Suak, errituek eta dantzek girotuko dute San Joan bezpera euskal hiriburuetan
Ekainaren 23ko gaua, udako solstizioa eta San Joan bezpera ospatzeko eguna, magikoa izan ohi da Euskal Herriko ia leku guztietan. Suaren, dantzen eta akelarreen gaua, izan ohi da, antzinako sinesmenak berreskuratzeko edota tradizio berriak sortzeko uneak.
Horrez gainera, txoko askotan herriko jaietan ospatu ohi dute gau hori, hala nola Leioan, Eibarren, Tolosan, Hernanin, Arrasaten... Era berean, euskal hiriburuek ere egitarau berezia izango dute igande arratsalde eta gauerako.
Bilbo
Bilbon ere hainbat auzotan piztuko dira udako solstizioa ospatzeko suak: Deustun, San Inazion, Otxarkoagan, Olabeagan, Masustegin, Iralan… 17 izango dira guztira.
Azken urteetan, ordea, Etxebarria parkean izan ohi da jai-giro handiena. Bilboko Konpartsek eta Auzotarrok jai batzordeek antolatuta, arratsaldeko 17:00etan ekingo diote han festari kandela tailerrarekin eta handik aurrera ez da faltako musikarik eta jan-edanik.
Gaueko unerik esanguratsuena 21:00etan hasiko da. Ospakizun honetako elementu nagusiak diren uraren, lurraren eta suaren erritualak egingo dituzte lehendabizi eta sua piztuko dute ondoren. Segidan, festan jarraituko dute erromeria batekin.
Donostia
Gipuzkoako hiriburuan San Joan bezperarako egitarau zabala prestatu dute. 20 su piztuko dira eta auzo ia denetan izango da festaren bat. Horietako askotan sardina-jana izango da eta dantza egingo dute suaren inguruan. Zezen-suzkoa ere aterako dute bateren batean.
Ospakizun garrantzitsuena Alde Zaharreko Konstituzio plazan izan ohi da, hiriko agintarien parte hartzearekin. 20:00etan hasita, soka-dantza egingo dute Goizaldi dantza taldeko kideek eta ondoren San Joan arbolaren errituaren txanda izango da: goizean plaza erdian jarritako lizarrari su emango zaio. Hemen ere erromeria batekin amaituko da festa.
Gasteiz
Arabako hiriburuaren kasuan, ekitaldi nagusiak asteburu honetan jaiak ospatzen dituzten Judimendi eta Lakua-Arriaga auzoetan egingo dira.
Judimendin udako solstizioaren ospakizuna 21:30ean hasiko da. Ordu horretan momotxorroak eta Jare dantza taldeko kideak aterako dira Sefarad plazara. Ondoren, 22:00etan, sua piztuko da Judimendi parkean.
Lakua Arriagaren kasuan, solstizioaren ospakizuna 21:00etan hasiko dute sua-piztearekin, sorgin-gaurekin, dantzekin, txalaparta, ipuin eta abarrekin.
Iruña
Nafarroako hiriburuan, San Joan suak egingo dituzte Etxabakoitz, Txantrea eta San Jorge auzoetan, auzo elkarteek antolatuta.
Alabaina, aipagarria da Alde Zaharreko Santa Ana plazan arratsaldeko 19:30ean izango den ikuskizuna. Duguna dantza taldeak soka-dantza tradizionala eskainiko du.
Zure interesekoa izan daiteke
Pertsona bat hil da Gasteizen, trenak harrapatuta
Harrapaketa 14:30ean izan da, eta trenen zirkulazioa bertan behera utzi behar izan dute. Oraingoz, ez dago gertaera tragiko horren inguruko xehetasun gehiagorik.
Barakaldoko Udalak elkarretaratzea egin du udalerriko emakume baten hilketa matxista salatzeko
Barakaldoko Udalak elkarretaratzea egin du Herriko Plazan 54 urteko emakume baten hilketa matxista salatzeko. Miren Elgarrestak, Emakunderen zuzendariak, irmo gaitzetsi du hilketa, eta errua "desberdintasun sozialei" egotzi die "matxismo soziala" areagotzearen eragile nagusi gisa.
Gripe kasuek behera egin dute bigarren astez jarraian EAEn
Gripearen eraginak behera egin duen arren, Gabonetan jarduera sozialak gora egingo duela-eta kontuz ibiltzeko deia egin dute Osasun Sailak eta Osakidetzak.
325 milioi euro gastu sozialera beharrean erabilera militarrera bideratu daitezkeela salatu dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Euskadiko GKEen Koordinakundeak eta Zehar-Errefuxiatuekin deitutako protesta batek astearte honetan Eusko Legebiltzarrean salatu duenez, Eusko Jaurlaritzaren 2026rako aurrekontu proiektuak atea irekitzen dio erabilera militarrera bideratzea inbertsio industrialerako ziren 325 milioi euro. Azaldu dutenez, gobernu-taldeek (EAJ eta PSE) zuzenketa bat aurkeztu dute Lankidetza eta Elkartasunaren Euskal Legearen 10. artikulua aldatzeko eta "armamentuen industriarekin ekonomikoki elkarlanean aritzeko, betiere Europakoa bada".
Barakaldoko 54 urteko emakumearen heriotza hilketa matxista izan dela baieztatu dute
27 urteko gizon bat atxilotu dute ustezko hiltzaile gisa. Agintariek hilketa gaitzetsi eta elkarretaratzea deitu dute gaurko: 12:00etan, Barakaldoko Herriko Plazan. Argitan talde feministak, bestalde, beste bilkura bat deitu du: 19:00etan, Bide Onera plazan.
Ustezko delitu-sare bateko 50 pertsona atxilotu dituzte, 400 pertsonari baino gehiagori online iruzur egiteagatik
Guardia Zibilak hiru etxebizitza miatu ditu, Bilbon, Barakaldon eta Miranda de Ebron (Burgos), eta ikertutako delituekin lotutako materiala konfiskatu du.
Albiste izango da: Aurrekontu Orokorren Proiektuaren eztabaida eta ebazpena, kontzentrazioa Barakaldon eta Olentzero eta Mari Domingiren bisita Bilbon
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Olentzerok eta Mari Domingik ilusioz beteko dituzte Bilboko kaleak gaur
Kalejira 17:30ean hasiko da, Moyua plazatik, eta Kale Nagusia zeharkatuko du Arriaga antzokiraino. Bertan, ikuskizuna, tailerrak eta Euskal Herriko Gabonetako pertsonaiarik maitatuenak izango dira.
Olentzeroren bilakaera: Gizon arlote eta zikina izatetik lagunkoia eta garbia izatera
Olentzero pertsonaia beldurgarri, zikin, erretzaile eta mozkor izatetik Gabonetako pertsonaia lagunkoia izatera pasa da. Horren itxura eta izaera asko aldatu dira, eta gaur gaurkoz olentzero piparik gabe eta txukun ageri zaigu. Ikazkina eta Mari Domingi euskal aldaketa sozial eta kulturalen isla dira. Hala azaldu du Elixabete Imaz antropologoak.
Emakume batek sexu-erasoa egin diotela salatu du, Eibarren
Erasoa igandean gertatu zen, eta Ertzaintzak ikerketa zabaldu du. Oraingoz ez dute atxiloketarik egin.