Omikron aldaerarekin eta txertoekin "asko aldatu zitzaigun" egoera: erasokortasuna galdu du, ez dauka birikak zigortzeko hainbeste erraztasunik eta nahiago izaten du arnasbideetan bizitzea. Hori dela eta, birusa bera arinagoa da, baina baita "kutsakorragoa" ere.
Gainera, immunitatea garatuta, gure gorputzarentzat "ez da birus berria", hortaz, erraz ugalduko zaigu goiko arnasbideetan (katarroak edo infekzioak sortuz), baina "pertsona gehienok badugu immunitate espezifiko hori, eta birusa asko aldatu arren, gelditu egiten du". Salbuespen gisa aipatu ditu adinekoak eta bestelako arrisku taldeak, horien kasuan immunitate mota hori ez baita hain indartsua, eta gaitz larria garatu dezakete.
Dena dela, nabarmendu du birusaren aldakortasuna eta etengabe garatzeko gaitasuna direla eta, ez dagoela printzipioz "hasieran espero zen talde immunitatea lortzerik".
Intzidentzia bai, gainkargarik ez
Azken asteetako intzidentzia "izugarria" gorabehera, ospitaleetan ondo daudela azpimarratu du Zubiak, eta ZIUetan ez dutela neumonia uholde handirik izan. Hala, kasuen larritasun urriagoa dela eta, gainkarga ez da hain larria, baina immunitate arazoak dituztenak ospitaleratu behar izaten dituzte oraindik eta "heriotzek hor jarraitzen dute".
Datozen asteetara begira, berriz, kasuen areagotzea edo gutxienez tasa altuan mantentzea espero dute adituek. Edonola ere, lasaitasun mezua helarazi du: "badakigu ZIUek ez dutela gora egingo. Lehen gaixo larrientzat genituen oheak kinkan jartzen ziren; orain ez da hori gertatuko. Gerta liteke une jakin batean ospitaleak azkar betetzea, baina ZIUetako oheak ez". Beraz, "bestelako jarduera mantentzeko" arazoak egon daitezkeen arren, "egoera ez da hain dramatikoa, eta ez da espero hain dramatikoa izaterik".
Aurrekoetan egin bezala, arreta berezia gomendatu du adinekoekin eta immunitate arazoak dituzten pertsonekin. "Transmisio katea eten beharra dago eta denok hartu behar dugu parte zaurgarri horiek zainduko baditugu [...], merezi dute gure zaintza eta ahalegina".
Zenbait gako luzatu ditu kasu horietarako: ahalik eta gauza gehien kanpoaldean egiten saiatzea, aireztapena zaintzen jarraitzea eta zaurgarriek toki itxietan musukorik erabili behar izatekotan, FFP2 gisakoak erabiltzea. Neurri unibertsalen ezarpena "eztabaida luzea" dela dio, baina planteatu litezkeela ospitaleetan balizko estutze bat gertatzekotan. Hala ere, "berriro diot aurreko olatuetan baino egoera arinagoan gaudela".
Albiste gehiago gizartea
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Beskoitzek ikastola berria izango du 2026-2027 ikasturtean
Egun dauden prefabrikatuetatik gertu, lursail bat erosi du Beskoitzeko Udalak eta bertako zati bat ikastolarentzat izango da. Herri Urratsen lortutako diruari esker eta Euskal Herri osotik iritsitako elkartasunari esker, Seaskak milioi bat euroko inbertsioa egingo du. Irailean lanak hasiko dira, eta hurrengo ikasturtean hasiko lirateke Beskoitze aldeko 50 haur inguru baldintza duinetan euskaraz ikasten.
Ehgamek Bilbao Bizkaia Harro ekimena boikoteatzeko deia egin du
EAJk Harrotasunaren Nazioarteko Eguna “bereganatu eta turistifikatu" nahi duela salatu du eta E28 Koordinadorak ekainaren 28rako deitutako manifestazio “herrikoi eta aldarrikatzailera” joateko deia egin du.
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.
Alerta laranja Araba eta Nafarroa hegoaldean, arratsalderako iragarrita dauden prezipitazio handiengatik
Tenperatura maximoak 27 eta 35 graduren artean kokatuko dira, tokiaren arabera. Arratsaldetik aurrera baliteke ekaitzak jo eta zaparrada trumoitsuak botatzea. Hori dela eta, alerta laranja ezarriko dute Araba eta Nafarroa hegoaldean.
Klima-aldaketaren ondorioak Euskadin: 0,3 °C gehiago hamarkada bakoitzeko, bero-bolada gehiago eta itsasoaren tenperatura gora
Eusko Jaurlaritzak egindako txosten batek ohartarazi du berotze globalak gero eta ondorio handiagoak dituela Euskadin. Tenperaturak etengabe igo dira 1970etik, bero-boladen egunak bikoiztu dira eta itsas mailak erritmo bizkorrean egiten du aurrera. 2023an, itsasoaren batez besteko tenperatura inoizko altuena izan zen.
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoak (MIT) lehen postuari eusten dio, hamalau urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.