Alain Aspect, John F. Clauser eta Anton Zeilinger zientzialariek irabazi dute Fisikako 2022ko Nobel Saria
Alain Aspect, John F. Clauser eta Anton Zeilinger zientzialariek irabazi dute Fisikako 2022ko Nobel Saria, astearte honetan Karolinska Institutuak Stockholmen jakitera eman duenez, "mekanika kuantikoarekin lotuta" egindako aurkikuntzengatik.
Aspectek, Clauserrek eta Zeilingerrek egindako lanari esker, informazio kuantikoan oinarritutako teknologia berrietarako bidea argitu dute. Karolinska Institutuak zehaztu duenez, aitzindariak dira informazio kuantikoaren zientzian, eta esperimentu berritzaileak egin dituzte "elkarri lotutako egoera kuantikoak baliatuz".
Saridunek baliabide esperimentalak garatu dituzte, eta, horiei esker, "teknologia kuantikoaren beste garai bat hasi da. Egoera kuantikoak eta horien ezaugarrietako geruza guztiak manipulatu eta kudeatzeko gai izateak sarbidea ematen digu espero ez genuen potentzialeko hainbat baliabide izateko".
Alain Aspect frantziarrak "konfigurazio jakin bat garatu du, eta, horren bidez, hutsune bat bete ahal izan dugu. Elkarri lotutako pare batek iturria utzita, neurketa konfigurazioa aldatzeko gai izan zen; horrela, igorri zituztenean zegoen konfigurazioak ezin zion emaitzari eragin".
John F. Clauser estatubatuarrak elkarri lotutako bi fotoi igortzen zituen gailu bat egin du; bakoitzak polarizazioa frogatzen zuen filtro batera igortzen zuen. Emaitzak Bellen desberdintasuna urratzen zuen, eta mekanika kuantikoaren aurreikuspenekin bat zetorren.
Anton Zeilinger austriarrak elkarri lotutako egoera kuantikoak ikertu ditu, eta ikerkuntza taldeak "teletransportazio kuantikoa izeneko fenomenoa frogatu du; horren bidez, partikula baten egoera kuantikoa beste partikula batera mugitu ahal da, urrutitik ere", laburbildu du suediar akademiak.
Egunotan, 2022ko Nobel Sarien berri ematen ari dira; izan ere, astelehenean iragarri zuten Svante Pääbo ikerlariak jasoko duela Medikuntzakoa. Kimikakoa, Literaturakoa, Bakearena eta Ekonomiakoa ere ondorengo egunetan esango dute nortzuek jasoko dituzten.
Zure interesekoa izan daiteke
Europako liderrek multilateralismoaren alde egin dute COP30en: "Gure erabakien eragina mundu osoan sentituko da"
Luiz Inacio Lula da Silva Brasilgo presidenteak salatu du banku handiek petrolio sektorea diruz laguntzen dutela eta Ukrainako gerrak erregai fosilen ustiaketa sustatu diuela.
Trumpek Hungarian bildu nahi du Putinekin, Orbanekin egon ostean esan duenez
Bestalde, Zelenskik esan du ez dakiela Trumpek zer esan nahi duen gatazkari amaiera emateko "urrats nabarmenak" ematen ari direla esaten duenean.
Teslaren akziodunek mila milioi dolar ordainduko dizkiote Muski. Baina, zenbat da hori?
Dirutza horrek marka guztiak hautsi ditu, eta Tesla enpresaren kontrola emango dio Muski.
Lau pertsona atxilotu dituzte Parisen, Israelgo Orkestra Filarmonikoaren kontzertu batean izandako istiluengatik
Lau pertsona atxilotu dituzte ostegun gauean Parisen, Israelgo Orkestra Filarmonikoaren kontzertu batean. Etenak, ikusleen arteko liskarrak eta bengala jaurtiketa izan dira auditoriumean.
Louvreko presidenteak artelan gehiago erosteko bere erabakia defendatu du
Laurence Des Cars Louvre museoko presidenteak adierazi duenez, Frantziako Kontu Auzitegia oker dago. Aste honetan argitaratutako txosten batean, segurtasunaren gainetik obrak erosteari lehentasuna ematea aurpegiratu dio museoari.
Pasaportean genero identitatea ezabatzea babestu du AEBko Auzitegi Gorenak
Horrela, aurrerantzean generoari dagokion laukian "X" hautatzeko aukera kendu eta jaiotzean esleitutako sexua markatu beharko da.
Frantziako Kontu Auzitegiak ebatzi du Louvrek nahiago izan duela artelanak erosi segurtasunean inbertitu baino
Louvre museoak erantzun du Kontu Auzitegiak ez dituela ezagutzen segurtasun arloan egindako ahaleginak. "Munduko museorik handiena eta bisitatuena denaren gaineko analisiak orekatua izateko epe luzekoa izan behar du", gaineratu du.
Belémek 57 lider batuko ditu multilateralismoaren krisian dagoen giroari buruz eztabaidatzeko
Ostegun eta ostiral honetan, munduko ordezkari nagusiek COP30 izango denaren bidea markatuko dute.
Hamar zauritu Frantziako Oleron uhartean, nahita egin omen den harrapaketa batean
Gizon bat atxilotu dute Oleron uhartean, Frantziako mendebaldeko kostaldearen parean, hainbat pertsona "nahita" harrapatu baititu. Arroxelako Fiskaltzak jakinarazi du ikerketa abiatu duela hilketa-saiakeragatik, eta terrorismoaren aurkako fiskaltzak ez duela kasua bere gain hartu "oraingoz".
Putinek proba nuklearrei berrekiteko aukera aztertzeko eskatu die gobernukideei
Donald Trumpek arma nuklearrekin probak egiteko aukera planteatu ostean iritsi da iragarpena. Errusiako presidenteak esan du bere herrialdeak zorrotz betetzen duela proba horiek ez egiteko politika, "beste herrialdeek gauza bera egiten duten bitartean".