Aldeetako batek eskatuz gero epaiketak euskaraz egitearen alde agertu da Europako Kontseilua
Europako Kontseilua Hego Euskal Herrian epaiketak euskaraz egin ahal izatea legez bermatzearen alde agertu da, aldeetako batek hala eskatzen badu. Agintariei eskatu die neurriak har ditzatela, eskubide hori gauzatu daitekeela bermatzeko.
Hizkuntzen Europako Gutunari buruz egindako ebaluazio-txostenean, Europako Kontseiluko adituek, oro har, adierazi dute hizkuntza koofizialen babes-sistema "ondo garatuta" dagoela Espainian, eta 2023tik aurrera erabil daitezkeela Kongresuan eta Senatuan.
Baina oraindik konpondu gabeko gaiak ikusten jarraitzen dituzte hezkuntzan —"oso kezkatuta" daude gaztelaniazko gutxieneko eskolak ezartzen dituzten epaiekin—, Justizian, Estatuko Administrazioan zerbitzu publiko batzuetan eta mugaz gaindiko harremanetan.
Justiziari dagokionez, adierazi dute egungo legediak edo horren irakurketak "ez duela bermatzen" auzitegiek prozedurak hizkuntza koofizialetan egingo dituztenik, eta Estatuan daturik ez dagoela onartu arren, "gauza jakina" dela "ia inoiz ez direla erabiltzen" ez saioetan, ez epaietan, ez agirietan edo aldeekiko komunikazioan.
Halaber, Europako adituek gaineratu dutenes, instantzia judizial gehienek "ez diete erantzuten dokumentazioa euskaraz, katalanez edo galegoz jasotzeko eskaerei".
Euskararen kasu zehatzari dagokionez, Kontseiluak neurriak hartzeko eskatu du, aldeetako batek eskatuta Hego Euskal Herrian epaiketak euskaraz egin ahal izatea bermatzeko, eta euskaraz erabili diren prozedura judizialen erregistroa egiteko eskatu du.
Estatuko Administrazioa
Europako Kontseiluak, era berean, hizkuntza koofiziala duten erkidegoetan Estatuko Administrazioaren egoitzetan dagoen egoera kritikatu du, hizkuntza horrekin lan egin ahal izateko ezagutza duten langileen proportzioa "baxuegia delako eta administrazio-testu eta inprimaki asko gaztelaniaz bakarrik daudelako oraindik eskuragarri".
Izan ere, herritarrek Estatuko Administrazioak Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE) eta Nafarroan dituen egoitzekin euskaraz jarduteko aukera izan dezaten neurriak hartzeko eskatu du.
Adituek, halaber, gizarte eta osasun zerbitzuetan euskararen erabilera errazteko lan egitea eskatu dute, eta EAEn dagoen euskarazko irakaskuntza tekniko eta profesionaleko prestakuntza-eskaintza areagotzearen alde agertu dira.
Nafarroako zonifikazioa
Gainera, Nafarroaren kasuan, zonifikazioak euskal hizkuntza Foru Erkidegoan erabiltzeko jartzen dituen "oztopoekin bukatzea" eskatu dute. ETB-3ko programazioa Nafarroako eremu euskaldunean "gutxienez" ikusi ahal izateko neurriak hartzea ere eskatu dute.
Ikus-entzunezko sektorea
Europako adituen ustez, telebista- edo irrati-programen eskaintza hizkuntza koofizialetan "oro har, ona" da, baina ez Estatuko telebista publikoan, TVEn, "eskasa" dela uste baitu.
Azkenik, ikus-entzunezko nazioarteko plataformen agerpenarekin erkidego batzuek jada akordioak egin dituzte filmak eta programak bikoizteko, baina Europako Kontseiluak Espainiako Estatuko agintariei ere ahaleginak egin ditzatela eskatu die.
Albiste gehiago gizartea
Beskoitzek ikastola berria izango du 2026-2027 ikasturtean
Egun dauden prefabrikatuetatik gertu, lursail bat erosi du Beskoitzeko Udalak eta bertako zati bat ikastolarentzat izango da. Herri Urratsen lortutako diruari esker eta Euskal Herri osotik iritsitako elkartasunari esker, Seaskak milioi bat euroko inbertsioa egingo du. Irailean lanak hasiko dira, eta hurrengo ikasturtean hasiko lirateke Beskoitze aldeko 50 haur inguru baldintza duinetan euskaraz ikasten.
Ehgamek Bilbao Bizkaia Harro ekimena boikoteatzeko deia egin du
EAJk Harrotasunaren Nazioarteko Eguna “bereganatu eta turistifikatu" nahi duela salatu du eta E28 Koordinadorak ekainaren 28rako deitutako manifestazio “herrikoi eta aldarrikatzailera” joateko deia egin du.
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.
Alerta laranja Araba eta Nafarroa hegoaldean, arratsalderako iragarrita dauden prezipitazio handiengatik
Tenperatura maximoak 27 eta 35 graduren artean kokatuko dira, tokiaren arabera. Arratsaldetik aurrera baliteke ekaitzak jo eta zaparrada trumoitsuak botatzea. Hori dela eta, alerta laranja ezarriko dute Araba eta Nafarroa hegoaldean.
Klima-aldaketaren ondorioak Euskadin: 0,3 °C gehiago hamarkada bakoitzeko, bero-bolada gehiago eta itsasoaren tenperatura gora
Eusko Jaurlaritzak egindako txosten batek ohartarazi du berotze globalak gero eta ondorio handiagoak dituela Euskadin. Tenperaturak etengabe igo dira 1970etik, bero-boladen egunak bikoiztu dira eta itsas mailak erritmo bizkorrean egiten du aurrera. 2023an, itsasoaren batez besteko tenperatura inoizko altuena izan zen.
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoak (MIT) lehen postuari eusten dio, hamalau urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.
Osakidetzak ordutegiak murriztu eta osasun-zentro batzuk itxiko ditu udan
Aldaketa horiek zentroen % 37ri eragingo diete. ELA eta CCOO sindikatuek udako plangintza kritikatu dute. Osakidetzaren egiturazko arazoek “bere horretan jarraitzen dutela” ziurtatu dute eta “benetako konponbideei heltzeko" negoziazio prozesua hastea eskatu dute.
Red Electricak zentralei egotzi die apirileko itzalaldiaren ardura: "Sorgailuek beren konpromisoak bete izan balituzte, ez zen itzalaldirik gertatuko"
Red Electricak, sistemaren operadoreak, erantzukizuna ez du bere gain hartu eta zentral sortzaileen aurka egin du, ez zituztelako bete kolapsoa saihesteko protokolo teknikoak. Gobernuak, bere aldetik, akats ugari egin zituela onartu egin du. Hala ere, operadorearen plangintza zalantzan jartzen du.