Itzalaldi historiko batek kaosa eragin du Iberiar penintsula osoan
Argindarra joan da Euskal Herri eta Iberiar penintsula osoan 12:30 inguruan. Antza, itzalaldiak Espainiako Estatu osoan, Frantzia hegoaldean eta Portugalen ere izan du eragina, eta arazo ugari ari dira sortzen ospitaleetan, errepideetan, enpresetan, etxebizitzetan eta zerbitzu publiko ugaritan. Toki askotan segundo gutxi batzuetako kontua izan bada ere, hainbat eta hainbat lekutan orduak ari da irauten. 13:45ean hasi da argindar sarea bere onera etortzen pixkanaka EAEko eta Nafarroako udalerrietan.
____________________________________________________
ZUZENEAN: jarraitu hemen itzalaldiari buruzko azken ordukoa
_____________________________________________________
Larrialdi-zerbitzuek esan dutenez, ehunka dei ari dira jasotzen, horietako asko igogailuetan ez gora ez behera harrapatuta geratu diren herritarrek egindakoak. Tren, metro eta autobus zerbitzuetan arazo ugari sortu dira, eta baita ospitaleetan ere. Errepide sarean ere izan dira gorabeherak, baina ez da gertakari larririk jazo.
Ospitaleei dagokienez, arazo jakin batzuk egon badira ere, orokorrean ondo lan egin ahal izan dute, larrialdietarako dituzten azpiegiturak martxan jarrita.
Eusko Jaurlaritza eta Nafarroako Gobernua
Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak Krisi Mahaia eratu du itzalaldiaren ondorenak aztertzeko, eta Babes Zibileko Planaren alerta fasea jarri du martxan.
Imanol Pradales lehendakariak azaldu duenez, Euskadin argindarraren % 84 berreskuratu da 18:30erako: ia dena, Araban; % 88, Gipuzkoan; eta % 75, Bizkaian. Dena dela, agintariak nabarmendu du oraindik "ziurgabetasun orduak" geratzen direla, eta ohartarazi du: "Bihar ez da egun normala izango".
Bingen Zupiria Segurtasun sailburuak eguerdian egin duen premiazko agerraldian, herritarrei "lasaitasuna" eskatzeaz gain, esan die 112 telefonoa larrialdi kasuetarako bakarrik erabil dezatela, "lineak ez kolapsatzeko".
Ildo beretik, Nafarroako Gobernuak ere Larrialdi Plana aktibatu du, eta krisi kabinetea bildu du itzalaldi orokorrarekin sortu den egoera aztertzeko. Foru Exekutiboak ere, larrialdia izan ezean "112 SOS Nafarroara ez deitzea" eskatu du, kolapsoa ekiditeko.
Maria Chivite Nafarroako presidenteak esan du Foru Erkidegoan "normaltasuna lehenbailehen berreskuratzeko" lanean ari direla
Era berean, Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko presidenteak Segurtasun Batzordearen ezohiko bilera deitu du. Batzarraren aurretik, Red Electrica Españolaren egoitza nagusian izan da, bertako aditu eta arduradunekin.
Espainiako Gobernuko presidenteak ez du hipotesirik baztertu itzalaldiaren jatorriaren gainean, eta kausak direla eta ez espekulatzeko deia egin du. Horren haritik, agintariak azaldu du oraindik ez dagoela argi zerk eragin duen itzalaldia, eta egiezei jaramonik ez egitea eskatu du. Hori dela eta, "kanal ofizialen bidez" informatzea aholkatu die herritarrei.
Red Electrica Española
Arratsaldeko lehen orduan agertu da hedabideen aurrean Eduardo Prieto Red Electrica Española (REE) enpresa hornitzailearen arduraduna, azken orduko informazioaren berri emateko. Esan duenez, 6-10 ordu beharko dituzte egoera bere onera ekartzeko.
Bere hitzetan, oraingoz ez dakite zer arrazoi dagoen arazoaren atzean, baina aurreratu du sarearen "potentzia-fluxu handi" baten ondorio izan daitekeela.
Iberdrolak ere ez du xehetasunik zabaldu, eta ziurtatu du "pixkanaka" ari direla egoera onbideratzen Euskadin. Oraindik, hainbat herri daude argindarrik gabe.
Protokoloei jarraituz, oinarrizko zerbitzuetan, ospitaleetan, adinekoen egoitzetan eta pertsona zaurgarrien bizitokietan sare elektrikoa berrezartzea izan da lehentasuna konpainia elektrikoarentzat.
Metro Bilbao eta Euskotren
Garraio zerbitzu denetan izan du eragina itzalaldiak; Metro Bilbao, horietako bat. Adierazi dutenez, "orduak" beharko dituzte normaltasuna berreskuratzeko. 15:00etan oraindik argindarrik gabe zeuden.
Euskotrenen linea asko ere geldirik daude 12:30etik. Gipuzkoako zerbitzuak hasi dira poliki-poliki martxan jartzen, baina Bizkaian eta Araban etenda daude.
Renfe, Aena, finantza-erakundeak
Aenak zabaldutako informazioaren arabera, euskal aireportuetan ez du ia eraginik izan itzalaldiak, eta aurreikusitako hegaldiak orduan ari dira ateratzen eta lur hartzen. Oro har, ez da ohiz kanpoko atzerapenik egon.
Bere aldetik, Renfek azaldu du itzaldiaren eraginez "hainbat tren geldirik" daudela, eta aurreikusitako joan-etorri asko bertan behera geratu direla.
Finantza-erakundeen kasuan, ia denek esan dute larrialdietarako protokoloak aktibatu eta normaltasunez egin dituztela operazioak. Kutxazain asko, hori bai, zerbitzurik gabe geratu dira.
Albiste gehiago gizartea
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.
Pertsona bat hil da Tafallan furgoneta baten eta uzta biltzeko makina baten artean izandako istripuan
Polizia-iturriek jakitera eman dutenez, istripua 09:00etan gertatu da, NA-132 errepidean, Tafalla parean, eta hildako pertsona furgonetan zihoana da.
San Mamesera sartzeko inguruak jarraitzaile zuri-gorriz bete dira, Txapeldunen Ligako hitzorduan
Zuri-gorriek Arsenalen aurka neurtuko dituzte indarrak astearte honetan, Txapeldunen Ligako 1. jardunaldiko neurketan. Athleticeko milaka zale bildu dira gaur arratsaldean partida honetan, taldea animatzeko helburuarekin.
Osakidetzak 10.000 haurtxo immunizatuko ditu bronkiolitis akutuaren aurka
Hasieran, katarroaren antzeko sintomak agertzen dira, hala nola mukiak, eztula edo sukarra, baina egun batzuen buruan beste sintoma batzuk ager daitezke, adibidez, arnasa hartzeko zailtasunak, txistuak edo nekea, eta neke horrek esnea hartzean eragiten die haurtxoei.
CIC bioGUNEren ikerketa batek gibeleko minbizi arraro eta oldarkor bat tratatzeko bide berri bat aurkitu du
Aurkikuntzek iradokitzen dutenez, zelulen barruan magnesioa garraiatzeaz arduratzen den CNNM4 proteinaren blokeoak tratamendu zuzen, seguru eta eraginkorra eskain lezake, minbizi horren aurkako terapia pertsonalizatuetarako bide berriak irekiz.