Alain Aspect, John F. Clauser eta Anton Zeilinger zientzialariek irabazi dute Fisikako 2022ko Nobel Saria
Alain Aspect, John F. Clauser eta Anton Zeilinger zientzialariek irabazi dute Fisikako 2022ko Nobel Saria, astearte honetan Karolinska Institutuak Stockholmen jakitera eman duenez, "mekanika kuantikoarekin lotuta" egindako aurkikuntzengatik.
Aspectek, Clauserrek eta Zeilingerrek egindako lanari esker, informazio kuantikoan oinarritutako teknologia berrietarako bidea argitu dute. Karolinska Institutuak zehaztu duenez, aitzindariak dira informazio kuantikoaren zientzian, eta esperimentu berritzaileak egin dituzte "elkarri lotutako egoera kuantikoak baliatuz".
Saridunek baliabide esperimentalak garatu dituzte, eta, horiei esker, "teknologia kuantikoaren beste garai bat hasi da. Egoera kuantikoak eta horien ezaugarrietako geruza guztiak manipulatu eta kudeatzeko gai izateak sarbidea ematen digu espero ez genuen potentzialeko hainbat baliabide izateko".
Alain Aspect frantziarrak "konfigurazio jakin bat garatu du, eta, horren bidez, hutsune bat bete ahal izan dugu. Elkarri lotutako pare batek iturria utzita, neurketa konfigurazioa aldatzeko gai izan zen; horrela, igorri zituztenean zegoen konfigurazioak ezin zion emaitzari eragin".
John F. Clauser estatubatuarrak elkarri lotutako bi fotoi igortzen zituen gailu bat egin du; bakoitzak polarizazioa frogatzen zuen filtro batera igortzen zuen. Emaitzak Bellen desberdintasuna urratzen zuen, eta mekanika kuantikoaren aurreikuspenekin bat zetorren.
Anton Zeilinger austriarrak elkarri lotutako egoera kuantikoak ikertu ditu, eta ikerkuntza taldeak "teletransportazio kuantikoa izeneko fenomenoa frogatu du; horren bidez, partikula baten egoera kuantikoa beste partikula batera mugitu ahal da, urrutitik ere", laburbildu du suediar akademiak.
Egunotan, 2022ko Nobel Sarien berri ematen ari dira; izan ere, astelehenean iragarri zuten Svante Pääbo ikerlariak jasoko duela Medikuntzakoa. Kimikakoa, Literaturakoa, Bakearena eta Ekonomiakoa ere ondorengo egunetan esango dute nortzuek jasoko dituzten.
Albiste gehiago mundua
Trumpen muga-zerga berriak indarrean sartuta, gerra komertziala hauspotu da
Gaurtik, oro har, % 15eko muga-zergak ezarriko zaizkiei Estatu Batuen merkataritza-bazkide gehienei, tartean, Europar Batasunari.
Putinekin eta Zelenskirekin "oso laster" biltzeko "aukera asko" daudela esan du Trumpek
Nolanahi ere, AEBko presidenteak esan du azken bileran ez zela "aurrerapauso erabakigarririk" eman, eta adierazi du Errusiak ez duela amore eman.
Albiste izango dira: Trumpen muga-zergak, alertak beroagatik eta Edurne eta Zeledon Txikiren jaitsiera
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Washingtonek Mosku zigortzeko asmoa du, Putinen eta Witkoffen arteko bilera "emankorra" izan dela onartu arren
Zigorra ostiralean bertan ezartzekotan dago Trump. Hala ere, bigarren mailako zigorrak izango lirateke, hau da, hirugarren estatuei aplikatzen zaizkien zeharkako neurriak, Errusiarekin merkataritzan aritzeko inoren asmoa kentzeko. Ildo horretan, Trumpek agindu bat sinatu du Indiako produktuen gainean % 25eko muga-zergak ezartzeko, Errusiako petrolioa erosten du eta. AEBko agintariak Putinekin datorren astean biltzeko asmoa du.
Sute "ikaragarri" batek hildako bat utzi eta 16.000 hektarea kiskali ditu Frantzian
Gainera, bederatzi suhiltzaile zauritu dira, horietako bat larri, eta 13 herritar, horietako bat ere larri. Sua hasi eta hurrengo egunean, lehen zantzuen arabera eskualdeko errepide batean egindako arduragabekeria baten ondorioz, sugarrek aurrera egiten jarraitzen dute, haize bortitzak lagunduta.
Hiroshimako bonbardaketa atomikotik 80 urte, gatazka globalek ilundutako giroan
Japoniako Hiroshimak hirian AEBko Armadak egindako bonbardaketa atomikoaren 80. urteurrena izan da asteazken honetan, gaur egungo gatazken itzalpean eta 'hibakusha' bizirauleen aldarrien artean, arma horiek berriro erabil ez daitezen. Biktimen senideek, 120 herrialde eta eskualdetako politikari nazional eta diplomatikoen ordezkariek parte hartu dute omenaldian.
Trumpek berriz estutu du Europarekin duen gerra komertziala, eta % 35eko muga-zerga ezarriko diola mehatxu egin dio
AEBko presidenteak mehatxu egin dio Europar Batasunari uztailaren amaieran hitzartutako % 15eko tasa % 35era igotzeko, Bruselak AEBn 600.000 milioi dolar inbertitzeko hartatuko konpromisoa bete ezean.

Netanyahuk atzeratu egin du Gaza osorik okupatzeko gaurko deitu duen bilera
Gazaren erabateko okupazioan aurrera egin asmoz, Segurtasun Kabineteak bilera zuen egitekoa astearte honetan. Hala iragarri du Israelgo lehen ministroak, baina, azkenean, hitzordua bertan behera geratu dela baieztatu du Israelgo Haaretz egunkariak jakinarazi duenez.
Kremlinek tentsioa murriztu nahi du Etxe Zuriarekin: "Gerra nuklear batean ezin da irabazlerik egon"
Dmitri Peskov Errusiako presidentearen bozeramaileak gogorarazi du Putin dela atzerri politika markatzen duena eta AEBko buruzagiarentzat baleko solaskide bakarra, Dmitri Medvedevi erreferentzia argia eginez.
Hamasek dio Gurutze Gorriak bahituak artatu ahal izango dituela Israelek Gazan laguntza jasotzeko korridoreak irekitzen baditu
Hamaseko miliziek ukatu egin dute bahituei tratu txarrak eman izana, eta bahituek Gazako herriak jasotzen duen "janari bera" jasotzen dutela esan dute.