Hauek dira Trumpek AEBko presidente gisa iragarri dituen lehen neurriak
Donald Trumpek AEBko 47. presidente gisa hartu du kargua astelehen honetan, hotzagatik Kapitolioaren barruan egin den inbestidura-ekitaldian. Karguaren zina egin ostean, agintari berriak iragarri du dozenaka dekretu sinatuko dituela lehen egunean, besteak beste, Mexikoko golkoa "Amerikako golko" izendatu, hegoaldeko mugan larrialdi nazionala ezartzea tropak bidali ahal izateko eta Panamako kanala "berreskuratzea".
Iragarri duenez, hartuko duen lehen neurria hegoaldeko mugan larrialdi nazionala ezartzea izango da, "legez kanpoko sarrera" guztiak geldiarazteko eta "milioika atzerritar gaizkile" deportatzeko. "Mexikon geratzeko politika ezarriko dugu", azpimarratu du.
Beste larrialdi nazional energetiko bat ere ezarriko du, petrolio ustiapenerako baimenak areagotu ahal izateko, "munduko edozein herrialdetako ahalik eta petrolio eta gas gehien" aprobetxatzeko.
Etorkizuneko betearazpen-aginduen artean, droga kartelak atzerriko erakunde terrorista izendatzea iragarri du, eta, horre gain, 1798ko Atzerriko Etsaien Legea berreskuratzea, "hirietako segurtasunik eza elikatzen duten delinkuentzia-banda eta -sareak jazartzeko".
Panamako kanala ere aipatu du, hori "berreskuratzea" helburu duela azpimarratuta. Haren ustez, Panamako agintariek ez dute agindutakoa bete, eta azpiegitura estrategiko horren kontrola de facto Txinak izatea leporatu die.
Iragarri duen beste neurri eztabaidagarri bat da gobernu berriaren "politika ofizial" bihurtuko duela bi genero-identitate soilik aitortzea: "maskulinoa eta femeninoa".
Era berean, iragarri du bere herrialdea Parisko Klima Akordiotik aterako duela. Akordio horretatik lehen agintaldian (2016-2021) atera zuen AEB, baina Joe Bidenek berriro sartu zuen herrialdea, 2021ean.
Bestalde, agintari berriak inflazioari aurre egin eta bizi-maila hobetu nahi du, eta, horretarako, inportazioei muga-zergak ezartzeko eta barne mailako industria- eta energia-estrategia berri bat ezartzeko konpromisoa berretsi du.
Trumpek presidente "bakegilea" izan nahi du, eta nabarmendu du Hamasek astelehenean karguaren zina egin baino egun bat lehenago onartu zuela lehen bahitu talde bat entregatzea, Israelekin sinatutako su-etenari esker.
Albiste gehiago mundua
Estatu palestinarra onartzea Hamas "saritzea" dela salatu du Trumpek
Dagoeneko 157 herrialdek aitortzen dute Estatu palestinarra, gehiengo zabala Nazio Batuen Erakundean eserlekua duten 193 herrialdeen artean.
Laku batek gainezka egin eta uholdeak eragin ditu Taiwanen, Ragasa supertifoiak utzitako euriteen ondorioz
Gutxienez 75 pertsona harrapatuta daude, eta bi lagun agertu barik, Guangfu udalerrian, Ragasa supertifoiak eragindako euriteen ondorioz laku natural batek gainezka egin du eta. Urak herriaren erdigunea estali du, eta herritarrak teilatu eta ibilgailuetara igo behar izan dira erreskate-taldeak iritsi arte.
Parazetamola, haurdunaldia eta autismoa: ikerketa askok baztertzen duten korrelazioa
Zientzialarien esanetan, parazetamola beste edozein aukera baino hobea da haurdun dauden emakumeen mina arintzeko. Gainera, seme-alaba autistak dituzten familiak estigmatizatzeko arriskuaz ohartarazi dute, gurasoek eragin duten ustea zabal daitekeelako.
Jimmy Kimmelen programa bueltan da, Charlie Kirken hilketari buruzko iruzkinengatik bertan behera geratu ostean
"Jimmy Kimmel Live!" umorezko late night arrakastatsua ABC katera itzuliko da, saioa kendu izanak Ameriketako Estatu Batuetan sortutako polemikaren ostean.
Beste hamaika herrialdek onartu dute Palestinako Estatua
Frantzia, Belgika, Luxenburgo, Andorra, Malta, Monako eta San Marino izan dira pausoa ematen azkenak, New Yorken bi estatuen konponbidea gauzatzeko pausoak zehazteko asmoz egindako goi bileran.
Trumpek parazetamola autismoarekin lotu du, ebidentzia zientifikorik ez dagoen arren
Donald Trumpen Gobernuak lotura posible bat aurkitu omen du autismoaren eta haurdunaldian parazetamola kontsumitzearen artean. AEBko presidenteak Etxe Zurian iragarri du aurkikuntza, adituek teoria horren sendotasun zientifikoa zalantzan jartzen duten arren.
Albiste izango dira: Nazio Batuen Batzar Nagusia, Zinemaldia eta eguraldia
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Palestinako Estatuaren aitortza erdigunean dela abiatuko da NBEren 80. Batzar Nagusian
Erresuma Batuak, Kanadak, Australiak, Portugalek eta Frantziak aitortu dute ofizialki Palestinako Estatua, goi-bileraren bezperan. Horren aurrean, Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroak esan du ez dela inolaz ere Palestinako Estaturik egongo, eta Bezalel Smotrich zein Itamar Ben Gvir Israelgo ministroek Zisjordania anexionatzea proposatu dute, Palestinako Estatua aitortzeko erabakiei erantzuteko.
"Ondorio juridikoak baino, garrantzi politikoa du nazioarteak Palestina aitortzeak"
Victor Amado EHUko Historia Garaikideko irakasleak uste du onarpenarekin Palestinak nazioarteko zilegitasuna irabaziko duela, Netanyahuren erregimen gero eta isolatuagoaren aurrean.
NBEk gerra eta gizateriaren aurkako krimenak leporatu dizkio Errusiari, Ukrainan egindako gehiegikeriengatik
Ikertzaileek Ukrainako zibilen aurkako eraso indiskriminatuak salatu dituzte.