Beethovenen heriotzaren balizko kausak argitaratu dituzte, bi menderen ostean
Ludwig van Beethoven konpositoreak medikuari eskatu zion, bere heriotzaren ostean, izan zituen osasun arazoak publikoki deskribatzeko, nolabait, mundua berarekin "adiskidetu" zedin. Bi mende baino gehiagoren ondoren, bere nahia bete egin da asteazken honetan Current Biology aldizkarian argitaratu den ikerketa bati esker.
Ikerketa hori egin ahal izateko, musikagilearen DNA erabili dute, bost iletatik lortutakoa, eta horri esker jakin ahal izan dute Beethovenek gaixotasun hepatikoak hartzeko joera zuela, baina ez haren gorreriaren edo arazo gastrointestinalen jatorria. "Ezin dugu behin betiko esan zerk hil zuen Beethoven, baina orain behintzat baieztatu dezakegu arrisku hereditario esanguratsua eta B hepatitisaren birusak eragindako infekzio bat zituela", ondorioztatu du Johannes Krause Max Planck Institutuko kideak.
"Ezagutzen den osasun informazioa kontuan hartuta, litekeena da hiru faktore horiek eragin izana haren heriotza, alkohol-kontsumoak barne, baina etorkizuneko ikerketek zehaztu beharko dute faktore bakoitzaren eragin zehatza", gehitu du Tristan Begg-ek, ikerketaren egile nagusi eta Cambridge unibertsitateko ikertzaileak.
Hala ere, argitu ahal izan dute B hepatitisaren birusak musikaria infektatu zuela hil baino hilabete batzuk lehenago, eta gaixotasun hori larritu egin zela alkoholaren kontsumo erregularragatik eta arrisku genetikoagatik. Beethovenen 'elkarrizketa-liburuetatik' ondoriozta dezakegu haren bizitzako azken hamarkadetako alkohol-kontsumoa oso ohikoa zela, baina zaila da kontsumitutako bolumenak zenbatzea", azaldu du Beggek.
Ikertzaileen harridurarako, deskubritu dute haren Y kromosoma ez datorrela bat egun haren abizena duten eta, erregistro genealogikoen arabera, arbaso komun bat partekatzen duten egungo bost ahaiderekin. Hau da, ikerketak ondorioztatzen duenez, Beethovenen aitak ezkontzaz kanpoko "harreman" bat izan zuen uneren batean.
Zure interesekoa izan daiteke
Iritsi da elurra Euskal Herrira
Udazkena tenperatura epelarekin hasi bagenuen ere, iritsi da negu-giroa, hotza eta elurra. Gailurrak eta mendateak izan dira zuriz jantzi diren lehenak, baina elur-maila 400 metrora jaistea espero da.
Ekaitz Pau, Gorlizko alkatea: "Udaltzaingoaren auto bat bidali arren, hark alde egitean eraso zioten etxeari"
Uribe Kosta institutuko irakaslearen jazarpen kasuaren harira, Ekaitz Pau Gorlizko alkateak azaldu du gaiaren berri izan zuela irakaslea bera Udalarekin harremanetan jarri zenean, azken erasoa baino egun batzuk lehenago. Dioenez, alde guztiekin harremanetan jarri da, eman beharreko pausoak zeintzuk izan behar diren erabakitzeko, eta azpimarratu du ez dela institutuko gauza isolatu bat, gizarte osoari eragiten diona baizik.
Emakume bat hil da N-121-A errepidean, Beran, lau ibilgailuren artean izandako istripuan
Biktima Lesakakoa da. Gainera, bi pertsona zauritu dira, eta Irungo eta Donostiako ospitaleetara eraman dituzte.
Gripeagatik ospitaleratuta daudenen kopurua iaz baino bost aldiz handiagoa da EAEn
Osakidetzak eta Osasun Sailak txertaketaren garrantzia azpimarratu dute arnas gaixotasunen prebentzio gisa, eta "erne egoteko" eskatu dute Eguberrietara begira.
Plantazio handiak hedatzen ari dira, eta saguzarrak eta Amazonia mehatxatzen dituzte
Brasilgo Amazonian, plantazio handiek saguzar frugiboroen (frutajaleen) bizimodua hankaz gora jarri du. Funtsezko espeziea da bertako haziak eta landaredia mantentzeko. Monolaborantzak eremuan zehar mugitzea galarazten die saguzarrei, eta horrek oztopatzen du haziak barreiatzea. Saguzarrek garraiatutako hazi bakoitzak ikaragarri laguntzen du zuhaitz, fruitu, baso eta sabanak birsortzen. Amazonia babesteko beharrezkoak dira.
Barnahus, sexu-abusuen biktima izan diren adingabeei arreta integrala emateko EAEko lehen zerbitzua
Arreta "homogeneoa eta koordinatua" emango zaie Barnahus etxean sexu-indarkeria pairatu duten haur eta nerabeei; espazio bakarrean jasoko dituzte osasun, hezkuntza, gizarte, polizia eta justizia zerbitzuak.
EAEko Auzitegi Nagusiak 88 urtera igo dio kartzela zigorra 11 adingaberi sexu-abusuak egiteagatik zigortutako Hondarribiko surf monitoreari
Gipuzkoako Auzitegiak 71 urte, 5 hilabete eta 9 eguneko kartzela ezarri zion, eta, hortaz, 17 urte gehituko zaizkio. Dena den, epaia ez da irmoa eta helegitea jar dakioke Auzitegi Gorenean.
Gizon bat atxilotu dute Iruñean, kirol-klub bateko garagardo txorrota irekita utzi eta 450 litro alferrik galdu direlako
Gauez gertatu zen, ostalaritza-establezimendua itxita zegoela. Poliziak jakinarazi duenez, ustezko egilea bertan sartu zen eta garagardo-zisterna bateko txorrotari eragin zion, baimenik gabe.
EAEko emakumezko erizainen ia erdiek diote komentario sexistak jasan dituztela
Euskadiko emakumezko erizain eta fisioterapeuten ia erdiek iruzkin iraingarriak jasan dituzte, SATSE Erizainen Sindikatuak egindako inkesta baten arabera. Kasuen % 85 baino gehiago ez dira salatzen. Ikerketa Emakumearen aurkako Indarkeria Desagerrarazteko Nazioarteko Eguna berehala izango dela eta eman ezagutzera.
Begoña Pedrosa: "Irakasleen eskubideen edo euren lanaren aurkako edozein jokabide onartezina da"
Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuak babesa adierazi nahi izan dio Santurtziko ikastetxe bateko ikasle talde baten jazarpenaren biktima izan den irakasleari. "Ikastetxeak Ikasleen Eskubideei eta Betebeharren Dekretuaren esparruan aurreikusitako prozedurak aktibatu ditu, eta sailetik prozesu horri laguntzen jarraituko dugu, hurbiltasun eta errespetu osoz", adierazi du Pedrosak.