Alain Aspect, John F. Clauser eta Anton Zeilinger zientzialariek irabazi dute Fisikako 2022ko Nobel Saria
Alain Aspect, John F. Clauser eta Anton Zeilinger zientzialariek irabazi dute Fisikako 2022ko Nobel Saria, astearte honetan Karolinska Institutuak Stockholmen jakitera eman duenez, "mekanika kuantikoarekin lotuta" egindako aurkikuntzengatik.
Aspectek, Clauserrek eta Zeilingerrek egindako lanari esker, informazio kuantikoan oinarritutako teknologia berrietarako bidea argitu dute. Karolinska Institutuak zehaztu duenez, aitzindariak dira informazio kuantikoaren zientzian, eta esperimentu berritzaileak egin dituzte "elkarri lotutako egoera kuantikoak baliatuz".
Saridunek baliabide esperimentalak garatu dituzte, eta, horiei esker, "teknologia kuantikoaren beste garai bat hasi da. Egoera kuantikoak eta horien ezaugarrietako geruza guztiak manipulatu eta kudeatzeko gai izateak sarbidea ematen digu espero ez genuen potentzialeko hainbat baliabide izateko".
Alain Aspect frantziarrak "konfigurazio jakin bat garatu du, eta, horren bidez, hutsune bat bete ahal izan dugu. Elkarri lotutako pare batek iturria utzita, neurketa konfigurazioa aldatzeko gai izan zen; horrela, igorri zituztenean zegoen konfigurazioak ezin zion emaitzari eragin".
John F. Clauser estatubatuarrak elkarri lotutako bi fotoi igortzen zituen gailu bat egin du; bakoitzak polarizazioa frogatzen zuen filtro batera igortzen zuen. Emaitzak Bellen desberdintasuna urratzen zuen, eta mekanika kuantikoaren aurreikuspenekin bat zetorren.
Anton Zeilinger austriarrak elkarri lotutako egoera kuantikoak ikertu ditu, eta ikerkuntza taldeak "teletransportazio kuantikoa izeneko fenomenoa frogatu du; horren bidez, partikula baten egoera kuantikoa beste partikula batera mugitu ahal da, urrutitik ere", laburbildu du suediar akademiak.
Egunotan, 2022ko Nobel Sarien berri ematen ari dira; izan ere, astelehenean iragarri zuten Svante Pääbo ikerlariak jasoko duela Medikuntzakoa. Kimikakoa, Literaturakoa, Bakearena eta Ekonomiakoa ere ondorengo egunetan esango dute nortzuek jasoko dituzten.
Albiste gehiago mundua
Flotilla Sumudek "gutxienez 13 leherketa" eta komunikazio etenak salatu ditu
Nazioarteko flotillak esan du "operazio psikologikoak" direla nabigazioa geldiarazteko, eta droneen presentziak "beldurtu eta Israelentzat inteligentzia biltzeko" helburua duela.
Jimmy Kimmelen saioa bueltan da eta Trump kritikatu du "txantxak ez jasateagatik"
Jimmy Kimmelek Donald Trump AEBko presidentearen aurka egin du, programa bertan behera uzteagatik eta adierazpen askatasunaren aurka egitea nahi duelako: "Gure liderrak estatubatuarrek euren lanak galtzea ospatzen du, txantxak jasaten ez dituelako", esan du umoregileak hasierako bakarrizketan.
Estatu palestinarra onartzea Hamas "saritzea" dela salatu du Trumpek
Dagoeneko 157 herrialdek aitortzen dute Estatu palestinarra, gehiengo zabala Nazio Batuen Erakundean eserlekua duten 193 herrialdeen artean.
Laku batek gainezka egin eta uholdeak eragin ditu Taiwanen, Ragasa supertifoiak utzitako euriteen ondorioz
Gutxienez 75 pertsona harrapatuta daude, eta bi lagun agertu barik, Guangfu udalerrian, Ragasa supertifoiak eragindako euriteen ondorioz laku natural batek gainezka egin du eta. Urak herriaren erdigunea estali du, eta herritarrak teilatu eta ibilgailuetara igo behar izan dira erreskate-taldeak iritsi arte.
Parazetamola, haurdunaldia eta autismoa: ikerketa askok baztertzen duten korrelazioa
Zientzialarien esanetan, parazetamola beste edozein aukera baino hobea da haurdun dauden emakumeen mina arintzeko. Gainera, seme-alaba autistak dituzten familiak estigmatizatzeko arriskuaz ohartarazi dute, gurasoek eragin duten ustea zabal daitekeelako.
Jimmy Kimmelen programa bueltan da, Charlie Kirken hilketari buruzko iruzkinengatik bertan behera geratu ostean
"Jimmy Kimmel Live!" umorezko late night arrakastatsua ABC katera itzuliko da, saioa kendu izanak Ameriketako Estatu Batuetan sortutako polemikaren ostean.
Beste hamaika herrialdek onartu dute Palestinako Estatua
Frantzia, Belgika, Luxenburgo, Andorra, Malta, Monako eta San Marino izan dira pausoa ematen azkenak, New Yorken bi estatuen konponbidea gauzatzeko pausoak zehazteko asmoz egindako goi bileran.
Trumpek parazetamola autismoarekin lotu du, ebidentzia zientifikorik ez dagoen arren
Donald Trumpen Gobernuak lotura posible bat aurkitu omen du autismoaren eta haurdunaldian parazetamola kontsumitzearen artean. AEBko presidenteak Etxe Zurian iragarri du aurkikuntza, adituek teoria horren sendotasun zientifikoa zalantzan jartzen duten arren.
Albiste izango dira: Nazio Batuen Batzar Nagusia, Zinemaldia eta eguraldia
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Palestinako Estatuaren aitortza erdigunean dela abiatuko da NBEren 80. Batzar Nagusian
Erresuma Batuak, Kanadak, Australiak, Portugalek eta Frantziak aitortu dute ofizialki Palestinako Estatua, goi-bileraren bezperan. Horren aurrean, Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroak esan du ez dela inolaz ere Palestinako Estaturik egongo, eta Bezalel Smotrich zein Itamar Ben Gvir Israelgo ministroek Zisjordania anexionatzea proposatu dute, Palestinako Estatua aitortzeko erabakiei erantzuteko.