Ziurgabetasuna dakar Trumpen bigarren agintaldiak
Gaur, urtarrilaren 20an, itzuliko da Donald Trump Etxe Zurira, atzerri politikako agenda lepo beteta. Ukrainako eta Ekialde Hurbileko gatazkak izango ditu bigarren agintaldi honetan erronka nagusien artean, "gerra berririk" egongo ez dela hitzeman baitzuen.
Eguerdian egingo du karguaren zina Kapitolioan, eta gauean, lehen dekretuak sinatu ondoren (batzuk Kongresuan eta beste batzuk Etxe Zurian), inaugurazio ekitaldietan hartuko du parte, lehen dama Melania Trumpekin batera.
AEBren historian 58 bider egin den zeremonia errepikatuko da, beraz, bihar, 12:00etan hasita (18:00ak Euskal Herrian), 200.000 pertsonaren aurrean, agintariek aurreratu dutenez.
Kapitolioko prozesioa amaitutakoan hartuko dute kargua presidenteordeak eta presidenteak.
Geroago, Trumpek lehen berbak egingo ditu, presidente gisa, jendaurrean, eta behin agerraldia amaituta, presidente kargua utziko duen Joe Biden, eta Jill emaztea, lehen dama, Kapitoliotik joango dira.
Zeremonian, mundu osoko eskuin-muturreko buruzagiek eta teknologia alorreko enpresa handietako jabeek hartuko dute parte. Trumpek berak aurreratu du "nazioaren batasuna" izango duela bere hitzaldian hizketagai nagusi.
AEBko 47. presidentea izango da Trump, 2024ko azaroaren 5eko hauteskundeetan Kamala Harris egungo presidenteordea garaitu baitzuen.
Hauteskunde-kanpainan, irmo eutsi die lehen agintaldian (2017 eta 2021 artean) heldutako zenbait gairi; Txinako muga zergei eta NATOri egindako kritikei, besteak beste. Gainera, Groenlandia eta Panamako kanala ditu orain jomugan.
Esan bezala, gerra berririk ez sortzeko promesak ere leku garrantzitsua izan zuen kanpainan. Halaber, Ukrainako gerrari irtenbidea bilatzeko konpromisoa ere hartu zuen, berak "Moskuren eta Kieven arteko negoziazioak bideratuta" gatazka hori "24 orduan" amaiarazi dezakeela esanez.
"Deportazio masiboak"
Behin karguan dela, deportazio masiboak egingo dituela promestu du Trumpek. Asteartean bertan, sarekadak egingo dituzte Chicagon. Estrategikoki aukeratu dute hiri hori, bertan migratzaile asko bizi direlako eta gotorleku demokrata delako.
Iragarpen horrek oihartzun handia izan du AEBn nahiz AEBtik kanpo.
"AEB, aurretik"
Testuinguru horretan, Trumpek argi du AEB izan behar dela denetan lehena, alegia, Washingtonen interesak lehenetsiko dituela, "baita atzerri politikaren aurretik ere". Presidente hautatuak Txinan jarri du arreta, bereziki merkataritza arloan.
Nazioartea, bestalde, aiduru dago Trumpen itzuleraren aurrean, bigarren agintaldi honetan gai askotan are zorrotzagoa izango dela iritzita.
Groenlandia, Kanada eta Panamako kanalaren gaineko mehatxuak izan dira atzerri politikan nondik nora joko duen argitzeko arrasto garrantzitsuenak.
Oligarkia berria
Bere agurrean, Bidenek Silicon Valleyko aberats okituen "oligarkiaz" ohartarazi zuen mundua. Alphabet (Google), Amazon, Apple eta Meta (Facebook) konpainien buru diren Sundai Pichar, Jeff Bezos, Tim Cook eta Mark Zuckerberg, esaterako, Trumpen kargu-hartze ekitaldian egongo dira. Kanpainan, bestalde, Elon Musk (munduko gizonik aberatsena eta X sare sozialaren presidentea) babesle leial izan du, eta laguntza ekonomikoa eman dio.
Atzerriko buruzagien partaidetza ez da oso ohikoa izaten horrelako ekitaldietan, baina mundu osoko eskuin-muturreko ordezkarien batasuna aldarrikatze aldera, besteak beste, Argentinako presidente Javier Milei, Italiako lehen ministro Giorgia Meloni eta El Salvadorko presidente Nayib Bukele gonbidatu ditu Trumpek. Viktor Orban Hungariako lehen ministroak, aldiz, uko egin dio gonbidapenari.
Village Peoplek hartuko du parte inaugurazio ekitaldian
Village People talde estatubatuarrak eta Lee Greenwood abeslariak jarriko diete musika asteleheneko ekitaldiei.
Albiste gehiago mundua
Trumpek pozik hartu du Israelen eta Hamasen arteko balizko akordioa, eta nazioarteko lankidetza eskertu du
Minutu eta hamar segundoko bideo bat argitaratu du Etxe Zuriko kontuetan AEBko presidenteak, eta bertan adierazi du "tratu justua" jasoko dutela guztiek.
Trumpen planaren lehen fasea "berehala" ezartzeko prestatzen ari da Israel
"AEBko presidentearekin eta bere taldearekin elkarlanean jarraituko dugu gerrari amaiera emateko, Israelek mahai gainean jarritako printzipioei jarraikiz, Trumpen ikuspegiarekin bat baitatoz gerra amaitzeko", adierazi du Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroaren prentsa bulegoak ohar labur batean.
Hamasek bahitu guztiak askatzea onartu du, baina Trumpen bake planaren baldintzak negoziatzea eskatu du
AEBetako presidenteak proposatutako plana hainbat egunez aztertu ondoren, talde palestinarrak adierazi du proposamenaren puntu batzuk onartzen dituela, baina negoziatzen jarraitu nahi duela.
Trumpek igandera arte eman dio Hamasi Gazarako plana onartzeko, edo "inoiz ikusi ez den infernua piztuko da"
Planak gerra berehala amaitzea, bahituak askatzea eta Gazarako trantsizio gobernu bat eratzea proposatzen du, agintari estatubatuarrak eta Tony Blair Britainia Handiko lehen ministro ohiak gainbegiratuta.
Poliziak baieztatu du Manchesterko sinagogako biktimetako bat agenteen tiroen ondorioz hil zela
Poliziaburuaren arabera, Jihad Al-Shamie susmagarriak ez zeraman suzko armarik, eta tiro bakarrak poliziek egin zituzten, baimendutako armekin, erasotzailea sinagogan sartzea eragozten saiatu zirenean. Hori dela eta, biktimaren bala-zauriak agenteek egin behar izan zituzten, nahi gabe bada ere.
Israelek Gazara zihoan Sumud ontzidiaren azken ontzia atzeman du
Itsasontzi militar bat hurbiltzen eta soldadu israeldarrak ontzira igotzen ikusi dituzte, zuzenean, ontziko kameren bidez. Gazako kostaldetik 42,5 itsas miliara zegoen Marinette itsasontzia abordatu dutenean.
Sumud Flotillak salatu du Israelen atxilotutako kideek ez dutela laguntza legalik jaso
473 atxilotu Israel hegoaldeko espetxe batera eraman dituzte. Bertako iturriek adierazi dutenez, atxilotu gehienek berehala deportatuak izatea onartu dute. Bestetik, flotillako kide ziren parlamentari eta eurodiputatu italiarrak arratsaldean iritsi dira Erromara eta gainerako atxilotuak askatzeko eskatu dute.
Hamasek "laster" iragarriko du Trumpek Gazarako duen planari emango dion erantzuna, baina "mehatxuak eta presioak" salatu ditu
Akordioak lortzeko konpromisoa berretsi du, "denbora odola baita".
Israelek Sumud Flotillako 443 kide atxilotu eta Beersebako espetxe batera eramango ditu ondorengo orduotan
Aurrena, Asdodeko portura eraman dituzte flotillako kideak, eta handik, Beersebako espetxe batera eramatea da Israelgo Gobernuaren asmoa.
Hiru hildako eta hiru zauritu larri sinagoga baten ondoan izandako eraso batean, Manchesterren
Hildakoetako bat erasotzailea bera da. Poliziak tirokatuta hil da. Keir Starmer Erresuma Batuko lehen ministroak aitortu du "atsekabetuta" dagoela erasoarekin, eta azpimarratu du gertatutakoa "are lazgarriagoa" dela Yom Kippur egunean egin delako; juduentzako egunik sakratuenean egin baita, alegia.