Kroazia dagoeneko euroguneko eta Schengen eremuko kide da
Kroazia gaur, urtarrilaren 1ean, sartu da eurogunean eta Schengen eremuan. Aldaketa horrek abantaila asko dakarzkio, batez ere komertzialak, baita Europar Batasunaren kanpo-muga kontrolatu behar izateko erronka ere.
EBko estatu kideek abenduaren 8an onartu zuten Kroazia Schengen eremura atxikitzea. 2013tik EBko kide den herrialdea, beraz, mugako kontrolik gabe askatasunez ibil daitekeen eremuko 27. kidea da.
Zer da Schengen eremua?
Eremu horretan sartzen dira muga komunetan muga-kontrolak ezabatu dituzten Europako herrialdeak, barne-mugak ere esaten zaienak.
Eremua 1985ean sortu zen Schengengo Akordioaren bidez, eta 1995ean sartu zen indarrean, herrialde kideen arteko muga komunak kentzeko eta herrialde horien kanpoaldean kontrol komunak ezartzeko. Praktikan, Schengen eremuak migrazio-terminoetan herrialde bakar gisa funtzionatzen du, bisen politika komun batekin.
Von der Leyen Kroazian
Ursula von der Leyen Europako Batzordeko presidentea Kroazia eta Eslovenia arteko mugan izan da igande honetan, Kroazia Schengen eremuan (Europako zirkulazio librekoa) eta eurogunean sartu izana ospatzeko Kroaziako lehen ministro Andrej Plenkovicekin eta Esloveniako presidente izendatu berri Natasa Pirc Musarrekin batera.
Esan duenez, "gaur alaitasunerako eta harrotasunerako eguna da, ez bakarrik kroaziarrentzat, baita europar guztientzat ere", kontinenteko herrialdeen arteko muga berriak ezabatzen baitira, oraingoan Kroaziaren eta Esloveniaren, Hungariaren eta Italiaren artean. "Bidaiatzen duten turistak, herrialde ezberdinetan familiak dituztenak, negozioak egiten dituztenak, zuzenean igaro ahalko dira, muga-kontrolik eta oztoporik gabe. Komunitateak are gehiago batuko dira", esan du Von der Leyenek.
Era berean, nabarmendu du eurogunean sartzea lorpen garrantzitsua dela Kroaziarentzat ere, eta herrialde horretako herritarrek euroa moneta gisa erabiltzen duten 347 milioi europarren komunitatearekin bat egiten dutela gaurtik. "Kroaziarrek betiko gogoratuko duzue euroekin ordaintzen hasi zineten eguna, lehen aldiz zuen armarria zeraman euroa egin zenekoa. Zuen nazio-nortasunaren eta bide europarraren arteko batasuna da", nabarmendu du Von der Leyenek.
Plenkovicek, bestalde, nabarmendu duenez, "urtarrilaren lehenetik aurrera ezer ez da berdina kroaziarrentzat, eta Schengen eta Kroazia euroaren eremuetan sartzearekin batera, 1991n independentzia aldarrikatu zuenean marraztu zuen bide luzea osatzen" du.
"Benetan pozten naiz, Eslovenia eta Kroazia mugarik gabe daudelako berriro. Esloveniarrentzat ere ospatzeko eguna da gaurkoa", adierazi du Pirc Musarrek, eta gogorarazi du udan milioi bat esloveniar baino gehiago joaten direla Kroaziako Adriatiko kostaldera, eta kroaziar asko joaten direla neguan Esloveniara eskiatzera.
Albiste gehiago mundua
NATOko herrialdeen gastu militarra, hemen: AEBrena ere ez da % 5era iristen
Herrialde bakar bat ere ez dago BPGaren % 5 bideratzetik gertu. Izan ere, herrialde gehienak ez dira % 3ra ere iristen, eta askok ez dute % 2 gastatzen, Ukrainako gerraren ondoren konpromiso hori hartu bazuten ere.
Jeff Bezos Amazonen jabearen ezkontzako gonbidatuak Veneziara iristen hasi dira, bizilagunen protesta artean
Jeff Bezos handiki estatubatuarraren eta Lauren Sanchez aurkezle ohiaren arteko ezkontzak bizilagunen protestak piztu ditu Venezian. Hiria aberatsen zerbitzura dagoen "luxuzko erakusleiho" bihurtu dela salatzen dute. Bizilagunen (49.313) eta ostatu-plazen (49.176) kopurua bera da ia, eta 2017tik biztanleria % 7 murriztu da, bisitarien kopurua hazi den heinean.
Trumpek Espainiako produktuei ezarritako muga-zergak areagotzeko mehatxua egin du, Defentsarako gastua % 5era igo ezean
AEBko presidenteak ziurtatu du Espainiarekin merkataritza akordio berria negoziatuko duela, Pedro Sanchezek gastu militarra % 5era igotzeari uko egin diolako, NATOren bileran estatu guztiek adostatukoaren kontra.
Sanchezek berretsi du Espainiak ez duela BPGaren % 2,1 baino gehiago Defentsara bideratuko
Mark Rutte NATOren idazkari nagusiak berak onartu du Espainiarekin "ados daudela ados ez daudela esatean" Defentsara bideratutako gastua igotzea dela eta.
Ruttek uste du aliatuek onartuko dutela defentsa gastua % 5era igotzea, eta Espainiak ez duela goi-bilera arriskuan jarriko
Donald Trump AEBko presidenteak NATOko batzarraren mahai gainean jarriko du defentsa gastua handitzeko beharra. Espainiako Gobernua, baina, eztabaidaren erdigunean dago, ohartarazi baitu ez duela gastu militarra igoko.
NATOren afaria, irudi batean: Sanchez eta Trump elkarrengandik urrun eta Zelenski traje beltzez jantzita
Sanchezek eta Trumpek bat egin dute lehen aldiz Herbehereetako errege-erreginek Huis ten Bosch jauregian egindako afarian, defentsarako gastua handitzeak eragindako polemikaren ostean. Afariko beste protagonista Zelenski izan zen, traje beltzez jantzita agertu baitzen.
Suitzako glaziarrak Gruyere gazta baten gisa zulatuta, klima aldaketaren ondorioz
Larrialdi klimatikoaren ondorioz, glaziarrak gero eta bizkorrago ari dira urtzen. Elurra urrituz eta tenperaturak berotuz doaz, eta glaziarrek dinamismoa galtzen dute. Izotz masa handi-handiak gutxiago mugitzen dira, eta, geldirik, urtu egiten dira.
Albiste izango da: Israelen eta Iranen arteko su-etena, NATOren goi-bilera Hagan eta orain.eus-en aurkezpena
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Israelek laguntza jasotzeko zain zeuden beste 49 pertsona hil ditu Gazan
Hala, Israelgo Armadak gutxienez 410 palestinar hil ditu maiatzaren 28tik GHF fundazio polemikoak antolatutako banaketa guneetan, eta beste 93 hil dira NBEk eta gobernuz kanpoko beste erakunde batzuek banatutako laguntza urria eskuratzen saiatzen ari zirenean.
NATOk "Espainiarekin arazo bat" duela esan du Trumpek Hagako goi-bilera hasi baino lehen
Horrela, agintari estatubatuarrak Espainiaren gastu maila kritikatu du. Gainera, Trumpek NATOren 5. artikulua esplizituki babestea saihestu du, kideen elkarrekiko defentsa klausula, hain zuzen ere.