Martin McGuinness: IRAko buruzagi aurrena, lehen ministro orde gero
Martin McGuinness Irlandako nazionalismoak egindako bidearen isla da; izan ere, IRAko buruzagi izan zen lehendabizi eta Ipar Irlandako lehen ministro ordea gero. McGuinnessek urtarrilaren 9an utzi zuen Ipar Irlandako lehen ministro orde kargua, dimisioa aurkeztuta, eta, hamar egun geroago, politika uzteko erabakia jakinarazi zuen, osasun arazoak tarteko.
McGuinness 1952. urtean jaio zen Derry hiriko (Ipar Irlanda) Bogside auzune katolikoan, eta 1969an sartu zen IRAn. 1972. urtean, Erresuma Batuarekin hasitako negoziazio ezkutuetan parte hartzen hasi zen. IRAk 1997. urtean iragarri zuen behin betiko su-etena.
Gerry Adams Sinn Feineko presidentea ez bezala, ez zen familia errepublikano batean jaio. Hala ere, eskubide zibilen aldeko taldeek Erresuma Batuko segurtasun indarren aldetik izandako erantzun bortitza ikusita, IRAn sartzea erabaki zuen.
Politikarako zuen trebetasunagatik eta karismagatik ezaguna zen, eta, hori dela eta, IRAko erreferente izatera heldu zen denbora gutxian. Gainera, estrategian aditua eta buruzagi militar trebea zen.
Zenbait begiraleren esanetan, horren ekimenei esker egin zuen IRA taldeak bide demokratiko eta baketsuen aldeko hautua.
1997an, Komunen Ganberako diputatu aukeratu zuten, eta 2001ean, 2004an eta 2010ean berriro hautatu zuten kargurako. 1998. urtean, Ipar Irlandako Asanblean eserlekua lortu zuen, eta iragan maiatzeko hauteskunde autonomikoak izan arte eutsi zion aulkiari.
Ipar Irlandan autonomia berrezarri zen garaian, 1999tik 2002ra, McGuinness Hezkuntza ministro izan zen katolikoek eta protestanteek partekatu zuten gobernuan.
2007an, berriz, Ian Pasley betiereko etsaiarekin gobernatzeko unea iritsi zitzaion. Are gehiago, biak ala biak harreman profesional eta pertsonala izatera heldu ziren.
McGuinnessek lehen ministro orde karguari uko egin zion urtarrilean, Arlene Foster lehen ministroarekin zituen desadostasunak zirela medio, energia-programa polemiko bat dela eta. Ondorioz, hauteskundeak aurreratu behar izan zituzten.
uzten.
Albiste gehiago mundua
Ormuzko itsasartea, petrolioa eta gasa komertzializatzeko gune estrategikoa, ixteko gomendatu du Irango Parlamentuak
Azken hitza, hala ere, Segurtasun Nazionaleko Kontseilu Gorenak eta Ali Khamenei aiatolak, Irango buruzagi gorenak, izango dute. Persiar golkoaren eta Omango golkoaren artean dago Ormuzko itsasartea, eta tarterik estuenean 54 kilometro ditu. Batez beste 13 zisterna-ontzi igarotzen dira egunero bertatik, eta 15 milioi petrolio-upel baino gehiago garraiatzen dituzte. Itxiko balitz, mundu osoan izango luke eragina.
Mikel Ayestaran: "Hemendik aurrera bi fronte izango ditu Iranek: batetik, Israel, eta, bestetik, AEBren baseak Ekialde Hurbilean"
EITBren Ekialde Hurbileko korrespontsalaren esanetan, "Iranek uste du eskualdeko base kopurua ez dela indar-erakusle, ahultasunarena baizik, denak babesteko zailtasunak izango dituelako AEBk".
Iranek ez du aukerarik baztertzen, AEBk instalazio nuklearren aurka eraso egin ostean
Irango Atzerri ministroak adierazi duenez, AEBk "Nazio Batuen Gutuna, nazioarteko zuzenbidea eta Arma Nuklearrak Ez Ugaritzeko Ituna urratu ditu Irango instalazio nuklear baketsuei eraso eginda", Nazio Batuen Segurtasun Kontseiluko kide iraunkor gisa. Erasoak "sumingarriak" direla esan, eta "ondorio iraunkorrak" izango dituztela gaineratu du.
AEBk Irango azpiegitura nuklearrak bonbardatu ditu
Iranen hiru instalazio nuklear bonbardatu ostean, Donald Trump AEBko presidenteak "bakea edo tragedia" aukeratzeko eskatu dio Irani. Oposizio demokratak Konstituzioa urratu izana leporatu dio Trumpi, Kongresuaren baimen espliziturik gabe egin duelako beste herrialde baten aurkako ekintza militarra. JD Vanceren hitzetan, bere herrialdea "ez dago Iranekin gerran, haren asmo nuklearrekin baizik".
Guterresek gaitzetsi egin du AEBk Irani egindako erasoa, eta diplomaziaren bideari eusteko eskatu du
Egoeraren larritasunaz ohartarazi du Nazio Batuen Erakundeko buruak. Indarkeria ekintzak areagotzeak, bai Iranen, bai mundu osoan, "ondorio katastrofikoak" izan ditzakeela uste du. Nazioarteko komunitateak tentsioa baretzeko eta elkarrizketarako deia egin du.
Martxa jendetsuak Erroman eta Londresen, Gazako erasoaldia amaitzea, Israelekin haustea eta Europaren berrarmatzea gelditzea eskatzeko
Londresko Palestinaren aldeko Martxa Nazionalean parte hartu dutenek oihuka eskatu dute Israelek Palestinako lurraldean "okupazioa" amaitzea eta Israelek Irani egindako bonbardaketak bertan behera uztea. Erroman, milaka lagunek Europaren berrarmatzea gelditzeko eta bakea berrezartzeko eskatu dute.
Trumpek esan du Espainiak "oso gutxi" ordaintzen duela NATOko kide gisa
Horrekin batera, AEBko presidenteak berretsi du erakundeko kide guztiek BPGaren % 5 inbertitu beharko luketela defentsan.
Israelek dozenaka gazatar hil ditu, tiroka, Gaza Hirian
Ostiralean, gutxienez 70 palestinar hil dira Israelek Gazako hainbat guneren aurka egindako erasoetan, Osasun Ministerioak eta Defentsa Zibilak egindako zenbaketaren arabera. Gutxienez 25 laguntza humanitarioa jasotzeko guneetara zihoazela hil dituzte, tiroka.
Tel Aviv, Haifa, Beersheba eta bi hegazkin base misilekin eta droneekin eraso ditu Iranek
Abas Araqchi Irango Atzerri ministroak Genevan esan duenez, Israelen "erasoa gelditu eta erasotzailea epaitzen dutenean diplomaziari berriz heltzeko prest daude".
UNICEFek ohartarazi du denbora amaitzen ari dela Gazan: "Haurrak egarriz hiltzen hasiko dira"
Ia ez dago edateko urik Gazako Zerrendan, Isralek ezarritako blokeo humanitarioaren eraginez. NBEk azpimarratu duenez, erabaki politikoa da.