Europak % 155 areagotu du armen inportazioa 2020tik: Ukraina da inportatzaile nagusia, eta AEB, hornitzailea
Europak % 155 arma gehiago inportatu zituen 2020tik 2024ra, aurreko lau urteetan baino. 2022an Errusiak Ukraina inbaditu ondoren, munduan arma gehien inportatzen dituen lurraldea bihurtu zen Europa eta Estatu Batuekiko menpekotasuna ere areagotu egin zen, AEB baita munduko arma inportatzaile nagusia. Testuinguru honetan, eta Trumpekin izandako ika-mikak medio, Europako buruzagiak berrarmatzea eztabaidatzen ari dira une honetan, ideia aurrea ateraz gero, are gehigo areagotuko da armen inportazioa.
Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) erakundeak armen nazioarteko transferentziei buruz argitaratu dituen datuen arabera, gutxienez 35 estatuk bidali zituzten armak Ukrainara Errusiaren inbasioaren ondoren, eta hori dela eta, Ukrainak mundu mailako armen inportazioaren % 8,8 jaso du 2020-24 aldian. Arma gehienak Estatu Batuetatik iritsi dira Ukrainara ( % 45), Alemaniatik ondoren ( % 12) eta Polonia izan da hirugarren hornitzailea ( % 11).
Munduan arma gehien inportatu dituzten 10 herrialdeetatik lehena Ukraina da. Ondoren India, Qatar, Saudi Arabia, Pakistan, Japonia, Australia, Egipto, Estatu Batuak eta Kuwait daude.
Hala ere, SIPRIk azpimarratu duenez, Europako beste estatu askok ere nabarmen handitu dituzte epe horretan armamentu inportazioak: Erresuma Batuak % 2,5 eta Poloniak % 2,4, esate baterako. Bi herrialde horiek izan dira Europako herrialdeen artean, Ukraina kenduta, arma gehien erosi dituztenak.
"Arma transferentziei buruzko zifra berriek argi eta garbi islatzen dute Europako estatuen berrarmatzea, Errusiaren mehatxuari erantzunez", adierazi du Mathew George SIPRIren Arma Transferentzien Programako zuzendariak.
AEBrekiko mendekotasuna
Bestalde, SIPRIren datuek beste errealitate bat ere berresten dute: Europak Estatu Batuek emandako armamentuarekiko duen mendekotasuna. Zehazki, Washingtonek hornitu zuen Europako armamentuaren % 64 2020-2024 epean. Aurreko epean, 2015etik 2019ra bitartean, inportazioen % 52 zetozen Ameriketako Estatu Batuetatik. Hurrengo hornitzaileak oso daude: Frantzia eta Hego Korea ( % 6,5 bakoitzak), Alemania ( % 4,7) eta Israel ( % 3,9).
Estatu Batuak dira, hain zuzen ere, munduko arma-esportatzaile nagusiak. Zehazki, arma estatubatuarren esportazioa % 21 hazi da azken lau urteetan, eta gaur egun mundu osoko armen esportazioan % 43 AEBko armak dira (2015-19an % 35 zen).
AEBk 107 estatutara bidali zituen bere armak 2020-24 epean, eta azken bi hamarkadetan lehen aldiz, esportazio gehienak Europara izan zire ( % 35), Ekialde Hurbila aurreratuz ( % 33).
Errusiaren arma esportazioek, berriz, % 64 egin zuten behera 2020tik 2024ra bitartean, aurreko aldiarekin alderatuta. Datuek erakusten dutenez, gainera, gainbehera hori ez zen 2022ko otsailean, Errusiak Ukraina inbaditu zuenean, hasi; 2020an eta 2021ean jada esportazio bolumenak aurreko urteetakoak baino nabarmen txikiagoak izan baitziren.
"India beste hornitzaile batzuei erosten hasi zen eta Txinak gero eta arma gehiago erosten ditu bere industria nazionaletik", nabarmendu du SIPRIren programaren zuzendaria.
Albiste gehiago mundua
Hamasek dio Gurutze Gorriak bahituak artatu ahal izango dituela Israelek Gazan laguntza jasotzeko korridoreak irekitzen baditu
Hamaseko miliziek ukatu egin dute bahituei tratu txarrak eman izana, eta bahituek Gazako herriak jasotzen duen "janari bera" jasotzen dutela esan dute.
Israelgo Segurtasun Nazionaleko ministroak Gaza "erabat okupatzea" eskatu du
Horren aurrean, Benjamin Netanyahuk azpimarratu du statu quo erlijiosoa ez dela aldatuko, eta Hamasek eta Jordaniak "probokazioak" leporatu dizkiote Israeli.
Gazatik beka batekin iritsitako ikasle bat kanporatu du Frantziak, mezu antisemitak zabaltzea egotzita
Nour Attaalahk, 25 urte dituenak, "juduak edonon hiltzeko" deia egin zuen, eta Hamasek 2023ko urriaren 7an bahitutako israeldarren exekuzioen "bereizmen handiko irudiak" hartzeko eskatu zuen.
Bigarren sumendi bat erupzioan hasi da Errusiako ekialdean, 8,8 graduko lurrikararen ostean
Krasheninnikov sumendia, Errusiako Kamtxatka penintsulan kokatua, erupzioan hasi da igande honetan, ehunka urte inolako jarduerarik gabe eman ondoren, eta asteazkenean Richter eskalan 8,8ko indarra izan zuen lurrikararen ostean. Azken 24 orduotan, hamar lurrikara nabarmen baino gehiago izan dira inguru horretan.
Leon XVI .a aita santuak deia egin die gazteei "gauza handiak lortzea " helburu izateko eta kontsumismoa baztertzeko
Erroman eginako Gazteen Jubileua ixteko, aita santuak elkartasuna adierazi die Gazan eta Ukrainan gerra pairatzen ari diren gazteei.
Gizon bat espetxeratu dute Frantzian, emaztea mozkortzea egotzita, beste gizon batzuekin sexu-harremanak izatera behartzeko
62 urteko gizonezkoari emaztearen baimenik gabe topaketak antolatzea leporatzen diote, Gisele Pelicoten kasuaren eskandalua gogorarazten duen kasu batean.
60.000 pertsona inguru manifestatu dira Tel Aviven, Gazan bahituen bideoak zabaldu ostean
Gazako gatibuak Israelera bueltan eramango dituen su-eten akordio bat eskatu dute, ohi baino jende gehiagorekin egindako protesta jendetsuan, horien bideo batzuk zabaldu ostean. Bideo horietan, bahituek muturreko argaltasuna erakusten dute eta akordio bat eskatzen diete agintariei. Israelek 104 pertsona hil ditu azken orduotan Gazako Zerrendan.
Hamasek dio ez dela desarmatuko Estatu palestinar bat ezarri arte
Horrela erantzuten dio Steve Witkoff AEBk Ekialde Hurbilean duen mandatariari, talde islamista armak uzteko prest zegoela esan ondoren.
Gazako haurren heriotzak "aurrekaririk gabe" hazi direla ohartarazi du UNICEFek
Gazatarren aurkako bonbardaketak ez du etenik: gutxienez 22 palestinar hil dira bart Israelen beste eraso batzuetan.
Trumpek bi urpeko nuklear zabaldu ditu Medvedev Errusiako presidente ohiaren "adierazpen probokatzaileen" aurrean
Ukrainako gerra geldiarazteko AEBk Errusiari ezarri zion ultimatuma kritikatu zuen duela gutxi, eta ohartarazi zuen horrek bi herrialdeen arteko gatazka ekar zezakeela.