Sinn Feinekoa izango da Ipar Irlandako Gobernuko ministro nagusia, historian lehen aldiz
Ipar Irlandako Asanbleak botere partekatuko Gobernua eratzea onartu du larunbat honetan. Gobernu horretan, historian lehen aldiz, politikari nazionalista batek beteko du ministro nagusiaren postua, Michelle O 'Neill Sinn Feineko buruak, hain zuzen; izan ere, Sinn Fein izan zen 2022ko maiatzeko hauteskundeetan alderdirik bozkatuena.
Ministrorde nagusi kargua, berriz, Emma Little-Pengelly Alderdi Unionista Demokratikoko (DUP) diputatuak hartu du.
Ordezkarien Ganberaren aurrean zabaldutako lehen mezuan, Sinn Feineko buruak Ipar Irlandako gizarte osoarentzat lan egiteko konpromisoa berretsi du, eta Gobernua berriz ere martxan egotea (bi urtez blokeatuta egon da) "etorkizun partekaturako bidea irekitzen duen atea" dela esan du.
Buruzagi errepublikanoak adiskidetzeaz hitz egin du, eta DUPek Gobernura itzultzeko egin duen ahalegina ere nabarmendu du. Izan ere, Jeffrey Donaldson DUPeko buruzagiak bi urteko betoa altxatu du ostegun honetan, Londresekin Ipar Irlandarako Brexitaren osteko merkataritza konpetentziei buruzko ituna itxi ostean. Unionista erradikalenek "traidoretzat" jo dute Donaldson.
"Gaur hemen osatzen den botere partekatuko koalizioak aldaketarako agenda bultzatu beharra dauka. Asanblea hau guztiontzat da, katolikoentzat, protestanteentzat eta disidenteentzat", azpimarratu du O 'Neillek.
Little-Pengelly ministrordeak O'Neill ministro nagusia zoriondu du, eta kargua "arduraz" betetzen saiatuko dela ziurtatu du, hasiera berri honek Ipar Irlandarentzat duen "potentzial sinestezina" aprobetxatzeko.
Ganberako kide asko bezala, gatazka garaian hazi zela gogoratu du, eta hamaika urte zituela IRAk bonbaz egindako atentatu baten ondoren izandako esperientzia kontatu du. "Beldurra, mina eta amorrua ez ditut inoiz ahaztuko", adierazi du, eta zorionez Ipar Irlandako gazteek ez diotela jada "izu horri" aurre egin behar nabarmendu du.
Belfasteko Batzarrak Exekutiboaren osaera osoa berretsi du gaur. Bertan, hirugarren zein laugarren alderdi izan ziren Aliantza Alderdi Multikonfesionaleko zein Ulsterko Alderdi Unionistako (UUP) ministroak ere badaude.
Ganberak legegintzaldirako presidentea ere aukeratu du gaur. Edwin Poots DUPeko buruzagi ohiak beteko du kargu hori, fundamentalismo erlijiosoagatik zein pragmatismo politikoagatik ezaguna den protestante presbiterianoa. Poots funtsezkoa izan daiteke nazionalistekin eta muturreko unionistekin zubiak eraikitzeko.
Kargu historikoa irlandar nazionalismoarentzat
Ipar Irlandako ministro eta ministrorde nagusiaren postuek garrantzi bera duten arren (batek ezin du bestea gabe funtzionatu), lehenak karga emozional handia du unionismoarentzat. Izan ere, 1921ean Ipar Irlanda sortu ondoren, hauteskunde-ingeniaritzaren eta barrutien kontrolaren bidez, probintzia britainiar berriak gehiengo protestante eta unionista izango zuela bermatu zuten sortzaileek.
Ordutik, gobernu guztiek (11 guztira) Stormonten, Asanblearen egoitzan, protestante unionistak izan dituzte buru, Sinn Feinek errealitate hori hautsi duen arte.
2025eko hauteskunde orokorren ondoren, Irlandako Errepublika ere gobernatzeko aukera ikusten du Mary Lou McDonald Sinn Feineko presidenteak, eta, orain, bere burua ez nazionalista ez unionistatzat ez duen Ipar Irlandako hautesleen zatia bereganatu nahi dute errepublikanoek, etorkizun hurbilean Irlanda bateratzeari buruzko erreferenduma egin ahal izateko.
Euskal Herritik, Arnaldo Otegi EH Bilduko koordinatzaileak eta ezker abertzaleko beste hainbat pertsona ezagunek ere zoriondu dute O'Neil.
Zure interesekoa izan daiteke
Ukrainak Errusiarekin hitz egin nahi izatearen "seinale batzuk" jaso dituela azpimarratu du Putinek
Errusia "gatazka bide baketsuan amaitzeko" prest dagoela azpimarratu du, "joan den ekainean Atzerri Ministerioaren aurrean azaldu nituen printzipioetan oinarrituta" eta "gatazka eragin zuten jatorrizko arrazoiak ezabatuz gero".
AEBko Gobernuak Epstein pederastaren artxibo klasifikatuak argitaratuko ditu ostiral honetan, partzialki bada ere
Pasa den azaroan, AEBko Ordezkarien Ganberak Trumpen gobernua Jeffrey Epstein pederastaren artxiboak sekretupetik ateratzea behartzen duen legea onartu zuen. Lege-testuaren arabera, material hori "kontsultatzeko eta deskargatzeko" moduan egon beharko da.
Europar Batasunak 90.000 milioi euroko mailegua emango dio Ukrainari, zor bateratuaren bidez finantzatuta
Momentuz, 27 herrialdeetako agintariek ez dituzte aktibo errusiarrak erabiliko Ukraina finantzatzeko.
EBk akordioa iragarri du asilo-eskatzaileak "hirugarren herrialde seguruetara" deportatzea errazteko
Europako Kontseiluaren eta Europako Parlamentuaren arteko behin-behineko akordioak babes-eskaerak ez onartzeko kasuistikak zabalduko ditu.
Ospea minimoetan duela, Trumpek bere lorpenak puztu ditu nazioari egindako diskurtso batean
Ia egunero egiten dituen agerraldi publikoetan esaten dituen gauza asko errepikatuz hasi du hitzaldia agintariak: etorkinei eta Joe Biden bere aurrekoaren gobernuari eraso egin die, eta hilabete gutxi batzuetan AEBk "okerrenetik onenera" egin dutela ziurtatu du, deportazioak egin dituelako, mugaetako kontrolak zorroztu dituelako eta beste herrialde batzuen aurka muga-zergak ezarri dituelako.
Venezuelak, AEBri: "Ez duzue gure petroliorik izango, ez oparituta, ezta lapurtuta ere"
Etxe Zuriak atzo adierazi zuenez, AEBk sortu zuen Venezuelako petrolio-industria, eta Caracasen 1976an industria hori nazionalizatzea, estatubatuarrei inoiz egindako "lapurretarik handiena" izan zen.
Alemaniak umeei hilean 10 euro ematea onartu du, erretiro-pentsioetan aurrezteko
"Goiz hasteko pentsioa" delakoa Alemaniako Gobernuak abian jarri duen pentsio sistema pribatuaren erreforma sorta zabalago baten parte da.
Frantziako Barne Ministerioaren aurkako zibererasoa egin eta dozenaka artxibo konfidentzial lortu dituzte
Laurent Nuñez Barne ministroak adierazi duenez, aurrekari penalen (TAJ) eta pertsona bilatuen (FPR) fitxategietara sartu dira hackerrak. Pariseko Fiskaltzak ikerketa abiatu du gertaturikoa argitzeko.
Venezuelan sartu eta irteten diren petrolio-ontziak erabat blokeatzeko agindu du Trumpek
AEBko presidenteak nabarmendu duenez, "Maduroren erregimen ez-legitimoa lapurtutako petrolioa erabiltzen ari da narkoterrorismoa, pertsonen trafikoa, hilketak eta bahiketak finantzatzeko, besteak beste".
Bondiko atentatuaren ostean, armen gaineko legeak gogortu egingo dituztela iragarri du Australiak
Australiako Gobernuak erantzun dio igandean Bondi hondartzan izandako erasoari, eta iragarri du aldaketak egingo dituztela armei buruzko legedian, kontrolak indartzeko. Sydneyn 16 pertsona hil zituzten.