Biktimentzako 'justizia' berma dezala eskatu dio Irlandako buruak aita santuari
Leo Varadkar Irlandako lehen ministroak "Estatuaren eta Elizaren arteko harreman berri bat eraikitzeko beharra" dagoela defendatu du, azken urte hauetan argitara atera diren abusu kasuen ondoren.
Hala, bere kargua biktima horiek "justizia, egia eta osatzea" lortzen dutela bermatzeko erabil dezala eskatu dio Frantzisko aita santuari.
Espreski erreferentzia egin die Varadkarrek Magdalenako Ikuztegiaren eskandaloari, Ama-Semeen Etxeen eskandaloari, eskola industrialetan gertatutakoei, legez kanpoko adopzioei eta erlijiosoek hainbat adin txikikori egindako abusu kasuei.
Gaur egun erlijioa ezin dela gizartearen muinean egon defendatu du, leku garrantzitsua izan arren. Hala ere, azken urteetan sektore katolikoek eskola zein ospitaleen bidez gizarteari egindako ekarpena ere eskertu du.
Ryan batzordea
Frantzisko larunbat honetan iritsi da Dublinera, Familien Munduko Topaketan parte hartzeko. 39 urte pasatu dira herrialdean izan zen azken bisita pontifikaletik. Erlijiosoek Irlandan egindako sexu-abusuak hizpide izango dituzte bisita ofizial honetan. Izan ere, 2009an Ryan Batzordea delakoak kaleratu zuen txosten baten arabera, 400 erlijiosok 25.000 adin txikikoren kontrako abusuak egin zituzten 81 urtez, 1914tik 2000ra arte.
Irlandako Elizak "abusuen krimen gorrotagarriei modu egokian aurre egiten" porrot egin duela adierazi du aita santuak, larunbat honetan, Dublinen, eta neurri zorrotzak hartuko dituztela eta ez dela errepikatuko esan du.
Hala adierazi du Frantziskok, agintariei egin dien hitzaldian, Irlandan bi eguneko bisitaren hasieran.
"Elizan adin txikikoak babestu eta hezi behar zituzten kideek abusuak egin zizkieten, eta horrek Irlandan sortutako eskandalu larria aitortu gabe ezin dut utzi", azaldu du.
"Elizako agintariek krimen gorrotagarri hauei aurre egiten izan duten porrotak haserrea eragin du, eta sufrimendu eta lotsatzeko arrazoia da komunitate katolikoarentzat", gaineratu du.
Bisita ofiziala
Frantzisko aita santua bisita ofizial batean iritsi da Irlanda. Herrialdean izan zen azken bisita pontifikala duela 39 urte egin zuten, eta gizartea guztiz aldatuta aurkituko du. Eliza katolikoa krisi larrian sartuta dago, adin txikikoei egindako sexu-abusuen eskandalu berriengatik.
Irlandako herritarren erdiak baino gehiagok bidaiatu zuten Juan Pablo II. aita santua ikusteko 1979an, dibortzioa eta metodo antisorgailuak legezkoak ez zirenean herrialdean.
Gaur egun, Irlandako gizartea askoz ere liberalagoa da, eta azken urteotan abortua eta pertsona homosexualen arteko ezkontzak legeztatu dituzte erreferendumen bidez, Elizaren gogoa desafiatuz. Azken horrek eragin nabarmena du herrialdeko esfera politikoan.
Vatikanoak esan du Frantzisko aita santua apaizen abusuak jasan zituzten biktima talde batekin bilduko dela, eta haiengatik otoitz egingo duela Dublingo katedralean, nahiz eta Egoitza Santuak nabarmendu bisita "familia"n oinarrituko dela.
Zure interesekoa izan daiteke
2040rako CO2 isurketak % 90 murriztea adostu dute EBko herrialdeek, baina malgutasunez
Lars Aagaard Danimarkako Klima ministroaren arabera, EBko herrialdeetako ministroek adostutako horri esker, atzerriko karbono-kredituak erosi ahal izango dituzte isuriak murrizteko helburuaren % 5 betetzeko.
Albiste izango dira: Zohran Mamdaniren garaipena New Yorken, Donostiako masajistaren aurkako epaia eta Dani Alvarezek Euskal Kazetarien Saria jasoko du
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Nor da Zohran Mamdani, Trumpen amesgaizto berria?
34 urterekin, Mamdani alderdi demokrataren barruko olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berriaren izarra da. New Yorkeko alkate berriak boto gazte eta multikulturala bideratzea lortu du, etxebizitza eskuragarrian eta ezker demokrataren berrikuntzan oinarritutako mezuarekin.
Mamdanik hauteskundeak irabazi ditu New Yorken eta "gizadiarentzat hobea den egun baten egunsentia" agindu du
Zohran Mamdani demokrata New Yorkeko historiako lehen alkate musulmana izango da, botoen % 50 baino gehiago eskuratuta. "Hiri berpiztu bat" gidatuko duela eta "islamofobia eta antisemitismorik gabe" denontzat gobernatuko duela agindu du.
Dick Cheney AEBko presidenteorde ohia hil da, 84 urterekin
George W. Bushen Gobernuko bigarrena Defentsa Saileko buru ere izan zen, eta garai batean Alderdi Errepublikanoaren zutabeetako bat.
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdiko liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.
500 milioi haur baino gehiago bizi dira gatazka armatuen eremuetan
Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.
‘Melissa’ urakanak Jamaikan eragindako suntsipena
Melissa urakanak suntsipena eragin du Jamaika uhartean, eta gutxienez 28 hildako dira jada. Urakanak "aurrekaririk gabeko" hondamendia eragin duela adierazi dute Jamaikako agintariek. Horrela geratu da uhartea, Melissaren astinduaren ondoren.
6,3 graduko lurrikara batek Afganistan iparraldea astindu du
Lurrikararen ondorioz, 27 hildako eta 700 zauritu baino gehiago izan dira, baina bilaketa- eta erreskate-lanek aurrera jarraitzen dute, eta ez da baztertzen datozen orduetan hildakoen kopuruak gora egitea.
Trumpek esan du ez duela uste AEBk Venezuelaren kontrako gerrarik egingo duenik, baina ez du planei buruz hitz egin nahi izan
"Zer erantzun diezaioket horrelako galdera bati? Ba al dago Venezuelan eraso bat egiteko planik? Nork esango luke hori? Halakorik balego, esan egingo nizukeela uste duzue, zintzoki? Bai, planak ditugu. Oso plan sekretuak ditugu", esan du 'Air Force One' hegazkinean. "Begira, ikusiko dugu Venezuelarekin zer gertatzen den", adierazi zuen, eta Venezuelako Gobernuak "milaka pertsona bidali zituen kartzeletatik, erakunde mentaletatik eta mendekotasun zentroetatik".