Gaixotasunak, desplazamenduak, heriotza eta suntsipena: palestinarren errealitate jasanezina
Israelek Gazako Zerrendaren gainean duela bi aste hasitako setioak ehunka mila herritar palestinarren egunerokoa baldintzatzen du goitik behera. Ia denak dira zibilak, eta milaka eta milaka, haurrak, armadekin, talde armatuekin edo miliziekin zerikusirik ez dutenak.
Edozein gerratan bezala, Palestinan ere, izan Gazan zein Zisjordanian, biztanleria zibila da gerraren ondorioak modurik zuzenean eta gordinenean pairatzen dituena.
Ondoriorik latzena eta, halabeharrez, atzera-bueltarik ez duena, zalantzarik gabe, heriotza da. Urriaren 7tik, 4.385 lagun hil dira Gazan, horietatik 1.756 haurrak, eta Zisjordanian 84 dira hildakoak. Horiek, baina, 1988ko lehen intifadatik Palestinan hil direnen zerrenda luzeari gehitu behar zaizkio. B'Tselem Israelgo gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 11.652 pertsona hil dira Palestinan gatazkaren ondorioz. Denbora tarte berean, 1.766 israeldar hil dira, eta horiei urriaren 7tik milizia palestinarren erasoen ondorioz hil diren 1.400 pertsonak gehitu behar zaizkie.
Gainera, zaurituak 13.561 dira Gazan eta 1.653 Zisjordanian, NBEko Gai Humanitarioak Koordinatzeko Bulegoak igande honetan kaleratutako datuen arabera.
Ondorioz ospitaleak gainezka daude, eta egoera are jasangaitzagoa egiten du argindarrik gabe, urik gabe eta ia sendagairik gabe egoteak, Israelen erasoen etengabeko mehatxupean, gainera. Munduko Osasun Erakundeak salatu du osasun instalazioen aurkako 62 eraso izan direla, besteak beste, asteartean Ahli Arab ospitalearen aurka egindakoa; zazpi ospitale dira jada gelditu behar izan dutenak (lau ziren astearen hasieran). Hainbat mediku eta osasun-langile hil dira erasoetan.
Txostenaren arabera, Israelgo indarrek Gaza hiriko eta Rafahko 17 ospitaleak ebakuatzeko agindua eman dute, baina erietxe horiek ez dute agindua bete, eginez gero gaixo batzuen bizitza arriskuan jarriko luketela iritzita.
Gaixotasunak
Egoera horrek beste albo-kalte batzuk ere baditu, besteak beste, gaixotasunak. Gazako osasun-zerbitzuen arabera, barizela, sarna eta beherako kasuak detektatzen hasi dira, baldintza higieniko txarrek eta ur ez edangarriaren kontsumoak eragindakoak, NBEko Gai Humanitarioak Koordinatzeko Bulegoaren arabera.
Gazako egoerari buruzko eguneroko txostenean zehaztu dutenez, kasu horiek ugaritzeko beldur da NBE, Israelek duela 11 egunetik erabat moztuta duen argindar hornidura berrezarri edo sorgailuak elikatzeko erregai gehiago iritsi ezean.
NBEren hitzetan, palestinar batzuk, beste aukerarik ez dutenez, nekazaritza-erabilerako putzuetako ur gazia kontsumitzen ari dira, eta horrek kolera agerraldiak eragin ditzake, baita osasunerako hainbat arrisku sortu ere, hipertentsio-mailak handitzea, bereziki haurtxoen, haurdun dauden emakumeen eta giltzurrun-arazoak dituzten pertsonen kasuan esaterako.
Txostenean, NBEk txalotu egin du Gazara larunbat honetan sartu den laguntza humanitarioa, baina ohartarazi du laguntza hori Palestinako lurraldera egunero sartu ohi den elikagaien, botiken eta oinarrizko beste hornikuntza batzuen % 4 baino ez dela.
Behartutako desplazamenduak
Gazako Zerrendako Etxebizitza Ministerioaren arabera, Zerrendako 164.000 etxebizitza, lurraldeko guztien % 42, "partzialki edo erabat suntsituta" geratu dira Israelek urriaren 7an bonbardaketak hasi zituenetik.
Israelen erasoek "erabat suntsitu" dituzte 5.635 etxebizitza-eraikin, hau da, 15.100 etxe, guztira. Beste 139.000 etxe partzialki kaltetu dira, eta horietako 10.656 ez daude bertan bizitzeko moduan, Gai Humanitarioak Koordinatzeko Nazio Batuen Bulegoak (OCHA) egindako balantzearen arabera.
NBEren bulego horren hitzetan, Israelen bonbardaketak hasi zirenetik, 1,4 milioi pertsona daude Gaza barruan desplazatuta, eta gutxienez 566.000 errefuxiatu daude Errefuxiatu Palestinarrentzako Nazio Batuen Agentziak (UNRWA) prestatutako eremuetan babestuta.
Albiste gehiago mundua
AEBko hedabideen arabera, Trumpek dagoeneko onartu ditu Irani eraso egiteko egitasmoak
CBSren arabera, Trumpek oniritzia eman dio aireko erasoekin Israeli laguntzeari. 'The Wall Street Journal' egunkariaren arabera, astearteko azken orduan, Trumpek goi aholkulariei esan zien azken erabakia atzeratzen ari zela, Teheranek programa nuklearra uzteko erabakiaren zain.
Sanchezek NATOri jakinarazi dio ez duela defentsako gastua gehiago igoko, eta % 5eko igoera "irrazionaltzat" jo du
Espainiako Gobernuko presidenteak aldarrikatu du gobernu bakoitzak "sakrifizio" jakin batzuk egin zein ez egin erabakitzea zilegi dela, hala nola zergak igotzea eta zerbitzu publikoak eta gizarte-prestazioak murriztea.
Israelek Arakeko ur astunen erreaktorea bonbardatu du, Iranen
Israelen erasoek Iranen azpiegitura militar eta nuklearra murriztu dute, eta 224 lagun hil egin dituzte, persiar Gobernuaren datu ofizialen arabera
Gazako agintariek jaioberriak elikatzeko premiazko laguntza eskatu dute
Horrez gainera, Osasun Ministerioak salatu duenez Gazako erietxeetan soilik hiru egunerako erregaia gelditzen zaie. Bestetik, 25 pertsona hil eta 120 baino gehiago zauritu dira janari zain zeudenean.
Israelek Teherango hainbat auzo eta toki bonbardatu ditu, tartean Ilargi Gorriaren eraikin bat
Joan den ostiral goizaldean Israelek Iranen aurkako erasoa abiatu zuenetik, Teheranek 400 misil balistiko eta ehunka drone jaurti ditu Israelen aurka.
Irango buruak AEBri mehatxu egin, eta adierazi du Israelekin duen gatazkan sartuz gero "ondorio konponezinak" izango direla
Ali Khameneik azpimarratu duenez, Teheranek "irmo jarraituko du inposatutako gerra baten aurrean, inposatutako bake baten aurrean bezala"
Trumpek dio badakitela non dagoen Khamenei, baina "oraingoz" ez omen dute hilko : "Jomuga erraza da"
"Gure pazientzia bukatzear da", azpimarratu du AEBko presidenteak, eta Irani "baldintzarik gabe amore eman" dezala eskatu dio.
Aire erasoek ez dute etenik Israelen eta Iranen artean
Gaur arratsaldean Iranek alarma antiaereoak piztu ditu Israelgo hegoaldean, ostiraletik egindako hamargarren erasoan. Iranen ere, bonbardaketak izan dira berriro Teherango kaleetan.
Zer dakigu Trumpek bere izenarekin martxan jarri nahi duen telefono zerbitzuari buruz?
Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak 'Trump' eta 'T1' markak erabiltzea eskatu du telekomunikazio, dispositibo mugikor eta telefono sektoreetan.
Melissa Hortman Minnesotako kongresista demokrataren hilketaren susmagarria atxilotu dute
Hortmanez gain, senarra ere hil zuen Vance Boelter susmagarriak. John Hoffman senatari estatala eta haren emaztea ere zauritu zituen erasoan.