Kohabitazio arriskua Frantziako hauteskundeetan
Ez litzateke lehen aldia izango presidentearen alderdia eta parlamentuan gehiengoa lortutakoa berbera ez direla. Hiru aldiz gertatu da hori Frantziako historia berrian, eta bakoitzean kohabitazioaren praktika ezberdina izan da.
Lehen kohabitazioa (1986-1988): Errepublikako presidentea François Mitterand sozialista eta lehen ministroa Jacques Chirac kontserbadorea zirelarik gertatu zen. Orduko kohabitazioa agintari bien arteko gorabehera nabarmenekin gertatu zen.
Lehen aldiz, botere exekutibo gehiena lehen ministroaren eskuetan geratu zen. Baina presidenteak Damoklesen espata zeukan eskuetan, edozein momentutan dimititu zezakeelako edo parlamentua desegin.
Bigarren kohabitazioa (1993-1995): Mitterrand presidentea Edouard Balladour kontserbadorea lehen ministro izendatzera behartuta zegoen, honen alderdiak Asanblea Nazionalean gehiengo nagusia lortu baitzuen. Orduan, Alderdi Sozialistak sekulako jipoia hartu zuen, botoen %17 baino ez baitzituen lortu. Horrek eta osasun arazoek estatuburua politika zuhurra egitera behartu zuten. Hala ere, hori ez zen presidentearentzat oztopo izan Gobernuarekiko ezadostasunak agerian jartzeko, giza eskubideak arriskuan ikusten zituenean.
Hirugarren kohabitazioa (1997-2002): Dagoeneko Errepublikako presidentea Jacques Chirac zelarik, Lionel Jospin sozialista lehen ministro izendatu zuen. Kasu honetan, egoera zaila gertatu zen presidentearentzat. Hauteskunde porrota parlamentua desegin eta gero gertatu zenez, urtebeteko epean ezin zuen berriz parlamentua desegin. Edonola ere, Mitterrandek egin zuen bezala, denen interes orokorren zaindari moduan jarri zuen bere burua, epaile papera hartuz, eta Gobernuarekin bat ez zetorrenean, iritzi publikoaren aurrean bere desadostasunak erakutsiz.
Kohabitazioa dagoenean, lehen ministroak Gobernuaren ia botere guztiak bereganatzen ditu. Presidenteak, ostera, oso mugatuak ditu bere eskumenak. Defentsan eta atzerri politikan soilik dauka benetako boterea. Hala ere, estatuburua Ministro Kontseiluko burua ere badenez, bere sinadura beharrezkoa da Gobernuaren dekretuetan. Bere sinadura ukatuz, presidenteak dekretuen onarpena oztopatu dezake, lehen kohabitazioan gertatu zen bezala. Edonola ere, presidentearen boterea oso mugatuta geratzen da kohabitazioan. Egoera hori da, hain zuzen ere, Macron presidenteak saihestu nahi duena igande honetako hauteskundeetan.
FELIPE ETXEBARRIA
Albiste gehiago mundua
Bakea lortzeko Ukrainan "lurralde trukeak" eztabaidatu behar direla dio Trumpek
AEBko presidenteak Putini deituko dio asteleheneko bileraren ostean, eta baikor agertu da Putinek eta Errusiako eta Ukrainako presidenteek hiruko bilera bat egin ahal izateko aukerari dagokionez.
Trumpek eta Zelenskik Putinekin hiru aldeko bilera egitea babestu dute, bake akordioa ixteko
"Dena ondo ateratzen bada, hiru aldeko bilera bat izango dugula uste dut, eta horrekin gerra amaitzeko zentzuzko aukera egongo dela pentsatzen dut", azpimarratu du Trumpek Zelenskiren aurrean. Horrela, Zelenskik esan du Ukraina "prest" dagoela hiru aldeko bilera bat egiteko. "Uste dut erakutsi dugula jende indartsua garela eta AEBk eta Trump presidenteak berak gerra gelditzeko duen ideia babesten dugula", adierazi du.
Hamasek onartu egin du Qatarrek eta Egiptok Gazarako aurkeztutako su-eten proposamena
Proposamenaren arabera, talde armatuak 60 eguneko su-etena onartuko luke 10 bahitu israeldar askatzearen eta gazatarrei laguntza masiboa ematearen truke. Israelek, oraingoz, ez du horren inguruko adierazpenik eman.
AEBk ebakuazioak agindu ditu Ipar Karolinako uharte batzuetan, Erin urakan erraldoia gerturatzen ari delako
4. kategoriako Erin urakanaren tamaina asko handituko da datozen egunetan, Estatu Batuetako ekialdeko kostaldearen eta Bermudasen artean igarotzen denean. Ondorioz, Ipar Karolinan dauden uharte turistiko batzuk ebakuatzeko agindua eman dute agintariek. Estatu Batuetako Urakanen Zentro Nazionalak ohartarazi duenez, Erin urakana Karibeko Turk eta Caico uharteetatik 180 kilometro iparraldera dago, 220 kilometro orduko haize ufadak utzi ditu.
Zelenskik errusiarren eraso "zinikoak" salatu ditu Washingtonen bakeaz hitz egin behar denean
"Errusiako gerra makinak bizitzak suntsitzen jarraitzen dute. Putinek hilketa izugarriak egingo ditu Ukrainaren eta Europaren gaineko presioari eusteko, baita ahalegin diplomatikoak umiliatzeko ere", adierazi du Volodomir Zelenskik bere X sare sozialeko kontuan. Zelenskik adierazpen horiek egin ditu Jarkoven zazpi hildako eta Zaporiyan hiru hildako utzi dituzten erasoen ostean.
Bahituen bizitzak Gaza okupatzearen aurretik jartzeko eskatu diote 200.000 pertsona baino gehiagok Netanyahuri
Hamasen esku bizirik jarrai lezaketen 20 bahituen senideek Benjamin Netanyahu lehen ministroari egotzi diote 681 egun daramatzatela gatibu. Hala, Gazan beste erasoaldi bat hasi aurretik, bahituta daudenen bizitzei lehentasuna emateko eskatu diote.
Trumpek Zelenski jaso du Ukrainan bakea bilatzeko bilera erabakigarria baino lehen
Volodimir Zelenski AEBra bidaiatu duten Europako buruzagi batzuekin bildu da Etxe Zurian, Donald Trump AEBko presidentearekin elkartu aurretik.
Eskuinera biratu du Boliviak: Paz eta Quiroga presidentegaiak lehiatuko dira urriko bigarren itzulian
Ezustean, Alderdi Demokristauaren hautagaiak lortu du garaipena presidentetzarako hauteskundeen lehen itzulian, Quiroga presidente ohi kontserbadorearen aurretik. Halaber, 20 urtez gobernatu duen ezkerreko MAS alderdia bigarren itzulitik kanpo gelditu da.
Ukrainari segurtasun berme "sendoak" ematea adostu zuen Putinek, Trumpen bidali bereziaren arabera
Errusiako presidenteak beste inongo lurraldetan ez sartzeko konpromisoa hartzea ere onartuko luke. Horixe izango da Trumpek eta Zelenskik astelehenean egingo duten goi-bileran jorratuko duten gaietako bat.
Zelenskik 2022an erakutsitako batasuna mantentzeko eskatu dio Europari
"Bake justua" lortzeko fronte komun baten garrantzia azpimarratu du Ukrainako presidenteak.