Kurdistan independentea nahi duten erabakitzeko eguna dute kurduek
"Nahi al duzu Kurdistango eskualdea eta hortik kanpo dauden eremu kurduak estatu independente bilakatzea?". Galdera horri "bai" ala "ez" erantzuteko bozkatzera daude deituta astelehen honetan 5,3 milioi kurdu.
Iraken menpeko Kurdistanen 08:00ak zirenean zabaldu dituzte hauteslekuak (05:00 GMT, 07:00ak Euskal Herrian), Bagdaden eta Erbilen (hiriburu kurdua) arteko tentsio beteko giroan, eta 18:00ak arte (15:00 GMT) dute botoa emateko aukera Iraken menpeko Kurdistan autonomoa osatzen duten lau probintzietan: Dohuk, Arbil, Sulaimaniya eta Halabja (3,2 milioi herritar), baita eskualdetik kanpo dauden eremu kurduetan ere (Kirkuk, Diyala eta Ninive, 1,9 milioi).
Atzerrian bizi diren kurduek irailaren 23an ekin zioten elektronikoki bozkatzeari, eta gaur dute azken eguna. Hauteskunde Batzordearen arabera, 150.000 kurduk bozkatuko dute atzerritik.
Masud Barzani Hego Kurdistango presidenteak 08:30 aldera bozkatu du (05:30 GMT).
Barzani, botoa ematen. EFE
Nazioarteko begirale talde zabala arituko da plebiszitua zaintzen. 136 ikuskatzaile taldeen baitan, bi euskal politikari daude: Jon Iñarritu EH Bilduko senataria eta Mikel Burzako EAJren Kanpo Harremanetarako arduraduna.
Emaitzak 24 eta 48 orduko epean emango dituzte ezagutzera.
Irak, Turkia eta Iran, kontra
Eskualdean giroa zeharo gaiztotuta dagoela heldu da erreferendumaren eguna. Irak, Turkia eta Iran erreferendumaren kontra azaldu dira hasieratik, eta legez kontrakoa dela azpimarratu dute. Azken bi horientzat aurrekari "arriskutsua" da erreferenduma, herrialde horietan bizi diren kurduen artean "lurrikara" eragingo ote duen beldur baitira. Teheran, gainera, Bagdaden agintean den gobernu xiitaren aliatu politikoa da. Israel, aldiz, alde agertu da.
Haidar al Abadi Irakeko lehen ministroak mugen eta aireportuen kontrola berehala emateko galdegin zion Kurdistango gobernu autonomoari.
Iranek aire eremua itxi zuen atzo, eta Turkiak Haburreko mugako postua itxi du, eta sarrera debekatu die lurralde autonomora sartu nahi duten ibilgailu guztiei.
Irak iparraldean dago Kurdistango eskualdea, de facto modu autonomo eta independentean jarduten du Irakeko gerra izan zenetik (1991) eta armada propioa du (Peshmerga). Turkian, Iranen eta Sirian ere badaude kurduak.
Albiste gehiago mundua
Israelek 48 pertsona hil ditu Gazan, horietatik 32 elikagaia banatzeko puntu batera iritsi nahian zebiltzanak
Tropek banaketa puntua inguratu eta bertara iritsi nahian zebiltzan milaka palestinarren aurka tiroka hasi dira soldadauk, lekukoen eta tokiko iturrien arabera.
AEBk El Salvadorrera deportatutako 252 preso Venezuelara bueltan dira
Trukean, Venezuelak 10 preso estatubatuar eman dizkio AEBri. Maduroren Gobernuak eskerrak eman dizkio Jose Luis Rodriguez Zapatero Espainiako Gobernuko presidente ohiari egin dituen bitartekaritza lanengatik, eta Donald Trump AEBko presidenteari, "egoera guztiz irregular hau zuzentzeko erabakiagatik".
Brasilgo Justiziak Bolsonarori orkatilako elektroniko bat jarri dio haren mugimenduak kontrolatzeko, Trumpen mehatxuei aurre eginez
Erabakia Alexandre de Moraes epaileak hartu du. Bolsonarori "justizia oztopatzea" egotzi dio. Era berean, epailearen ahotan, buruzagi ohi ultraeskuindarrak "atzerriko gobernu bat Brasilen aurka egitea eskatu, bultzatu eta lagundu du".
Tomorrowlandek agertoki nagusi berri batekin ireki ditu ateak
Eszenatoki berria sugarrek kiskali zuten jatorrizko eszenatokiaren hezurdura suntsituaren aurrean jarri dute. Oraindik ez da ezagutzen sutearen arrazoia, baina zenbait hedabideren arabera, sua hasi aurretik su artifizialak entzun ziren.
Salvini berriro epaituko dute, errefuxiatuz betetako Open Arms ontzia 2019an Lampedusan porturatzea eragozteagatik
Salvinik, orduko Barne ministroak, Open Arms itsasontzi batek erreskatatutako 147 migratzaile lehorreratzea galarazi zuen 20 egunez. Palermoko auzitegi batek botere-abusu eta askatasun-gabetze karguetatik absolbitu zuen orduko Barne ministroa 2024an.
Poliziak Bolsonaroren etxea miatu du eta AEBetako Gobernuarekin maniobrak egitea leporatu dio, Brasil zigortzeko
Brasilgo Poliziaren arabera, Jair Bolsonaro Brasilgo presidente ohiak eta haren seme Eduardok Estatu Batuetako Gobernuarekin maniobrak egin dituzte azken hilabeteetan, "Brasilgo Estatuko agente publikoei" zigorrak ezartzeko eta Gorte Gorena buruzagi ultraren aurkako epaiketa artxibatzera behartzeko.
Etxe Zuriak Maurene Comeyren, Jeffrey Epstein auzipetu zuen fiskalaren, kargugabetzea baieztatu du
Bestalde, Comeyk "arrazoirik gabe" kaleratu dutela salatu du, eta Donald Trump AEBko presidenteari egindako akusazioan, "beldurra tirano baten tresna" dela adierazi du.
Gainpopulazioa Europako kartzeletan
Kontseilu Europarrak kontinenteko espetxeetako masifikazioari buruz ohartarazi du; izan ere, badira plaza erabilgarriak baino preso gehiago dituzten herrialdeak.
Israelek 500 pertsona baino gehiago hil ditu azken bost egunetan Gazan
Gaur goizean bertan, Israelek gutxienez hiru pertsona hil ditu Gazan dagoen parrokia katoliko bakarraren aurka egindako bonbardaketan. Eliza ehunka errefuxiaturen babeslekua da.
Coca-Colak kanabera azukrea erabiliko du AEBn merkaturatzen dituen freskagarrietan, Trumpek eskatuta
"Coca-Colan erantzukizuna duten guztiei eskerrak eman nahi dizkiet. Oso erabaki ona izango da. Ikusiko duzue. Hobe da, besterik ez!", esan du AEBko presidenteak.