Euskararen Nazioarteko Egunaren 75. urtemugan, euskara gizarte kohesiorako elementu gisa aldarrikatu dute
Astearte honetan, azaroaren 26an, euskal erakunde eta instituzioetako ordezkariak bildu dira Baionako udaletxean Euskararen Nazioarteko Egunaren 75. urteurrenaren bueltan. Ospakizun hori Eusko Ikaskuntzak eratu zuen, 1948ko VII. Kongresuan, eta harez geroztik abenduaren 3a da euskararen defentsa eta sustapenerako data.
Ekitaldi instituzionalean politika eta kultura munduko hainbat pertsona izan dira: Jean-Rene Etchegaray, Euskal Hirigune Elkargoko presidentea eta Baionako alkatea; Ana Ollo, Nafarroako Gobernuko bigarren presidenteordea; Aitor Aldasoro, Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako sailburuordea; eta, Eusko Ikaskuntzaren izenean, Ana Urkiza lehendakaria eta Claude Mehats, Ipar Euskal Herriko lurralde arduraduna.
Ana Urkizak irakurri du 75. urteurreneko adierazpenak abenduaren 3a Euskararen Nazioarteko Eguna izendatu zeneko testuingurua gogora ekartzen duela, Espainiako Estatuaren errepresio eta jazarpen linguistiko betean murgilduta gaude eta. Hala eta guztiz ere, egoera horretan, Eusko Ikaskuntzaren deialdiak oihartzun handia izan zuen euskal diasporen komunitateetan, 1949tik aurrera.
Adierazpenak azpimarratzen duenez, 75 urte eta gero, egoera askoz hobean, "1949ko izpiritu hura baliokoa da gaur egun ere" eta "euskara biziberritzeko nahi eta behar hark bizirik jarraitzen du".
Horregatik, euskararen erabateko normalizaziorako, abenduaren 3ko ospakizuna bultzatzeko deia egin dute, euskaraz bizitzeko nahiaren erakusgarri. Horretarako, euskal lurralde guztietan euskaraz hitz egiteko eta euskaraz bizitzeko baldintzak bermatu behar direla adierazi dute. Horretarako, berdintasunezko gizarte bat eraikitze bidean, euskara eremu guztietan presente egon ahal izateko aukera eraikitzen lagunduko duten "politika sendoak" aldarrikatu dituzte.
Euskara trinkotzeko erronkak
Erakundeetako ordezkariek Adierazpena sinatu ondoren, jardunaldiak "Nola trinkotu eta saretu euskal hiztunen komunitatea" izeneko mahai-inguruarekin jarraitu du, Xalbat Alzugarayk (Eusko Ikaskuntza) moderatuta. Bertan kultur eragile ezagunek parte hartu dute: Xan Aire (Plazara), Jasone Mendizabal (Euskaltzaleen Topagunea), Idurre Eskisabel (Euskalgintzaren Kontseilua), Peio Jorajuria (Seaska) eta Ihintz Oliden (AEK).
Eztabaida horri esker, eragile bakoitzak euskararen biziberritzean duen zeregina eta erronkak aztertu ahal izan dira, eta honako gai hauetan jarri dute arreta: euskararen ezagutzaren unibertsalizazioa, hizkuntza-eskubideen bermea, euskararen instrumentalizazioa saihestearen garrantzia eta gizarte-kohesiorako motor gisa duen balioa. Prozesu horretan erakundeek eta herritarrek duten erantzukizunari buruz ere hausnartu dute.
Albiste gehiago gizartea
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.
Pertsona bat hil da Tafallan furgoneta baten eta uzta biltzeko makina baten artean izandako istripuan
Polizia-iturriek jakitera eman dutenez, istripua 09:00etan gertatu da, NA-132 errepidean, Tafalla parean, eta hildako pertsona furgonetan zihoana da.
San Mamesera sartzeko inguruak jarraitzaile zuri-gorriz bete dira, Txapeldunen Ligako hitzorduan
Zuri-gorriek Arsenalen aurka neurtuko dituzte indarrak astearte honetan, Txapeldunen Ligako 1. jardunaldiko neurketan. Athleticeko milaka zale bildu dira gaur arratsaldean partida honetan, taldea animatzeko helburuarekin.