65 urtetik gorako lau emakumetik batek indarkeria matxista jasan du bizitzan zehar
65 urtetik gorako lau emakumetik batek (% 23,4) genero-indarkeria jasan du bizitzan zehar, eta % 5,7k pairatzen du gaur egun, Emakundek argitaratutako txosten baten arabera. Hala, adineko 67.559 emakumek genero-indarkeria motaren bat sufritu du inoiz, eta 16.456 emakumek gaur egun ere nozitzen dute.
Genero-indarkeriaren biktima diren 65 urtetik gorako emakumeen egoera aztertzeko asmoz, astearte honetan "Genero indarkeria eta emakume nagusiak" azterlana aurkeztu dute, Iratxe Herrerok eta Carlos Diaz de Argandoñak Emakundek emandako bekari esker egindako lana.
Txostenean nabarmentzen dutenez, indarkeria hori pairatu duten emakume gehienak ez dute ekonomiari dagokionez autonomiarik izan, eta lan egiteko, kontu korronte bat irekitzeko edo atzerrira joateko senarrari baimena eskatu behar izan diote. Garai hartan, etxeko atetik barrura zegoen arazoa zen.
Nabarmendu duten beste faktoreetako bat da oro har indarkeria jasan duten emakume horiek pertsonak zaintzen jardun dutela, aisialdirako eta norberaren gozamenerako tarterik gabe.
Azterlanak ondorioztatu du, halaber, iraupen luzeko indarkeriaren biktimak direla, indarkeria hori beren gain hartu eta normalizatu dutela, eta gizartean isolamendu-maila handiagoa dutela.
Era berean, emakume gehienek harremanari eusten diote, harik eta gizona edo emakumea bera hil arte, eta zailtasun handiagoak dituzte beren buruak biktima gisa identifikatzeko. Zaurgarrienak laugarren adineko emakumeak dira, landa-ingurunean bizi direnak.
Tratu txarrak ematen dituzten adineko gizonek ere ezaugarri bereziak dituzte; horien artean, belaunaldi gazteenekin alderatuta sozializazio patriarkala jaso dutenak edo urteen poderioz, beren portaera bortitza kronifikatzen dutenak aipatu dituzte txostenean, eta irudi publiko eta pribatu bikoitza izaten dutela.
Emakundeko zuzendari Miren Elgarrestak nabarmendu du oso garrantzitsua dela "adineko emakumeek indarkeria matxistaren aurrean duten kalteberatasun berezia" ikusaraztea; izan ere, "indarkeria matxista ikusteak kasuak detektatzen eta baliabide espezializatuetarako sarbidea errazten laguntzen du".
Amaitzeko, txostenak agerian utzi du elkarteek zeregin garrantzitsua dutela adineko biktima horiei ematen zaien gizarte-erantzunean eta arretan.
Albiste gehiago gizartea
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioak Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.