Euskaldunen portzentajeak behera egiten jarraitzen du Ipar Euskal Herrian
Euskaldunen proportzioak behera egiten jarraitzen du Ipar Euskal Herrian. 2016tik (% 20,5) lau hamarren egin ditu atzera euskaldunen portzentajeak, iaz biztanleen % 20,1 baitziren. Bilakaera are kezkagarriagoa da 1996ko datuekin alderatuta; izan ere, orduan herritarren % 26,4 euskaldunak ziren.
VII. Inkesta Soziolinguistikoak Ipar Euskal Herrian eskainitako datuak aurkeztu dituzte Baionako Kaserna Ttipian. CODHA enpresak 16 urtez gorako 2.000 pertsonari elkarrizketa telefonikoak egin zizkien Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoan, 2021eko azarotik abendura. Euskara gaitasuna, transmisioa, erabilera eta hizkuntzarekiko jarrera aztertu dituzte inkestan.
Adin tarteka, azken 20 urteetan euskaldunen galera nabaria izan da 65 urtez gorakoen artean, baita 50-64 eta 35-49 tarteetan ere, hurrenez hurren, % 9,8, % 10,5 eta % 7,9 gutxiago baitira. Gazteen artean, aldiz, alderantzizko bilakaera izaten ari da. Horrela, 25-34 eta 16-24 adin tarteetan euskaldunen kopuruak gora egin du 2001etik 2021era, % 5,1 eta % 9,3 egin dute gora, hurrenez hurren.
Lurraldeka edo eskualdeka, Baionak, Angeluk eta Biarritzek (BAM) osatzen duten hirukian euskaldunak edo euskaldun hartzaileak herritarren % 14,6 baino ez dira. Hirukia kanpoan utziz gero, Lapurdin % 33,9 soilik dira gai euskara hitz egiteko edo ulertzeko. Nafarroa beherean eta Zuberoan, ostera, biztanleen gehiengoak hitz egin edo ulertzen du, % 61,3k. Hala ere, eremuka euskaldunen portzentajea pixkanaka-pixkanaka behera egiten ari da Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoan.
Euskararen erabilerari dagokionez, 2016tik bi hamarren behera egin du Ipar Euskal Herrian. Euskara frantsesa beste edo gehiago eta euskara frantsesa baino gutxiago erabiltzen dutenak gehituta, 2016an % 18,3 ziren; 2021an, aldiz, % 18,1. Gainera, azken 20 urteetako joera aztertuz gero, bilakaera kezkagarriagoa da; izan ere, 2001ean % 21,7k erabiltzen zuten euskara.
Irakaskuntza ereduei buruz, 2011ko datuekin alderatuta (% 18,6), euskaraz (frantsesa irakasgai) aukeratzen dutenen kopuruak behera egin du % 16,5era. Eredu elebidunak, aldiz, (frantsesez eta euskaraz) ikasleak irabazi ditu, % 33,6tik % 37,5era pasa da, baita euskara irakasgai soilik duenak ere (% 23,6tik % 25,4ra). Frantses hutsean ikasteko hautuak behera egin du: 2011an % 20k aukeratzen zuten, iaz % 15 izan ziren.
Azkenik, euskarekiko jarrerari dagokionez, Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoan herritarren % 36,6 euskara sustatzearen aldekoak dira, baina gehiengoa (% 49,2) ez alde ez kontra dago. Gutxiengo bat (% 14,5) hizkuntza bultzatzearen aurka dago. Bestalde, euskararekiko interes handia ala oso handia dute biztanleen % 60,5ek. Aitzitik, % 38,4k zertxobait, interes txikia edo batere ez dute.
Zure interesekoa izan daiteke
Baserritar jantziak, maileguan: “Sarerik ez duten familiak etortzen dira gehienbat”
Orioko Herri Ikastolan baserritar jantziak maileguan uzteko egitasmoa antolatu dute, bigarren urtez jarraian, "piztu eta eragin" ekimenaren baitan. Arropak berrabiltzea du helburu, baita herrian sarerik ez duten familiei laguntzea ere. Abarkak, gonak, zapiak, artilezko galtzerdiak... Denetarik bildu dute, eta egunotan familiak hurbilduko dira behar duten hori jasotzera.
Zestoako kasuari buruz gizarte-zerbitzuek egindako txostena "ez zen zuzena", Arartekoaren teknikari baten arabera
Zestoako sei herritarren aurka atzo abiatutako epaiketaren bigarren saioan deklaratu du Herriaren Defendatzailea erakundeko langileak, defentsaren lekuko gisa.
Kirola, musika eta lan gogorra: 110 urteko Isabel donostiarraren sekretua
Isabel Etxeberriak, 110 urterekin, pianoa jotzen jarraitzen du, arratsaldero, Bartzelonako bere etxean. Betidanik egin izan du kirola, eta gaur egun ere oso bizimodu aktiboa duela kontatu digu. Bere iritziz, sasoiz zahartzeko, garrantzitsuagoa da maitasuna kontu materialak baino.
Eider Gotxi (Guggenheim Urdaibai Stop): "Herritarron lanari esker lortu da Guggenheim Urdaibai proiektua bertan behera geratzea"
Guggenheim Urdaibai egitasmoa behin betiko bertan behera gelditu eta biharamunean, erakundeen jarrera "zurrun eta inposatzailearen aurrean" herria garaile atera dela azpimarratu du Eider Gotxi Guggenheim Urdaibai Stop plataformaren bozeramaileak. Garaipena jai giroan ospatzeko otsailaren 7rako Gernikan antolatu duten ospakizunean parte hartzeko deia egin die herritarrei. Bestalde, Gotxik ohartarazi du plataformaren bidea ez dela bukatzen eta ontziola Muruetatik ateratzea izango dela hurrengo erronka.
Gutxienez 11 kilometroko auto-ilarak AP-8an, Irunen, eta kamioiak ezin dira Biriatuko mugan zehar pasa
AP-8an, gutxienez 11 kilometroko auto-ilarak daude Irun parean, Baionarako noranzkoan, eta 0 kilometroan kamioientzako trafikoa arautzeko neurri bereziak aktibatu dira. Ibilgailu astunen murrizketak 05:00etatik 20:00etara egongo dira indarrean.
ETB ON aurkeztu dute, EITBren telebista plataforma digital berria
ETB ON plataforman zuzenekoen eskaintza handia eta EITB Taldearen edukirik onenak klik bakar batean topatuko ditu erabiltzaileak, nahi duen unean eta moduan ikusteko. Teknologia berri bat ardatz hartuta, Nahieran plataforma historikoa birformulatu eta etorkizunera begira jarri du EITBk.
Gernika, Bermeo eta Mundakako herri plataformek Busturialdea-Urdaibairako plan estrategikoa kritikatu dute
Ez daude ados Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak eskualderako egin duten inbertsio planarekin. Eskualdea zahartzen ari dela diote, gazteak kanpora joaten ari direlako ez dutelako bertan lan egin eta bizitzeko aukerarik. Beraz, lehendabizi enplegua eta etxebizitza planak behar direla diote.
Urdaibaiko Guggenheim museoa baztertu dute, proiektua iragarri eta 17 urtera
Bi urteko azterketa eta hamaika eztabaidaren ondoren, Urdaibaiko Guggenheim proiektua baztertzearen erabakia hartu du Patronatuak. Orain hilabete, Elixabete Etxanobe Bizkaiko ahaldun nagusiak azaldu zuen luze joko zuela museoa eraikitzeko lurrak garbitzea, bai eta egitasmoaren aurkako salaketak epaitegietan argitzea ere. Eta kalean proiektuak kritika andana jaso izan du talde ekologisten eta herritarren aldetik.
Guggenheim Urdaibai egitasmoa behin betiko baztertu du museoko Patronatuak
Arratsaldean egindako bileran aho batez hartu dute azken erabakia, proiektuaren bideragarritasun faltagatik. Egitasmoa aurrera eramateko zailtasun handiena Murueta ontziola dagoen lur zatiaren egoera juridikoa dela jakinarazi du Elixabete Etxanobe diputatu nagusiak.
163 postuk eta hogei bat jarduerak girotuko dute Donostiako San Tomas azoka
Datorren igandean, Gipuzkoako hiriburuan izango den azokara hurbilduko direnek, salmenta postuez gozatzeaz gain, gustu eta adin guztietarako jardueretan parte hartu ahal izango dute.