Tximino-baztangaren aurkako txertaketaren inguruan jakin behar duzun guztia
Euskal Autonomia Erkidegoa tximino-baztangaren aurkako txertoa jartzen hasi da astelehen honetan eta 141 dosi ditu momentuz, Osakidetzak lurralde historikoka banatuko dituenak, biztanle kopuruaren arabera.
Hala, 80 dosi jaso ditu Bizkaiak (% 57), 46, Gipuzkoak (% 33) eta 14, Arabak (%10).
Jarraian, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak jasotako gakoak eta txerto honen inguruko zalantza nagusiak birpasatuko ditugu.
• Ba al dago tximino-baztangaren aurkako txertorik?
Bai, badago gaixotasuna sortu ezin duen eta beste pertsona batzuei transmititu ezin dien birus aldatua duen txerto berri bat.
Tximino-baztangak eragindako infekzioa prebenitzeko Europako Batzordeak baimendutako txertoa IMVANEX da (IMVAMUNE edo JYNNEOS ere deitzen zaio).
Hornidura mugatuta dago gaur egun, baina datozen hilabeteetan gehiago edukitzea espero da. Hasieran, txertoaren dosi bat emango da, eta jarraibidea osatuko da nahikoa txerto eskura daudenean.
• Nola jaso daiteke txertoa?
Txertoen eskuragarritasuna mugatua den bitartean, Osakidetzatik hauta daitezkeen pertsonekin jarriko dira harremanetan txertaketa-kanpainan parte hartzera gonbidatzeko, osasun publikoko batzordeak onartutako irizpideei jarraituz.
• Zein dira erabiltzeko irizpideak?
- Esposizio aurrekoa, 18 eta 45 urte bitarteko pertsonentzat, honako irizpide hauek betetzen badituzte: arrisku handiko sexu-praktikak izatea.
- Gaixotasuna aldez aurretik eduki ez izana.
- Aurretik baztangaren aurkako txertorik jaso ez izana.
- Esposizio ostekoa (kontaktua izan eta ondorengo lehen 14 egunetan), gaixotasun larria izateko arrisku handia duen baieztatutako kasu baten kontaktu estuetara zuzendua: haurdun dauden emakumeak.
- Haurrak.
- Pertsona immunodeprimituak.
• Zer ondorio ditu txertoak?
Txertoa segurua da. Izan ditzakeen kontrako erreakzioak beste txerto batzuekin ematen direnen antzekoak dira; mina, gorritasuna injekzio-puntuan, buruko mina edo giharretako mina. Arinak eta iraupen laburrekoak dira.
Oraindik ez dago daturik txerto horrek oraingo agerraldian duen eraginkortasunari buruz.
Txerto horiek oraingo agerraldian dituzten onurak hobeto ulertzeko, gerta daitezkeen kontrako gertaerei buruzko segurtasun-datuak eta txertoak eskaintzen duen babes-maila ezagutzeko eraginkortasunari buruzko datuak bilduko dira.
Albiste gehiago gizartea
70 talde feminista baino gehiagok eta LGTBIQ+ taldek Bernedoko udalekuen aurkako "lintxamendu kanpaina" salatu dute
"Ultraeskuinak" eta "puritanismoak" sexu- eta genero-disidentzia adingabeei egindako erasoekin lotu nahi izatea kritikatu dute.
Auto-ilara luzeak sortu dira A-8 autobidean, Malmasinen, Donostiarako noranzkoan
Hiru ibilgailuren arteko istripua izan da tunelaren barruan, eta errei bat itxi dute.
Xabiertxok, 100 urte: "Uste dut gaur egungo hezkuntzak garai hartako ekosistema euskaltzale hori behar duela"
Duela 100 urte argitaratu zuen Ixaka Lopez Mendizabal tolosarrak “Xabiertxo”, haurrei euskaraz irakurtzen irakasteko liburua. Haritz Azurmendi Jakin Fundazioko kidea aritu da mendeurrenaren ospakizuna prestatzeko lanetan, eta liburuari buruzko bitxikeriak azaltzeaz gain, Xabiertxok Euskal Herriari egin dion ekarpenaren inguruan mintzatu da.
Milaka herritar atera dira kalera Palestinaren alde
Gazarako Mugimendu Globala Euskal Herriak deituta, Iruñean 18:30ean abiatu da manifestazio nagusia Merindadeen plazatik, eta Donostian, Gasteizen eta Bilbon, 19:00etan. Halaber, unibertsitateko ikasleek manifestazioak egin dituzte 12:00etan euskal hiriburuetan.
ES-Alert ohartarazpen sistema probatu du SOS Deiak zerbitzuak Balmasedan
Balmasedan zeuden mugikorrek ohartarazpen mezu bat jaso dute. Sistema honekin jakinaraziko zaio gizarteari hondamendiren baten arriskua. Balmasedan egindako probarekin eraginkortasun-maila ezagutu nahi izan da, behar izanez gero hobetu ahal izateko. Soinua entzun ondoren, euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez idatzitako mezu bat jaso dute gailuetan, probaren berri emanez.
Berriro gelditu dira Gatika eta Capbreton arteko interkonexio elektrikoko itsaspeko kablearen obrak, Butroe ibaian isuria izan da eta
URA agentziak zehapen-espedientea ireki du Red Electricaren aurka, eta Gatika inguruan egiten ari ziren zulaketa-lanetako bat geldiaraztera behartu du, Butroe ibaiko erreka batean isurketa izan delako. Toxikotzat hartzen ez den substantzia bat isuri da, bentonita, baina ekosistemari kalte egiten dio.
Hasi da gripearen aurkako txertaketa-kanpaina, eta 75 urtetik gorakoei txerto indartua jarriko diete
"Zu zara funtsezko pieza gripea saihesteko. Jarri txertoa" lelopean, Osakidetzak hitzordua eskatzeko deia egin die pertsona zaurgarriei. Astelehenean hasiko dira txertatzen. Kalteberatzat jo ez dituztenek azarora arte itxaron beharko dute txertoa hartu ahal izateko.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak Sumud Flotillaren aurkako erasoa kaleetan salatzeko deia egin die euskal herritarrei
Plataformaren ustez, "ezinbestekoa da Israelen eta mendebaldeko konplizeen aurkako mobilizazioa eta borroka bultzatzen jarraitzea", eta bat egiten du Gazarako Mugimendu Globalak Euskal Herriko hiriburu eta udalerrietan egindako deialdiekin.
Renfek erabat berrezariko du Bilbo eta Santurtzi arteko larunbat eta igandeetako tren-zirkulazioa
Aste barruan, trenak ohiko ordutegiaren % 50eko maiztasunarekin dabiltza, behin-behinean, aldaketarik iragarri bitartean.
Elhuyarrek sei hizkuntzatan automatikoki bikoizteko plataforma sortu du
Elhuyar Fundazioak Euskal Herriko lehenengo bikoizketa automatikoko plataforma sortu eta martxan jarri du. Erreminta honekin ikus-entzunezko eduki bat sei hizkuntzatan (euskara, gaztelania, frantsesa, ingelesa, galiziera eta katalana) bikoiztu daiteke eta jatorrizko ahotsak imitatzeko aukera ematen du. Tresna berria Aditu plataforman integratu da. Horrela, plataforma hau azpitituluak sortzeko plataforma izatetik automatikoki bikoizteko aukera ematera igaro da.