Ozono-geruza berreskuratzen ari da, eta berotze globala moteltzen lagun dezake
Ozono-geruza berreskuratzen ari da mundu-mailan harentzat kaltegarriak diren substantziak pixkanaka debekatzen hasi zirenetik, eta, datozen lau hamarkadetan Montrealgo Protokoloan aurreikusitako neurriei eutsiz gero, hobekuntza horrek tenperaturaren igoera globala moteltzen lagunduko du, hemendik 2100ra, 0,5 gradu gutxi gorabehera, Munduko Meteorologia Erakundeak (WMO) baieztatu duenez.
Montrealgo Protokoloaren Ebaluazio Zientifikoko Taldearen lau urteko ebaluazio-txostenaren datuek baieztatzen dutenez, ozono-geruzarako kaltegarriak diren substantzia kimikoen % 99 mundu mailan pixkanaka desagertzeak geruza berreskuratzea eta klima-aldaketa moteltzea ahalbidetzen du.
Txostenak berretsi du goi-mailako estratosferaren berreskuratze nabarmena eta eguzkiaren erradiazio ultramore kaltegarriaren eragina murriztu dela.
Horrela, egungo politikei eutsiz gero, ozono-geruzak 1980ko balioak berreskuratuko dituela uste dute, hau da, ozono-zuloa sortu aurrekoak, gutxi gorabehera 2045ean Artikoan, 2066an Antartikan eta 2040an mundu osoan.
Gainera, zientzialariek ondorioztatu dute Antartikako ozono-zuloaren tamainako aldaketak, batez ere 2019 eta 2021 artean, eguraldiaren ondorio izan zirela. Hala ere, gaineratu du ozono-zuloaren azalera eta sakonera murriztu egin direla 2000. urtetik.
Meg Seki Nazio Batuen Erakundeko Ingurumen Programaren idazkari exekutiboak "berri ezin hobetzat" jo du lau urteko azken txostenak ozono-geruza berreskuratzen ari dela baieztatzea.
Petteri Taalas WMOko idazkari nagusiak pozik hartu du ozonoarekin lotuta hartutako neurriek "klima-ekintzarako aurrekari" bat ezartzen dutela, eta iragarri du ozono-geruza suntsitzen duten substantzia kimikoak pixkanaka ezabatzeari esker lortutako "arrakastak" erakusten duela zer egin daitekeen eta premiaz zer egin behar den, erregai fosilak erabiltzeari uzteko, berotegi-efektuko gasen emisioak murrizteko eta, beraz, tenperaturen igoera mugatzeko.
Albiste gehiago gizartea
"Nahasmendu delirantea" diagnostikatu diote medikuek Kabiecesen 400 haur baino gehiago txertatu gabe utzi zituen erizainari
Epaiketaren laugarren egunean, auzipetua auzitegian aurkeztu da, baina deklaratzeko moduan ez dagoela onartu du.
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.