Hauek dira Europar Batasunaren eta Mercosurren arteko merkataritza akordioaren gakoak
Duela 25 urte Europar Batasunaren (EB) eta Mercosurren artean abiatutako merkataritza akordioaren negoziazioak ostiral honetan amaitu dira, Ursula von der Leyen Europako Batzordeko presidenteak eta Hego Amerikako blokeko buruzagiek Montevideoko goi-bilera batean adostuta.
Akordioa Ozeano Atlantikoaren bi aldeetako 700 milioi lagunetik gorako merkatuari muga-zergak murriztuko dizkio, baina EBko Parlamentuak eta Kontseiluak onartu behar dute oraindik, baita Hego Amerikako herrialdeetako kongresuek ere.
Negoziazio luzeak
Eztabaidak 2000. urtean hasi ziren, baina denbora gutxira hondoa jo zuten, eta 2019. urtera arte ez ziren aldeak aurreakordio zabal batera iritsi; adostutako puntuen artean zeuden muga-zergak, osasun-arauak eta jabetza intelektualak, besteak beste.
Atariko akordioa sinatu ondoren, negoziazioak gelditu egin ziren, Europako bazkideek ozeanoaren beste aldeko blokearen ingurumen-estandarrengatik eta nekazaritza eta abeltzaintzak baso-soiltzean duen rolagatik zuten kezkagatik, batez ere Brasilen, garai hartan Jair Bolsonaro ultraeskuindarrak gobernatzen baitzuen (2019-2022).
Ingurumen-eranskin bat, EB asetzeko
Ostiral honetan aurkeztutako akordio berriak Merkataritza eta Garapen Jasangarriari buruzko kapituluari eranskin bat erantsi dio, ingurumena babesteko berme handiagoak izateko Europako negoziatzaileek egindako bultzadaren ondoren.
Eranskinean, herrialde sinatzaileek klima-aldaketari aurre egiteko nazioarteko itunak (Parisko Akordioa, esaterako) ezartzeko eta produktu jasangarriak sustatzeko ekintzak ezartzeko lankidetza planteatzen da.
Mercosurrek utzitakoak
Mercosurreko herrialdeek, era berean, gobernuaren erosketetan eta sektore autopropultsatua irekitzean kaltegarritzat jotzen zuten akordio zaharraren zati batzuk leuntzea lortu zuten.
Doikuntzek liberalizaziotik kanpo uzten dituzte osasunaren sektore publikoak egindako erosketak, eta gobernuek eskualdeko produktu teknologikoak erosteko duten aukera babesten dute, sektorea sustatzeko.
Europako dibisioa
Frantziako agintarien oposizio irmoari aurre egin behar izan diote eztabaidek, Mercosurreko produktuak sartzeak ekarriko lukeen "lehia desleiala" salatzen duten nekazarien protestek presionatuta.
Emmanuel Macron Frantziako presidenteak azken unera arte eutsi dio pultsuari, eta Von der Leyen Montevideora zihoan bitartean, Eliseoak adierazi zuen Macron berarekin harremanetan jarri zela akordioaren aurka zegoela adierazteko, "bere horretan onartezina" zela iritzita.
Espainiako eta Alemaniako gobernuek, aitzitik, dokumentua sinatzearen alde egin dute, horrek ekar dezakeen hazkunde ekonomikoagatik. "Akordio hau Kontseiluan gehiengoz onartzeko lan egingo du Espainiak", adierazi du ostiral honetan Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko presidenteak.
Akordioaren eragina
Akordioa indarrean sartzen bada, EBk eta Mercosurrek inoiz berretsiko duten merkataritza-itunik handiena izango da.
EB Mercosurren bigarren bazkide komertzial handiena izan zen 2023an, Txinaren atzetik eta AEBren aurretik; Hego Amerikako blokearen inportazioen % 17 izan zen, 55.700 milioi euroko balioarekin, gehienbat makineria eta produktu kimiko eta farmazeutikoenak.
Iaz, berriz, Mercosur EBko hamargarren bazkide komertzial handiena izan zen, 53.700 milioi euroko esportazioekin, batez ere mineralak eta nekazaritzako elikagaiak, Batzordearen datuen arabera.
Zure interesekoa izan daiteke
Venezuelak, AEBri: "Ez duzue gure petroliorik izango, ez oparituta, ezta lapurtuta ere"
Etxe Zuriak atzo adierazi zuenez, AEBk sortu zuen Venezuelako petrolio-industria, eta Caracasen 1976an industria hori nazionalizatzea, estatubatuarrei inoiz egindako "lapurretarik handiena" izan zen.
Alemaniak umeei hilean 10 euro ematea onartu du, erretiro-pentsioetan aurrezteko
"Goiz hasteko pentsioa" delakoa Alemaniako Gobernuak abian jarri duen pentsio sistema pribatuaren erreforma sorta zabalago baten parte da.
Frantziako Barne Ministerioaren aurkako zibererasoa egin eta dozenaka artxibo konfidentzial lortu dituzte
Laurent Nuñez Barne ministroak adierazi duenez, aurrekari penalen (TAJ) eta pertsona bilatuen (FPR) fitxategietara sartu dira hackerrak. Pariseko Fiskaltzak ikerketa abiatu du gertaturikoa argitzeko.
Venezuelan sartu eta irteten diren petrolio-ontziak erabat blokeatzeko agindu du Trumpek
AEBko presidenteak nabarmendu duenez, "Maduroren erregimen ez-legitimoa lapurtutako petrolioa erabiltzen ari da narkoterrorismoa, pertsonen salerosketa, hilketak eta bahiketak finantzatzeko, besteak beste".
Bondiko atentatuaren ostean, armen gaineko legeak gogortu egingo dituztela iragarri du Australiak
Australiako Gobernuak erantzun dio igandean Bondi hondartzan izandako erasoari, eta iragarri du aldaketak egingo dituztela armei buruzko legedian, kontrolak indartzeko. Sydneyn 16 pertsona hil zituzten.
Nick Reiner atxilotu dute, Rob Reiner zinemagilearen eta Michele Singerren semea, gurasoen heriotzarekin lotura duelakoan
Senar-emazteak hilda agertu ziren igande honetan Brentwoodeko bien egoitzan, Los Angelesen, Estatu Batuetan.
Nazioarteko Zigor Auzitegiak Palestinako auzia ikertzen jarraituko du, Israelen helegitea baztertu baitu
Israelgo Gobernuak ikerketa bere gain hartu nahi zuen, eskumena zuela argudiatuta. Argudioa errotik ukatu du Zigor Auzitegiak, eta, hala, Fiskaltzak ikertzen jarraitu ahalko du.
EBk asumitu du Ukraina behartuko dutela NATOri uko egitera, eta haren segurtasuna babesteko konpromisoa hartu du
Europako iturriek azaldu dutenez, behin bake-akordioa lortuta, Ukrainaren etorkizuneko segurtasuna bermatzeko neurriak zehazteko lan “serioak” daude abian.
Adierazpen-askatasunak okerrera egin du munduan: % 10, 2012tik
Lehen Mundu Gerran edo Gerra Hotzaren unerik txarrenean izandako beherakadaren pareko da azken urteotakoa. 2022-2025 epean, 185 kazetarik galdu dute bizia, aurreko lau urteetan baino % 67 gehiago.
Kast, Txile demokratikoan boterera iritsi den lehen pinochetista
59 urteko Alderdi Errepublikanoaren burua datorren martxoaren 11tik aurrera delinkuentziaren eta migrazio irregularraren aurkako programa neoliberal bat ezartzeko prestatzen ari da, igandeko hauteskundeetan Jeannette Jara ezkertiarrari tarte handiz irabazi ondoren.