Joe Biden laguntza bila dabil gailur klimatikoaren bidez
Joe Biden laguntza bila dabil klima aldaketaren aurkako borrokan, bere herrialdearen barruan eta kanpoan. Gaur bukatuko da bi eguneko klimaren gailurra, haren administrazioak antolatutakoa. Ameriketako Estatu Batuetako (AEB) Presidentetzara iritsi ondoren, Joe Bidenek, agindu bezala, Parisko Akordioa sinatu zuen krisi klimatikoari aurre egiteko. Orain, munduko ingurumen politikaren buru izaten saiatzen ari da Biden, baina zailtasunak ditu herrialde barruan nahiz kanpoan.
AEBn, presidentearen aldeko eta kontrako jarrerak berdinduta daude. Sektore batzuek egoera berriak dakartzan aldaketak onartzen dituzte. Automobil-fabrikatzaileak, esaterako, hasi dira onartzen hemendik aurrera, erregaia aurrezteko, eskaera askoz altuagoko estandar direla. Petrolio-konpainia handiek ere (ExxonMobil, Shell, BP eta Chevron) esan dute berotegi-efektuko kutsadurari Donald J. Trump presidente ohiak kendutako murrizketa batzuk berrezarri beharko liratekeela.
Gainera, apirilaren erdialdean, 300 konpainia eta inbertitzaile pribatuk (Apple, Google, Unilever, Walmart eta General Electric, besteak beste) gutun bat argitaratu zuten, Bideni klima krisiaren aurkako ahaleginak areagotu ditzala eskatzeko eta bere konpainietan neurriak hartzeko konpromisoa erakusteko. Helburua da berotegi efektua eragiten duten gasen emisioak 2005eko mailetatik behera murriztea 2030erako. Obama administrazioaren helburuetako bat zen 2025erako, baina Donald Trumpen politikaren ondorioz ezinezkoa izan zen betetzea.
Bidenek, ordea, oposizio handia du Senatuan. Ikatza eta gasa ekoizten duten estatuetako senatariek ez diote laguntzen. Mendebaldeko Virginia, Pennsylvania, Wyoming, Alaska eta Texas estatuetako senatariak, adibidez, kontra daude, batzuk alderdi demokrataren kideak izan arren.
Kasurik deigarrienetako bat Mendebaldeko Virginiako senatari demokrata da, Joe Manchin. Bidenen energia-politika berrien aurka egon arren, Senatuko Energia Batzordeko hurrengo zuzendaria izango da. Manchin, hain zuzen, bere estatuko ikatz industriaren defendatzaile gisa iritsi zen Senatura.
AEBtik kanpo
Bestalde, Trumpen administrazioak Presidentetza utzi izanak aldatu egin du nazioarteko egoera, klimari dagokionez. Urte askotan lehen aldiz, AEBko Gobernuaren interesak bat datoz Txina eta Europar Batasuneko gobernuen interesekin. Hala ere, akordioak ez dira hain errazak, potentzia handien arteko tentsioak direla eta.
Alde batetik, AEBk funtsezko parte-hartzea izan zuten Parisko Akordioa sinatu ahal izateko, Obamaren administrazioarekin, eta Biden presidenteordea zen. Baina gero, Donald Trump Akordiotik atera zen eta 4 urte atzeratu ditu Obamaren planak. Bidenekin, Ameriketako Estatu Batuek berriro sinatu dute Parisko Akordioa, eta mundu mailan klima aldaketari aurre egiteko mugimendua gidatu nahi dute.
Gainerako potentzien erreakzioa zuhurtzia da. Nolanahi ere, gaur egun mundua beste gailur klimatiko bati begira dago, aurten azaroaren 1etik 12ra Glasgown egingo dena. Bidenen apirileko gailurrak, neurri batean, Glasgown aurkeztuko diren helburu klimatikoak ezartzeko balio izan du.
"Nazio Batuek antolatzen dituzten klima aldaketari buruzko gailur horiek ia planeta osoa biltzen dute, 200 herrialde baino gehiago", esan du Alexander Botok, IHOBE Eusko Jaurlaritzaren Ingurumen Kudeaketarako Sozietate Publikoaren zuzendariak. "Berotze globala bi gradu baino gutxiago igotzea da helburua, industria baino lehenagoko garaitik neurtuta. Gaur egun 1,1 gradu baino gehiago gainditu ditugu. Gure joera hiru gradutik gorakoa da. Hala ere, geldiarazteko garaiz gaude", erantsi du.
Euskadi erreferentea
Helburu klimatikoak herrialdeek finkatuko dituzte, eta, hala ere, Glasgowko gailurrean eskualdeek ere garrantzi oso handia izango dute. "Euskadi erreferentzia da Europan klima-aldaketaren aurkako borrokan", adierazi du Botok. Horren esanetan, "2005az geroztik, euskal ekonomia % 17 hazi da eta isurpenak % 26 murriztu dira".
BIDEOA | Alexander Boto IHOBEko zuzendaria: "Euskadi erreferentzia da Europan klima-aldaketaren aurkako borrokan"
Zure interesekoa izan daiteke
Alemaniak umeei hilean 10 euro ematea onartu du, erretiro-pentsioetan aurrezteko
"Goiz hasteko pentsioa" delakoa Alemaniako Gobernuak abian jarri duen pentsio sistema pribatuaren erreforma sorta zabalago baten parte da.
Frantziako Barne Ministerioaren aurkako zibererasoa egin eta dozenaka artxibo konfidentzial lortu dituzte
Laurent Nuñez Barne ministroak adierazi duenez, aurrekari penalen (TAJ) eta pertsona bilatuen (FPR) fitxategietara sartu dira hackerrak. Pariseko Fiskaltzak ikerketa abiatu du gertaturikoa argitzeko.
Venezuelan sartu eta irteten diren petrolio-ontziak erabat blokeatzeko agindu du Trumpek
AEBko presidenteak nabarmendu duenez, "Maduroren erregimen ez-legitimoa lapurtutako petrolioa erabiltzen ari da narkoterrorismoa, pertsonen salerosketa, hilketak eta bahiketak finantzatzeko, besteak beste".
Bondiko atentatuaren ostean, armen gaineko legeak gogortu egingo dituztela iragarri du Australiak
Australiako Gobernuak erantzun dio igandean Bondi hondartzan izandako erasoari, eta iragarri du aldaketak egingo dituztela armei buruzko legedian, kontrolak indartzeko. Sydneyn 16 pertsona hil zituzten.
Nick Reiner atxilotu dute, Rob Reiner zinemagilearen eta Michele Singerren semea, gurasoen heriotzarekin lotura duelakoan
Senar-emazteak hilda agertu ziren igande honetan Brentwoodeko bien egoitzan, Los Angelesen, Estatu Batuetan.
Nazioarteko Zigor Auzitegiak Palestinako auzia ikertzen jarraituko du, Israelen helegitea baztertu baitu
Israelgo Gobernuak ikerketa bere gain hartu nahi zuen, eskumena zuela argudiatuta. Argudioa errotik ukatu du Zigor Auzitegiak, eta, hala, Fiskaltzak ikertzen jarraitu ahalko du.
EBk asumitu du Ukraina behartuko dutela NATOri uko egitera, eta haren segurtasuna babesteko konpromisoa hartu du
Europako iturriek azaldu dutenez, behin bake-akordioa lortuta, Ukrainaren etorkizuneko segurtasuna bermatzeko neurriak zehazteko lan “serioak” daude abian.
Adierazpen-askatasunak okerrera egin du munduan: % 10, 2012tik
Lehen Mundu Gerran edo Gerra Hotzaren unerik txarrenean izandako beherakadaren pareko da azken urteotakoa. 2022-2025 epean, 185 kazetarik galdu dute bizia, aurreko lau urteetan baino % 67 gehiago.
Kast, Txile demokratikoan boterera iritsi den lehen pinochetista
59 urteko Alderdi Errepublikanoaren burua datorren martxoaren 11tik aurrera delinkuentziaren eta migrazio irregularraren aurkako programa neoliberal bat ezartzeko prestatzen ari da, igandeko hauteskundeetan Jeannette Jara ezkertiarrari tarte handiz irabazi ondoren.
Jose Antonio Kast ultraeskuindarrak irabazi ditu Txileko hauteskundeak
Kastek iragarri du migratzaileak masiboki kanporatuko dituela, migrazioa delitu gisa tipifikatuko duela eta segurtasun goreneko kartzelak eraikiko dituela.