Kurdistan independentea nahi duten erabakitzeko eguna dute kurduek
"Nahi al duzu Kurdistango eskualdea eta hortik kanpo dauden eremu kurduak estatu independente bilakatzea?". Galdera horri "bai" ala "ez" erantzuteko bozkatzera daude deituta astelehen honetan 5,3 milioi kurdu.
Iraken menpeko Kurdistanen 08:00ak zirenean zabaldu dituzte hauteslekuak (05:00 GMT, 07:00ak Euskal Herrian), Bagdaden eta Erbilen (hiriburu kurdua) arteko tentsio beteko giroan, eta 18:00ak arte (15:00 GMT) dute botoa emateko aukera Iraken menpeko Kurdistan autonomoa osatzen duten lau probintzietan: Dohuk, Arbil, Sulaimaniya eta Halabja (3,2 milioi herritar), baita eskualdetik kanpo dauden eremu kurduetan ere (Kirkuk, Diyala eta Ninive, 1,9 milioi).
Atzerrian bizi diren kurduek irailaren 23an ekin zioten elektronikoki bozkatzeari, eta gaur dute azken eguna. Hauteskunde Batzordearen arabera, 150.000 kurduk bozkatuko dute atzerritik.
Masud Barzani Hego Kurdistango presidenteak 08:30 aldera bozkatu du (05:30 GMT).
Barzani, botoa ematen. EFE
Nazioarteko begirale talde zabala arituko da plebiszitua zaintzen. 136 ikuskatzaile taldeen baitan, bi euskal politikari daude: Jon Iñarritu EH Bilduko senataria eta Mikel Burzako EAJren Kanpo Harremanetarako arduraduna.
Emaitzak 24 eta 48 orduko epean emango dituzte ezagutzera.
Irak, Turkia eta Iran, kontra
Eskualdean giroa zeharo gaiztotuta dagoela heldu da erreferendumaren eguna. Irak, Turkia eta Iran erreferendumaren kontra azaldu dira hasieratik, eta legez kontrakoa dela azpimarratu dute. Azken bi horientzat aurrekari "arriskutsua" da erreferenduma, herrialde horietan bizi diren kurduen artean "lurrikara" eragingo ote duen beldur baitira. Teheran, gainera, Bagdaden agintean den gobernu xiitaren aliatu politikoa da. Israel, aldiz, alde agertu da.
Haidar al Abadi Irakeko lehen ministroak mugen eta aireportuen kontrola berehala emateko galdegin zion Kurdistango gobernu autonomoari.
Iranek aire eremua itxi zuen atzo, eta Turkiak Haburreko mugako postua itxi du, eta sarrera debekatu die lurralde autonomora sartu nahi duten ibilgailu guztiei.
Irak iparraldean dago Kurdistango eskualdea, de facto modu autonomo eta independentean jarduten du Irakeko gerra izan zenetik (1991) eta armada propioa du (Peshmerga). Turkian, Iranen eta Sirian ere badaude kurduak.
Zure interesekoa izan daiteke
Venezuelak, AEBri: "Ez duzue gure petroliorik izango, ez oparituta, ezta lapurtuta ere"
Etxe Zuriak atzo adierazi zuenez, AEBk sortu zuen Venezuelako petrolio-industria, eta Caracasen 1976an industria hori nazionalizatzea, estatubatuarrei inoiz egindako "lapurretarik handiena" izan zen.
Alemaniak umeei hilean 10 euro ematea onartu du, erretiro-pentsioetan aurrezteko
"Goiz hasteko pentsioa" delakoa Alemaniako Gobernuak abian jarri duen pentsio sistema pribatuaren erreforma sorta zabalago baten parte da.
Frantziako Barne Ministerioaren aurkako zibererasoa egin eta dozenaka artxibo konfidentzial lortu dituzte
Laurent Nuñez Barne ministroak adierazi duenez, aurrekari penalen (TAJ) eta pertsona bilatuen (FPR) fitxategietara sartu dira hackerrak. Pariseko Fiskaltzak ikerketa abiatu du gertaturikoa argitzeko.
Venezuelan sartu eta irteten diren petrolio-ontziak erabat blokeatzeko agindu du Trumpek
AEBko presidenteak nabarmendu duenez, "Maduroren erregimen ez-legitimoa lapurtutako petrolioa erabiltzen ari da narkoterrorismoa, pertsonen salerosketa, hilketak eta bahiketak finantzatzeko, besteak beste".
Bondiko atentatuaren ostean, armen gaineko legeak gogortu egingo dituztela iragarri du Australiak
Australiako Gobernuak erantzun dio igandean Bondi hondartzan izandako erasoari, eta iragarri du aldaketak egingo dituztela armei buruzko legedian, kontrolak indartzeko. Sydneyn 16 pertsona hil zituzten.
Nick Reiner atxilotu dute, Rob Reiner zinemagilearen eta Michele Singerren semea, gurasoen heriotzarekin lotura duelakoan
Senar-emazteak hilda agertu ziren igande honetan Brentwoodeko bien egoitzan, Los Angelesen, Estatu Batuetan.
Nazioarteko Zigor Auzitegiak Palestinako auzia ikertzen jarraituko du, Israelen helegitea baztertu baitu
Israelgo Gobernuak ikerketa bere gain hartu nahi zuen, eskumena zuela argudiatuta. Argudioa errotik ukatu du Zigor Auzitegiak, eta, hala, Fiskaltzak ikertzen jarraitu ahalko du.
EBk asumitu du Ukraina behartuko dutela NATOri uko egitera, eta haren segurtasuna babesteko konpromisoa hartu du
Europako iturriek azaldu dutenez, behin bake-akordioa lortuta, Ukrainaren etorkizuneko segurtasuna bermatzeko neurriak zehazteko lan “serioak” daude abian.
Adierazpen-askatasunak okerrera egin du munduan: % 10, 2012tik
Lehen Mundu Gerran edo Gerra Hotzaren unerik txarrenean izandako beherakadaren pareko da azken urteotakoa. 2022-2025 epean, 185 kazetarik galdu dute bizia, aurreko lau urteetan baino % 67 gehiago.
Kast, Txile demokratikoan boterera iritsi den lehen pinochetista
59 urteko Alderdi Errepublikanoaren burua datorren martxoaren 11tik aurrera delinkuentziaren eta migrazio irregularraren aurkako programa neoliberal bat ezartzeko prestatzen ari da, igandeko hauteskundeetan Jeannette Jara ezkertiarrari tarte handiz irabazi ondoren.