Tximino-baztangaren aurkako txertaketaren inguruan jakin behar duzun guztia
Euskal Autonomia Erkidegoa tximino-baztangaren aurkako txertoa jartzen hasi da astelehen honetan eta 141 dosi ditu momentuz, Osakidetzak lurralde historikoka banatuko dituenak, biztanle kopuruaren arabera.
Hala, 80 dosi jaso ditu Bizkaiak (% 57), 46, Gipuzkoak (% 33) eta 14, Arabak (%10).
Jarraian, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak jasotako gakoak eta txerto honen inguruko zalantza nagusiak birpasatuko ditugu.
• Ba al dago tximino-baztangaren aurkako txertorik?
Bai, badago gaixotasuna sortu ezin duen eta beste pertsona batzuei transmititu ezin dien birus aldatua duen txerto berri bat.
Tximino-baztangak eragindako infekzioa prebenitzeko Europako Batzordeak baimendutako txertoa IMVANEX da (IMVAMUNE edo JYNNEOS ere deitzen zaio).
Hornidura mugatuta dago gaur egun, baina datozen hilabeteetan gehiago edukitzea espero da. Hasieran, txertoaren dosi bat emango da, eta jarraibidea osatuko da nahikoa txerto eskura daudenean.
• Nola jaso daiteke txertoa?
Txertoen eskuragarritasuna mugatua den bitartean, Osakidetzatik hauta daitezkeen pertsonekin jarriko dira harremanetan txertaketa-kanpainan parte hartzera gonbidatzeko, osasun publikoko batzordeak onartutako irizpideei jarraituz.
• Zein dira erabiltzeko irizpideak?
- Esposizio aurrekoa, 18 eta 45 urte bitarteko pertsonentzat, honako irizpide hauek betetzen badituzte: arrisku handiko sexu-praktikak izatea.
- Gaixotasuna aldez aurretik eduki ez izana.
- Aurretik baztangaren aurkako txertorik jaso ez izana.
- Esposizio ostekoa (kontaktua izan eta ondorengo lehen 14 egunetan), gaixotasun larria izateko arrisku handia duen baieztatutako kasu baten kontaktu estuetara zuzendua: haurdun dauden emakumeak.
- Haurrak.
- Pertsona immunodeprimituak.
• Zer ondorio ditu txertoak?
Txertoa segurua da. Izan ditzakeen kontrako erreakzioak beste txerto batzuekin ematen direnen antzekoak dira; mina, gorritasuna injekzio-puntuan, buruko mina edo giharretako mina. Arinak eta iraupen laburrekoak dira.
Oraindik ez dago daturik txerto horrek oraingo agerraldian duen eraginkortasunari buruz.
Txerto horiek oraingo agerraldian dituzten onurak hobeto ulertzeko, gerta daitezkeen kontrako gertaerei buruzko segurtasun-datuak eta txertoak eskaintzen duen babes-maila ezagutzeko eraginkortasunari buruzko datuak bilduko dira.
Albiste gehiago gizartea
Oñatiko Larraña Etxeak 20 nazionalitateko 100 errefuxiatu hartzen ditu
Zentroa kudeatzen duen Zehar-Errefuxiatuekin elkarteak salatu du Erregelamenduaren erreforma berriak nazioarteko babesa eskatzen duten pertsonak "zigortzen" dituela. 3.000 pertsonak baino gehiagok eskatu dute nazioarteko babesa Euskadin aurten.
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Musika, nagusi: EAEko 10 kultur ekitalditatik hiru musikari lotutakoak dira
6.342 kontzerturekin, musika euskal agendan gehien agertzen den forma kultural gisa finkatu zen iaz. Ondoren antzerkia (4.239 ekitaldi) eta, urrunago, zinema/ikus-entzunezkoak (2.349) eta dantza (860).
EAEko kultur ekitaldien ia erdiak euskarazkoak edo elebidunak dira
2024an programatutako kultur ekitaldien % 32,8 euskara hutsean izan ziren, eta % 13,1 elebidunak, gaztelaniarekin edo beste hizkuntza batekin batera.
EAEko kultur sarea: bizia, baina asimetrikoa
2024an, ia 20.000 ekitaldi inguru erregistratu ziren hiru lurraldeetan, Kulturklik atariaren arabera. Beste era batera esanda: egunean, batez beste, 55 kultur saio izan ziren EAEko udalerrietan.
Kultur programazioa urte osoan zehar ereiten da EAEn, baina udazken-negua da sasoirik emankorrena
Orokorrean orekari eusten zaion arren, eskualdeen arteko aldeak egon badaude. Eremu batzuetan programazioa batik bat uda sasoira bideratzen dute, eta beste batzuetan, aldiz, ekitaldiak hilez hil sakabanatzen dituzte.
Beskoitzek ikastola berria izango du 2026-2027 ikasturtean
Egun dauden prefabrikatuetatik gertu, lursail bat erosi du Beskoitzeko Udalak eta bertako zati bat ikastolarentzat izango da. Herri Urratsen lortutako diruari esker eta Euskal Herri osotik iritsitako elkartasunari esker, Seaskak milioi bat euroko inbertsioa egingo du. Irailean lanak hasiko dira, eta hurrengo ikasturtean hasiko lirateke Beskoitze aldeko 50 haur inguru baldintza duinetan euskaraz ikasten.
Ehgamek Bilbao Bizkaia Harro ekimena boikoteatzeko deia egin du
EAJk Harrotasunaren Nazioarteko Eguna “bereganatu eta turistifikatu" nahi duela salatu du eta E28 Koordinadorak ekainaren 28rako deitutako manifestazio “herrikoi eta aldarrikatzailera” joateko deia egin du.
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.