Fidel Castro: munduan protagonista, zineman estra
‘Komandantea’ eta ‘Fidelen bila’ (Oliver Stone); ‘¡Fidel!’ David Attwood zuzendariak Victor Huggo Martin eta Gael Garcia Bernal aktoreekin filmatutako telesail laburra ; Santiago Alvarez Iraultzaren kronikagilearen lanak (‘De América soy hijo… y a ella me debo’, ‘…Y el cielo fue tomado por asalto’ eta beste asko eta asko)… Fokua etengabe egon da Fidel Castrori begira, haren itzal handia harrapatu nahian.
Nolanahi den, agintari gisa hango eta hemengo begien arreta erakarri aurretik, Fidel Castro zineman tokia egiteko borrokatu zen, bi saiakeratan. 1946an, konpainiaren bi filmetan estra gisa jardun zuen, XX. mendeko protagonista nagusietakoa izango zena atzealdeko aktore betegarri izan zen bi istoriotan: ‘Holiday in Mexico’ George Sidneyren komedia musikala eta ‘Easy to Wed’ Esther Williams 'sirenatxoarentzat' idatziriko lana, zeinetan Castro igerileku ertzean agertzen baitzen, izarrari so.
Hala ere, orduan seguru asko pentsaezina egingo bazitzaion ere, castingek, probek eta aktore ibilbide erdipurdikoak barik, Iraultzak eta agintaritza politikoak eman zizkioten, XX. mendearen bigarren erdialdeko historian paper protagonista ez ezik, telebista eta zinema pantailetan minutuak ere Fidel Castro zenari. 1959tik aurrera, Batista diktadorearen aurkako Iraultzaren buru izan zenetik, Castro ohiko figura izan zen pantailetan,elkarrizketa eta dokumentaletan batik bat.
Komandantea zenaren artxiboko irudiak hamaika zuzendariren filmetan sartu dituzte: Alfred Hitchcock (‘Topaz’, Gerra Hotzean girotua), Robert De Niro (‘Artzain ona’)… Stonek berak ere haren irudiak erabili zituen, dokumental bikoitza filmatu aurretik (‘JFK’), eta Julian Schnabelek gauza bera egin zuen, ‘Ilundu aurretik’ Javier Bardem aktorea Reinaldo Arenas idazle eta poeta izan zen filmean. Gainera, Elia Suleiman aktoreak ere erabili zituen Castroren hitzaldien irudiak ‘7 egun Habanan’, besteak beste, Benicio del Toro eta Julio Medem donostiarrarekin batera zuzendutako filmean.
Bestalde, aktore askok eta askok egin dute kameraren aurrean kubatar agintaria zenarena: Gonzalo Menendez (‘Hiri galdua’), Demian Bichir (‘Che, argentinarra’ eta ‘Che: Gerrilla’), Enrice Lo Verso (‘Che Guevarra’ gerrillari argentinarrarena Eduardo Noriegak egiten duen filmean) eta Juan Luis Galiardo zena ere (‘I love Miami’).
Zure interesekoa izan daiteke
Trumpek 1.000 milioi dolarreko salaketa jartzearekin mehatxu egin dio BBCri
Samir Shah BBC kateko presidenteak adierazi duenez, katea edozein eszenatokitarako prest dago. Hala ere, Britainia Handiko parlamentuari barkamena eskatu dio eta dokumentalaren edizioan "irizpide akatsak" izan direla aitortu du.
"Gerra egiten duten gizonak falta" direla nabarmenduz ireki du Lulak ofizialki COP30a
Nazio Batuen Erakundeak (NBE) adierazi du klimaren auzian ezer ez egiteak geldialdi ekonomikoa eta inflazioa ekarriko dituela, eta erregaiei, finantzaketari eta egokitzapenari buruzko emaitza "argiak" eskatu ditu. 21era arte luzatuko da goi-bilera.
Gutxienez zortzi pertsona hil eta 15 zauritu dira New Delhiko erdigunean izandako leherketa batean
Leherketa Gotorleku Gorriaren aurrean izan da, Indiako hiriburuko erdiguneko gunerik turistikoenetako batean. Oraindik ez da ezagutzen zerk edo nork eragin duen leherketa, baina agintariek eskualdeko eremu gatazkatsuenetan segurtasuna indartu dute.
Fung-wong supertifoiak bi hildako utzi ditu Filipinetan eta Taiwanera bidean da
Gutxienez bi pertsona hil dira eta milioi bat baino gehiago ebakuatu dituzte Filipinetan, 'Fung-wong' supertifoiaren ondorioz. Azken orduetan indarra galdu du eta Hegoaldeko Txinako itsasoan sartu da. Hala ere, adituen ustez, berriro indartu egin daiteke Taiwanera iritsi baino aurretik.
Nicolas Sarkozy aske dago, baldintzapeko neurriekin
Frantziako presidente ohia kartzelatik irtengo da, 20 eguneko espetxealdiaren ostean. Auzitegiak hainbat neurri ezarri dizkio, eta, besteak beste, ezin izango du Frantziatik irten.
Zergatik da garrantzitsua COP30 klima-aldaketari buzurko goi-bilera?
Munduko tenperaturak 1,5 graduko igoeraren langa gainditu zuen 2024an, lehen aldiz, eta geroztik egingo den klimaren inguruko aurreneko goi-bilera da aurtengoa. Azaroaren 10etik 21era egingo da COP30 goi-bilera, Brasilgo Amazonian.
Gobernu federala berriz irekitzeko akordioa lortu dute AEBko Senatuan, bost astez itxita egon ostean
Zortzi senatari demokratak errepublikanoekin bat egin dute neurria desblokeatzeko. Horri esker, 4.000 langile federal baino gehiago itzuliko dira lanera, eta Administrazioa finantzatuko dute 2026ko urtarrilera arte.
Estatu Batuek eta Errusiak gerra hotz nuklearra berpiztu dute: proba nuklearren helburuak eta arma nuklearrak dituzten herrialdeak
Trumpek bezala Putinek ere mehatxu nuklearra hauspotu dute, hiru hamarkada baino gehiagoko barealdiaren ondoren. Errusiak 1990. urtean egin zituen, azkenekoz, proba nuklearrak, eta Ameriketako Estatu Batuek, 1992an.
Zergatik daramatza itxita Estatu Batuetako Gobernuak 40 egun? Itxiera historikoaren gakoak
Estatu Batuetako Gobernu federalaren itxierak 40 eguneko marka historikoa egin du. Ehunka mila langile publiko soldatarik gabe eta oinarrizko zerbitzuak bertan behera utzi ditu, laguntza sozialak ordaindu gabe laga ditu eta aire-trafikoa kolapsatzea eragin du.
BBCko zuzendari nagusiak dimisioa eman du Trumpi buruzko dokumental baten inguruko polemikaren harira
'The Daily Telegraph' egunkariak asteartean argitaratu zituen barne dokumentu batzuen arabera, 'Panorama' izeneko dokumentalak ikusentzuleak engainatu ahal izan zituen Trumpen hitzaldi bat manipulatuz. Aurrez, Gazako genozidioaren inguruko trataeragatik ere jomugan zuen BBCko zuzendaritza Britainia Handiko eskuinak.