Munduko langile aktiboen % 70 baino gehiagoren osasuna arriskuan dago krisi klimatikoaren ondorioz
Munduko eskulanaren % 70 baino gehiago krisi klimatikoarekin lotutako osasun arrisku larrien eraginpean dago, Lanaren Nazioarteko Erakundeak (LANE) txosten batean ohartarazi duenez. 'Laneko segurtasuna eta osasuna klima aldakorrean bermatzea' txostenean, LANEk kalkulatu du munduan dauden 3.400 milioi langile aktiboetako 2.400ek baino gehiagok bero handiegia jasan dezaketela beren lanaren uneren batean.
Klima-aldaketaren aurrean langileen segurtasuna eta osasuna bermatzeko beharrari buruzko txostenean, LANEk tenperaturen gorakadak areagotu dituen eta langileengan ondorio kaltegarriak dituzten beste ingurumen-faktore batzuk ere jorratzen ditu.
Gehiegizko beroaren eraginaz haratago, LANEk ohartarazi du langileen beste osasun-afekzio batzuk krisi klimatikoarekin lotu direla; minbizia, gaixotasun kardiobaskularrak, arnas gaixotasunak eta buruko gaixotasunak barne. Gainera, ohikoak dira jada intsolazioa eta beroak eragindako sinkopeak.
Kalkuluen arabera, 1.600 milioi langile daude erradiazio ultramorearen eraginpean, eta urtean 18.960 pertsona baino gehiago hiltzen dira lanarekin lotutako melanoma ez den azaleko minbiziak eraginda. Erradiazio ultramorearen eraginpean egoteak, ozono-geruza pixkanaka murrizteak areagotuta, eguzki-erredurak, larruazaleko babak, begietako lesioak, kataratak eta immunitate-sistemaren ahultzea eragiten ditu, besteak beste.
Beroarekin lotutako heriotza kopurua % 30 hazi da azken bi hamarkadetan, Europan
1.600 milioi pertsona daude lantokiko kutsadura atmosferikoaren eraginpean eta ondorioz, aire zabaleko langileen artean urtean 860.000 pertsona hiltzen dira. Era berean, muturreko fenomeno meteorologikoek eta klima-aldaketarekin lotutako hondamendi naturalek langile askoren ongizatea mehatxatzen dute, bereziki larrialdi horiei, garbiketa-lanei eta medikuntza- eta erreskate-misioei erantzuten dietenak.
Azterlanaren arabera, 870 milioitik gora dira pestiziden eraginpean dauden nekazaritzako langileak, eta ondorioz 300.000 pertsona baino gehiago produktu horiek pozoituta hildakoak. Ondorio horietara iristeko erabilitako datuak 2020koak dira, eta, beraz, litekeena da benetan kaltetutakoen kopurua handiagoa izatea.
Albiste gehiago gizartea
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.
Pertsona bat hil da Tafallan furgoneta baten eta uzta biltzeko makina baten artean izandako istripuan
Polizia-iturriek jakitera eman dutenez, istripua 09:00etan gertatu da, NA-132 errepidean, Tafalla parean, eta hildako pertsona furgonetan zihoana da.
San Mamesera sartzeko inguruak jarraitzaile zuri-gorriz bete dira, Txapeldunen Ligako hitzorduan
Zuri-gorriek Arsenalen aurka neurtuko dituzte indarrak astearte honetan, Txapeldunen Ligako 1. jardunaldiko neurketan. Athleticeko milaka zale bildu dira gaur arratsaldean partida honetan, taldea animatzeko helburuarekin.
Osakidetzak 10.000 haurtxo immunizatuko ditu bronkiolitis akutuaren aurka
Hasieran, katarroaren antzeko sintomak agertzen dira, hala nola mukiak, eztula edo sukarra, baina egun batzuen buruan beste sintoma batzuk ager daitezke, adibidez, arnasa hartzeko zailtasunak, txistuak edo nekea, eta neke horrek esnea hartzean eragiten die haurtxoei.