Jean-Marie Le Pen hil da, Frantziako Fronte Nazionalaren sortzailea, 96 urterekin
Jean-Marie Le Pen, Fronte Nazionala (FN) eskuin muturreko alderdiaren sortzailea, 96 urte zituela hil da. Bere jarrera ultraeskuindarrek, egindako iruzkin polemikoek eta Frantziako panorama politikoa hamarkada askotan markatu duen ondare polarizatzaileak markatu dute haren ibilbide politikoa.
Le Penek 1972an sortu zuen FN, Frantziako eskuin muturreko indar nagusia bihurtu zen alderdia. Hala ere, FNrekin zuen harremana 2015ean hautsi zen, egindako adierazpen antisemitak eta ukatzaileak egin zituelako kanporatu zuten eta. Baieztapen horiek, egindako beste hamaika iruzkin eztabaidagarrirekin batera, hala nola nazien krimenen minimizazioa eta arraza-desberdintasunaren defentsa, hainbat zigor ekarri zizkion.
Kolonialismoaren, immigrazioaren aurkako borrokaren eta Vichyko gobernu kolaborazionistaren defendatzaile sutsua, Le Penek ere aurre egin zion bere familiari. Bere alaba, Marine Le Pen, kritikatu zuen, egungo Bilgune Nazionala (FNren ondorengoa) zuzentzen duena, "sistemari men egiteagatik" eta alderdia jarrera erradikalenetatik urruntzeagatik.
Frantziako Presidentetzarako hautagai bost aldiz izan zen arren, Le Pen ez zen inoiz boterera iritsi. Hala ere, 2002an, ezustean, presidentetzarako bigarren itzulia lortu zuen, baina Jacques Chirac kontserbadoreak erabat garaitu zuen, "osasun-kordoia" deiturikoari esker.
Bere ibilbide politikoa Europako Parlamentuan eserleku batekin amaitu zuen, 2019ra arte bete zuena.
Urtebete lehenago, 2018an, bere memoriak argitaratu zituen, eta figura polemiko eta polarizatzaile gisa jokatu zuela aldarrikatu zuen. Bere testuan, bizitza publikoan zehar ondu zuen "ospe txarraz" pozten zen.
Jordan Bardella Bilgune Nazionalaren egungo presidenteak doluminak eman ditu sare sozialen bidez, eta azpimarratu du Le Pen "beti Frantziaren alde" aritu dela, "bere nortasuna eta subiranotasuna defendatuz". Era berean, doluminak bidali dizkio familiari, Marine Le Peni, bereziki.
Bestalde, Eliseoak ohar bat argitaratu du hildakoaren figura politikoari buruzko hausnarketa egiteko, eta adierazi du "eskuin muturraren figura historikoa" izan zela, "gure herrialdeko bizitza publikoan hirurogeita hamar urte inguru eman zituena eta orain Historiaren epaiketaren mende dagoena".
Zure interesekoa izan daiteke
Europako liderrek multilateralismoaren alde egin dute COP30en: "Gure erabakien eragina mundu osoan sentituko da"
Luiz Inacio Lula da Silva Brasilgo presidenteak salatu du banku handiek petrolio sektorea diruz laguntzen dutela eta Ukrainako gerrak erregai fosilen ustiaketa sustatu diuela.
Trumpek Hungarian bildu nahi du Putinekin, Orbanekin egon ostean esan duenez
Bestalde, Zelenskik esan du ez dakiela Trumpek zer esan nahi duen gatazkari amaiera emateko "urrats nabarmenak" ematen ari direla esaten duenean.
Teslaren akziodunek mila milioi dolar ordainduko dizkiote Muski. Baina, zenbat da hori?
Dirutza horrek marka guztiak hautsi ditu, eta Tesla enpresaren kontrola emango dio Muski.
Lau pertsona atxilotu dituzte Parisen, Israelgo Orkestra Filarmonikoaren kontzertu batean izandako istiluengatik
Lau pertsona atxilotu dituzte ostegun gauean Parisen, Israelgo Orkestra Filarmonikoaren kontzertu batean. Etenak, ikusleen arteko liskarrak eta bengala jaurtiketa izan dira auditoriumean.
Louvreko presidenteak artelan gehiago erosteko bere erabakia defendatu du
Laurence Des Cars Louvre museoko presidenteak adierazi duenez, Frantziako Kontu Auzitegia oker dago. Aste honetan argitaratutako txosten batean, segurtasunaren gainetik obrak erosteari lehentasuna ematea aurpegiratu dio museoari.
Pasaportean genero identitatea ezabatzea babestu du AEBko Auzitegi Gorenak
Horrela, aurrerantzean generoari dagokion laukian "X" hautatzeko aukera kendu eta jaiotzean esleitutako sexua markatu beharko da.
Frantziako Kontu Auzitegiak ebatzi du Louvrek nahiago izan duela artelanak erosi segurtasunean inbertitu baino
Louvre museoak erantzun du Kontu Auzitegiak ez dituela ezagutzen segurtasun arloan egindako ahaleginak. "Munduko museorik handiena eta bisitatuena denaren gaineko analisiak orekatua izateko epe luzekoa izan behar du", gaineratu du.
Belémek 57 lider batuko ditu multilateralismoaren krisian dagoen giroari buruz eztabaidatzeko
Ostegun eta ostiral honetan, munduko ordezkari nagusiek COP30 izango denaren bidea markatuko dute.
Hamar zauritu Frantziako Oleron uhartean, nahita egin omen den harrapaketa batean
Gizon bat atxilotu dute Oleron uhartean, Frantziako mendebaldeko kostaldearen parean, hainbat pertsona "nahita" harrapatu baititu. Arroxelako Fiskaltzak jakinarazi du ikerketa abiatu duela hilketa-saiakeragatik, eta terrorismoaren aurkako fiskaltzak ez duela kasua bere gain hartu "oraingoz".
Putinek proba nuklearrei berrekiteko aukera aztertzeko eskatu die gobernukideei
Donald Trumpek arma nuklearrekin probak egiteko aukera planteatu ostean iritsi da iragarpena. Errusiako presidenteak esan du bere herrialdeak zorrotz betetzen duela proba horiek ez egiteko politika, "beste herrialdeek gauza bera egiten duten bitartean".