Aldeetako batek eskatuz gero epaiketak euskaraz egitearen alde agertu da Europako Kontseilua
Europako Kontseilua Hego Euskal Herrian epaiketak euskaraz egin ahal izatea legez bermatzearen alde agertu da, aldeetako batek hala eskatzen badu. Agintariei eskatu die neurriak har ditzatela, eskubide hori gauzatu daitekeela bermatzeko.
Hizkuntzen Europako Gutunari buruz egindako ebaluazio-txostenean, Europako Kontseiluko adituek, oro har, adierazi dute hizkuntza koofizialen babes-sistema "ondo garatuta" dagoela Espainian, eta 2023tik aurrera erabil daitezkeela Kongresuan eta Senatuan.
Baina oraindik konpondu gabeko gaiak ikusten jarraitzen dituzte hezkuntzan —"oso kezkatuta" daude gaztelaniazko gutxieneko eskolak ezartzen dituzten epaiekin—, Justizian, Estatuko Administrazioan zerbitzu publiko batzuetan eta mugaz gaindiko harremanetan.
Justiziari dagokionez, adierazi dute egungo legediak edo horren irakurketak "ez duela bermatzen" auzitegiek prozedurak hizkuntza koofizialetan egingo dituztenik, eta Estatuan daturik ez dagoela onartu arren, "gauza jakina" dela "ia inoiz ez direla erabiltzen" ez saioetan, ez epaietan, ez agirietan edo aldeekiko komunikazioan.
Halaber, Europako adituek gaineratu dutenes, instantzia judizial gehienek "ez diete erantzuten dokumentazioa euskaraz, katalanez edo galegoz jasotzeko eskaerei".
Euskararen kasu zehatzari dagokionez, Kontseiluak neurriak hartzeko eskatu du, aldeetako batek eskatuta Hego Euskal Herrian epaiketak euskaraz egin ahal izatea bermatzeko, eta euskaraz erabili diren prozedura judizialen erregistroa egiteko eskatu du.
Estatuko Administrazioa
Europako Kontseiluak, era berean, hizkuntza koofiziala duten erkidegoetan Estatuko Administrazioaren egoitzetan dagoen egoera kritikatu du, hizkuntza horrekin lan egin ahal izateko ezagutza duten langileen proportzioa "baxuegia delako eta administrazio-testu eta inprimaki asko gaztelaniaz bakarrik daudelako oraindik eskuragarri".
Izan ere, herritarrek Estatuko Administrazioak Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE) eta Nafarroan dituen egoitzekin euskaraz jarduteko aukera izan dezaten neurriak hartzeko eskatu du.
Adituek, halaber, gizarte eta osasun zerbitzuetan euskararen erabilera errazteko lan egitea eskatu dute, eta EAEn dagoen euskarazko irakaskuntza tekniko eta profesionaleko prestakuntza-eskaintza areagotzearen alde agertu dira.
Nafarroako zonifikazioa
Gainera, Nafarroaren kasuan, zonifikazioak euskal hizkuntza Foru Erkidegoan erabiltzeko jartzen dituen "oztopoekin bukatzea" eskatu dute. ETB-3ko programazioa Nafarroako eremu euskaldunean "gutxienez" ikusi ahal izateko neurriak hartzea ere eskatu dute.
Ikus-entzunezko sektorea
Europako adituen ustez, telebista- edo irrati-programen eskaintza hizkuntza koofizialetan "oro har, ona" da, baina ez Estatuko telebista publikoan, TVEn, "eskasa" dela uste baitu.
Azkenik, ikus-entzunezko nazioarteko plataformen agerpenarekin erkidego batzuek jada akordioak egin dituzte filmak eta programak bikoizteko, baina Europako Kontseiluak Espainiako Estatuko agintariei ere ahaleginak egin ditzatela eskatu die.
Zure interesekoa izan daiteke
Denboraldiko lehen itsas txakur grisak ikusi dituzte euskal kostaldean
Adituek gomendatu dute behatzeko gunea ez argitaratzea, animalia horiengana ez hurbiltzea hamar metro baino gutxiagora, "estresatu egin daitezkeelako", eta jatekorik ez ematea.
Olentzerok eta Mari Domingik magiaz eta ilusioz bete dituzte Bilboko kaleak
Euria eta eguraldi makurra izan bada ere, ez dira falta izan pertsonaia mitologikoak, musika eta dantza. Etxeko txikienek ikazkina aurrez aurre ikusi eta agurtzeko aukera ere izan dute.
Indarkeria matxista egiturazkotzat jo du Argitanek, Barakaldon gertatutako hilketaren ostean
Azken hilketa matxista salatzeko eta emakumeen aurkako indarkeria gaitzesteko, elkarretaratzea egin du elkarte feministak.
Pertsona bat hil da Cabanillasen, Errege Bardean, quad batekin istripua izanda
64 urteko gizonezkoa da hildakoa. Gidatzen ari zen quad-a irauli da, ikertzen ari diren arrazoiengatik, eta azpian harrapatuta geldiut da.
Auzitegi Konstituzionalak erabakiko du EAEko enplegu publikoko hizkuntza-eskakizunei buruz
EAEko Auzitegi Nagusiak Konstituzio Auzitegiari galdetu dio ea konstituzionala den edo ez EAEko lanpostu publiko guztiek hizkuntza-eskakizun bat ezarrita izatea. Epaileetako batek boto partikularra igorri du; bere ustez, zalantzan dagoen legeak ez du "inolako desorekarik eragiten". Eusko Jaurlaritzak "oso larritzat" jo du erabakia.
Gipuzkoak alzheimerraren arreta goiztiarrerako zerbitzu aitzindaria izango du 2026an
Donostian egongo da, eta Europako erreferente bihurtu nahi da bere ikuspegi berritzaile, prebentibo eta komunitarioagatik.
Emakume bat hil da trenak harrapatuta, Gasteizko geltokiaren inguruan
Ezbeharra 14:30ak aldera gertatu da, eta, ondorioz, ordu eta erdiz trenbideko zirkulazioa eten behar izan dute.
Barakaldoko Udalak elkarretaratzea egin du udalerriko emakume baten hilketa matxista salatzeko
Barakaldoko Udalak elkarretaratzea egin du Herriko Plazan 54 urteko emakume baten hilketa matxista salatzeko. Miren Elgarrestak, Emakunderen zuzendariak, irmo gaitzetsi du hilketa, eta errua "desberdintasun sozialei" egotzi die "matxismo soziala" areagotzearen eragile nagusi gisa.
Gripe kasuek behera egin dute bigarren astez jarraian EAEn
Gripearen eraginak behera egin duen arren, Gabonetan jarduera sozialak gora egingo duela-eta kontuz ibiltzeko deia egin dute Osasun Sailak eta Osakidetzak.
325 milioi euro gastu sozialera beharrean erabilera militarrera bideratu daitezkeela salatu dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Euskadiko GKEen Koordinakundeak eta Zehar-Errefuxiatuekin deitutako protesta batek astearte honetan Eusko Legebiltzarrean salatu duenez, Eusko Jaurlaritzaren 2026rako aurrekontu proiektuak atea irekitzen dio erabilera militarrera bideratzea inbertsio industrialerako ziren 325 milioi euro. Azaldu dutenez, gobernu-taldeek (EAJ eta PSE) zuzenketa bat aurkeztu dute Lankidetza eta Elkartasunaren Euskal Legearen 10. artikulua aldatzeko eta "armamentuen industriarekin ekonomikoki elkarlanean aritzeko, betiere Europakoa bada".