Agostini, Krausz eta L'Huillier, Fisikako Nobel saridunak attosegundoekin egindako esperimentuengatik
2023ko Fisikako Nobel saria Pierre Agostini, Ferenc Krausz eta Anne L'Huillier fisikarientzat da, attosegundoen iraupeneko argi-pultsuak sortzeko metodo berriengatik, Suediako Zientzien Akademiak gaur jakinarazi duenez.
Akademiak nabarmendu duenez, sarituek ikertutako metodo horiek elektronikan eta medikuntzan izan ditzakete aplikazioak.
Agostini Frantzian jaio zen 1968an, eta Ohioko Unibertsitateko (AEB) irakaslea da. Krausz Hungarian jaio zen 1962an, eta Alemaniako Max Planck Institutuan dihardu lanean. L 'Huilllier Frantzian jaio zen 1958an, eta Lundeko Unibertsitatean (Suedia) ikertzen ari da.
Saria eman aurretik, mundu zientifikoak balioetsi egin du hirurek iraultza eragin dutela fisikan, fenomeno subatomikoak orain arte gizakiak harrapatu duen denbora-eskala laburrenean behatu ahal izateko.
Akademiak azpimarratu duenez, hirurek "atomo eta molekulen barruan elektroien mundua esploratzeko tresna berriak eskaini dizkiote gizateriari".
Fisika sariaren iragarpenak Medikuntzakoari hartu dio lekukoa; izan ere, atzo, Katalin Kariko eta Drew Weissman saritu zituzten covid-19aren aurkako mRNA txertoen inguruan egindako ikerketengatik.
Datozen egunetan, Kimika, Literatura, Bakea eta Ekonomiakoak iragarriko dituzte.
Zure interesekoa izan daiteke
Gizon bat atxilotu dute bikotekide ohia hiltzea leporatuta, Huelvan
47 urteko emakumezko biktimaren lankideek horren gorpua aurkitu zuten, indarkeria zantzuekin, lan egiten zuen eta bizi zen nekazaritza-lursailean bertan. Emakumearen alabak joan den astean Guardia Zibilari jakinarazi zionez, atxilotuak ama mehatxatu egin zuen, beste pertsona batekin ezkonduko zela iragarri ondoren.
Gabonetako trena, gaueko lasterketa eta mahai-futbol txapelketa: Bilboko metroak 30 urte bete ditu, eta ospatzen dabil
Bilboko metroak hiru hamarkada beteko ditu aurten, eta kontzertuak, zozketak eta dekorazio bereziak egingo ditu, baita Gabonetako trena, futbolin-txapelketa eta Underrun gaueko lasterketa ere.
Emakume bat San Ignazioko metro geltokian erditu da, Bilbon
Emakumea, senarrarekin batera, Lutxanako geltokian zegoen, eta zenbait bidaiarik ohartarazi dute urak egin dituela, eta, bagoirik bagoira, mediku bila aritu dira.
Bernedoko kanpalekuak antolatzen dituen elkartearen aurkako zehapen-espedientea abiatu du Arabako Aldundiak
Sarrea Euskal Udaleku Elkartearen aurkako zehapen-espedientea ireki du Aldundiak, araudiaren "bi betebehar ez betetzea" leporatuta: eskumena duen departamentuari jardueraren berri ez ematea eta eskatutako dokumentazioa Aldundiari ez helaraztea. Orain arte, 21 salaketa aurkeztu dira udaleku horietan parte hartu zuten adingaberen familien partetik, sexu-erasoa eta exhibizionismoa delituengatik.
Talde kriminal bateko hamar pertsona atxilotu dituzte Bilbon, salgaien salerosketan 300.000 euroko iruzurra egiteagatik
Guardia Zibilak faltsututako banku-egiaztagirien bidez enpresei iruzur egiten zien talde bat desegin du. 'Vencal' operazioaren barruan egindako operatiboan, iazko apiriletik Estatuko 18 probintziatan egindako 39 delitu argitu dira.
Gaueko zaintza-patruilak antolatzea pentsatzen ari dira Lemoan, azken hilabeteetako lapurretak direla eta
Azken bi hilabeteetan, kristalak puskatu eta 43 autotan lapurtu dute herriko hainbat puntutan. Ertzaintzak bi pertsona atxilotu ditu dagoeneko, eta beste bat ikertzen ari da.
Lehen aldiz ikusi dute ibis eremita hegaztia Nafarroan
"Giselbert 916" izena duen hegazti-alea bere espezieko lehena da eskualdean, eta Eremita Proiektuari esker dokumentatutako migrazio-ibilbide baten barruan kokatzen da.
Euskal Herriko saharar diasporak bere gaitzespena adierazi du Marokoko autonomia planaren aurrean
Euskal Herriko saharar diasporak elkarretaratzea egin du gaur Gasteizen, Mendebaldeko Sahararen autonomia plana gaitzetsi, eta Marokoren subiranotasunaren pean jarriko lukeen plana errefusatzeko. Sahararren hitzetan, Espainiako Estatua da "gure lurra abandonatu behar izatearen erantzulea", eta, hori dela eta, Espainiako Gobernuari exijitu diote autonomia plana publikoki baztertzeko, independentzia erreferenduma bat egin ahal izateko.
Argentina euskal giroan murgildu da: 2025eko Euskal Aste Nazionala hartu du Tandilek
Hiria Argentinako euskal diasporaren topagune bihurtu da. Dantza, herri kirol eta kalejira artean, mila lagun baino gehiago bildu dira euskal kultura aldarrikatzeko.
AP-8ko sarbidea bost gauez itxiko dute Zarautzen, ordainlekuetan lanak egiteko
Mozketak astelehenetik ostiralera egingo dira, 22:00etatik 06:00etara.