EAEk eta Nafarroak ez dute hutsik egin eta Estatuko batez bestekoaren gainetik daude organu-emailetzan
EAEn 121 emaile izan dira 2024an, eta milioi bat pertsonako 54,3ko emaile-tasarekin, Estatuko bataz bestekoaren (52,6) gainetik kokatu da. Estatuko autonomia-erkidegoen zerrendan hamaikagarren postuan kokatu zen iaz, Espainiako Transplanteen Erakunde Nazionalak gaur argitaratu duen 2024ko jarduera-balantzearen arabera.
Osakidetzak emandako datu osagarrien arabera, 2024an, EAEko emaileen heriotzen % 48 istripu zerebrobaskularraren ondorio izan zen. Trafiko-istripuan buruhezurreko kolpeak jasandakoenak, berriz, jaitsi egin ziren aurreko urtetik % 2,7.
Transplanteen jarduerari dagokionez, 2024an 269 pertsonak lortu zuten organo-transplante bat EAEn edo hitzarmenak dituzten beste autonomia-erkidego batzuetan, hau da, 121 pertsonako tasa milioi biztanleko.
Gurutzetako Unibertsitate Ospitaleak 1979an programari ekin zionetik giltzurruneko 5.000 transplanteetara iritsi da 2024an. Gibeleko transplante-taldeak Estatuko batez bestekoaren gainetik mantentzen du transplante-tasa, emaitza-bikainekin.
Donostia Unibertsitate Ospitaleak, hezur-muinaren transplanterako erreferentzia-zentroa denak, 71 transplante alogeniko egin zituen (ahaidetuak eta ahaidetu gabeak).
Bestalde, Galdakaoko Transfusio eta Giza Ehunen Euskal Zentroak giza ehunak biltegiratzen, prozesatzen eta banatzen jarraitzen du, transplanteetara begira. 2024an, 368 kornea eman ziren, eta 73 hezur eta tendoi.
Datu horiekin, Alberto Martinez Osasuneko sailburuak esker ona adierazi die dohaintzak eta transplanteak koordinatzeko prozesu konplexuan inplikatutako profesional guztiei bai eta euskal gizarteari ere, elkartasun eta altruismoan eredugarri izateagatik.
Nafarrak, bigarren eskuzabalenak
Nafarroa, 51 emaile izan dira iaz (2023an 48 izan ziren), eta hirugarren urtez jarraian, milioi biztanleko emaileen tasarik handiena duen Espainiako bigarren erkidegoa da (76,1) da. 51 emaile horiek 145 transplante egin ahal izan dituzte (118 2023an): 42 gibelekoak, 2 bihotzekoak, 94 giltzurrunetakoak, 2 pankreo-giltzurrun transplante konbinatu, eta 5 bi-biriketakoak.
Nafarroako Unibertsitate Ospitalea, laugarren urtez eta hirugarrenez jarraian, estatu mailan donazio jarduera handiena duen transplantazio gabeko ospitalea da.
Estatu mailako errekor zifrak
Estatuan, oro har, 6.464 transplante egin ziren 2024an, 2023an baino % 10 gehiago, hil ondoren beren organoak eman zituzten 2562 pertsonei esker (qaurreko urtean baino % 9 gehiago). Zifra horiekin Espainiako Estatua da transplantetan lider eztabaidaezina 33 urtez jarraian. Transplante-tasa milioi bat biztanleko 132,8koa izan zen, gaur arte erregistratutako handiena, eta emaileena 52,6koa, Transplanteen Erakunde Nazionalak (ONT) ezarritako 50eko helburua gaindituz, Beatriz Domínguez-Gil zuzendariak eta Monica García Osasun ministroak azaldu dutenez.
Nabarmen hazi dira asistolia kontrolatuan (zirkulazio-arazoengatik taupadarik gabe gelditu eta hiltzat jotzen diren pertsonen) egindako organu-emateak, eta dagoeneko irizpide neurologikoengatik (heriotza entzefalikoan) hil ondoren egindakoak beste dira, izan ere, prozesu guztien % 51 izan ziren, 1.316, 2023an baino % 25 gehiago.
Albiste gehiago gizartea
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.
Pertsona bat hil da Tafallan furgoneta baten eta uzta biltzeko makina baten artean izandako istripuan
Polizia-iturriek jakitera eman dutenez, istripua 09:00etan gertatu da, NA-132 errepidean, Tafalla parean, eta hildako pertsona furgonetan zihoana da.
San Mamesera sartzeko inguruak jarraitzaile zuri-gorriz bete dira, Txapeldunen Ligako hitzorduan
Zuri-gorriek Arsenalen aurka neurtuko dituzte indarrak astearte honetan, Txapeldunen Ligako 1. jardunaldiko neurketan. Athleticeko milaka zale bildu dira gaur arratsaldean partida honetan, taldea animatzeko helburuarekin.
Osakidetzak 10.000 haurtxo immunizatuko ditu bronkiolitis akutuaren aurka
Hasieran, katarroaren antzeko sintomak agertzen dira, hala nola mukiak, eztula edo sukarra, baina egun batzuen buruan beste sintoma batzuk ager daitezke, adibidez, arnasa hartzeko zailtasunak, txistuak edo nekea, eta neke horrek esnea hartzean eragiten die haurtxoei.