Trumpen muga-zergak zertan diren ulertzeko gida
Donald Trump AEBko presidenteak muga-zerga politiken arloan neurri ugari iragarri dutu azken egunotan, iragarri ondoren zuzendu edo zehaztuak batzuk. Iragarpen horiek herrialde eta bloke ekonomiko kaltetuen erantzun-oldea eragin du.
Orain arte, altzairuaren eta aluminioaren inportazioen muga-zergak eta Mexiko, Txina eta Kanadatik datozen produktuei intentsitate eta irismen desberdinarekin aplikatutakoak sartu dira indarrean.
Trumpek Europar Batasuneko (EB) ardoa eta beste edari alkoholdun batzuk zergapetzeko mehatxua egin ondoren, honako hau da egoera:
Indarrean dauden AEBetako muga-zergak
Martxoaren 4tik aurrera:
· % 25eko muga-zergak Mexikotik eta Kanadatik etorritako inportazioei (% 10ekoa Kanadako produktu energetikoen kasuan). Karga horietatik salbuetsita daude, oraingoz, automobilaren sektorea eta merkataritza askeko itunak (T-MEC) estaltzen dituen ondasunak. Eremu horietan, zergak apirilaren 2an sartuko dira indarrean.
· % 10eko muga-zergak Txinako produktuei. Karga horri % 10eko aurreko beste karga bat gehitu behar zaio, otsailetik indarrean dagoena.
Martxoaren 12tik aurrera:
· Munduko herrialde guztietako altzairu eta aluminioaren inportazioen % 25eko muga-zergak. Kanadaren kasuan tasa hori % 50eraino igoko zuela esatera iritsi zen Trumpek.
Iragarrita dauden eta data duten AEBetako muga-zergak
Apirilaren 2an:
· Aurreikuspenen arabera, indarrean sartuko dira T-MECek babestutako Mexikoko eta Kanadako produktuen muga-zergak eta bi herrialde horietako automobil-sektorekoak, aldi baterako kanpoan geratuak.
· Nekazaritzako, farmaziako eta automobilen sektoreko produktuen inportazioen muga-zergak indarrean jartzea espero da, baita mikrotxipenak eta erdieroaleenak ere. % 25 ingurukoak izan daitezke.
Iragarritako baina behin betiko datarik gabeko AEBetako muga-zergak
AEBk otsailaren 13an iragarri zuen produktu estatubatuarrak zergapetzen dituzten herrialdeei "erantzuteko" muga-zergak ezarriko zizkiela. "Aste" edo "hilabete" batzuen epean etor daitezkeela esan zuen Trumpek.
AEBko muga-zergen mehatxuak
Otsailaren 21ean, Trumpek agindu exekutibo bat sinatu zuen, enpresa estatubatuarrei tasa digitalak ezartzen dizkieten herrialdeei muga-zergak ezartzeko mehatxua eginez.
Ostegun honetan, AEBko presidenteak mehatxu egin du ardoari eta Europar Batasunetik (EB) datozen gainerako edari alkoholdunei % 200eko zerga ezarriko diela, Bruselak whisky estatubatuarraren inportazioak zergapetzeko dituen asmoak direla eta.
Beste herrialde batzuen eta merkataritza-blokeen eranztuna
Trumpen administrazioak iagarritako neurri horiek guztiek erantzun ugari eragin dituzte kaltetutako herrialde edo blokeen aldetik, eta AEBen aurkako neurriak ere iragarri dituzte:
· EB: Europako Batzordeak (EB) 26.000 milioi euroko balioa duten produktu estatubatuarren inportazioen gaineko muga-zerga mailakatuak aplikatuko ditu, AEBk altzairuaren eta aluminioaren esportazioei ezarritako kargei erantzuteko.
Apirilaren 1ean 4.500 milioko balioa duten produktu estatubatuarrak zergapetuko ditu, eta apirilaren 13an 18.000 milioirainokoak.
Zergapetutako produktuak industria-ondasunak (altzairua, aluminioa, ehunak, etxetresna elektrikoak...) eta nekazaritza-ondasunak (eskortako hegaztiak, behi-haragia, arrautzak, barazkiak eta itsasoko elikagaiak) lirateke.
· Txina: Txinako Gobernuak bi muga-zerga ezarri dizkie AEBko produktuei, bata otsailaren 10ean eta bestea martxoaren 10ean. Karga horiek % 10 eta % 15 artekoak dira, eta petrolioari, gasari, ikatzari, kotoiari eta nekazaritza- eta abeltzaintza-produktuei eragiten diete.
· Kanada: Kanadako Gobernuak 20.700 milioi dolarreko balioa duten produktu estatubatuar batzuei % 25eko muga-zerga kobratzen hasi da ostegun honetatik (martxoak 13), besteak beste, ordenagailuak, erremintak eta altzairua.
AEBk altzairuari eta aluminioari jarritako zergei erantzuteko muga-zerga horiek martxoaren hasieratik 30.000 milioi dolar kanadarreko (19.170 milioi euro) balioa duten produktuetan aplikatzen zituenei gehitzen zaizkie.
· Mexiko: Mexikok apirilaren 2ra arte itxarongo du AEBk ezarritako muga-zergei erantzuteko.
Albiste gehiago mundua
Washingtonek Mosku ostiralean zigortzeko asmoa du, Putinen eta Witkoffen arteko bilera "emankorra" izan dela onartu arren
Hala ere, bigarren mailako zigorrak izango lirateke, hau da, hirugarren estatuei aplikatzen zaizkien zeharkako neurriak, Errusiarekin merkataritzan aritzeko asmoa kentzeko. Ildo horretan, Trumpek agindu bat sinatu du Indiari % 25eko muga-zergak ezartzeko, Errusiako petrolioa erosteagatik. AEBko agintariak Putinekin bildu nahi du datorren astean.
Sute "ikaragarri" batek hildako bat utzi eta 16.000 hektarea kiskali ditu Frantzian
Gainera, bederatzi suhiltzaile zauritu dira, horietako bat larri, eta 13 herritar, horietako bat ere larri. Sua hasi eta hurrengo egunean, lehen zantzuen arabera eskualdeko errepide batean egindako arduragabekeria baten ondorioz, sugarrek aurrera egiten jarraitzen dute, haize bortitzak lagunduta.
Hiroshimako bonbardaketa atomikotik 80 urte, gatazka globalek ilundutako giroan
Japoniako Hiroshimak hirian AEBko Armadak egindako bonbardaketa atomikoaren 80. urteurrena izan da asteazken honetan, gaur egungo gatazken itzalpean eta 'hibakusha' bizirauleen aldarrien artean, arma horiek berriro erabil ez daitezen. Biktimen senideek, 120 herrialde eta eskualdetako politikari nazional eta diplomatikoen ordezkariek parte hartu dute omenaldian.
Trumpek berriz estutu du Europarekin duen gerra komertziala, eta % 35eko muga-zerga ezarriko diola mehatxu egin dio
AEBko presidenteak mehatxu egin dio Europar Batasunari uztailaren amaieran hitzartutako % 15eko tasa % 35era igotzeko, Bruselak AEBn 600.000 milioi dolar inbertitzeko hartatuko konpromisoa bete ezean.

Netanyahuk atzeratu egin du Gaza osorik okupatzeko gaurko deitu duen bilera
Gazaren erabateko okupazioan aurrera egin asmoz, Segurtasun Kabineteak bilera zuen egitekoa astearte honetan. Hala iragarri du Israelgo lehen ministroak, baina, azkenean, hitzordua bertan behera geratu dela baieztatu du Israelgo Haaretz egunkariak jakinarazi duenez.
Kremlinek tentsioa murriztu nahi du Etxe Zuriarekin: "Gerra nuklear batean ezin da irabazlerik egon"
Dmitri Peskov Errusiako presidentearen bozeramaileak gogorarazi du Putin dela atzerri politika markatzen duena eta AEBko buruzagiarentzat baleko solaskide bakarra, Dmitri Medvedevi erreferentzia argia eginez.
Hamasek dio Gurutze Gorriak bahituak artatu ahal izango dituela Israelek Gazan laguntza jasotzeko korridoreak irekitzen baditu
Hamaseko miliziek ukatu egin dute bahituei tratu txarrak eman izana, eta bahituek Gazako herriak jasotzen duen "janari bera" jasotzen dutela esan dute.
Israelgo Segurtasun Nazionaleko ministroak Gaza "erabat okupatzea" eskatu du
Horren aurrean, Benjamin Netanyahuk azpimarratu du statu quo erlijiosoa ez dela aldatuko, eta Hamasek eta Jordaniak "probokazioak" leporatu dizkiote Israeli.
Gazatik beka batekin iritsitako ikasle bat kanporatu du Frantziak, mezu antisemitak zabaltzea egotzita
Nour Attaalahk, 25 urte dituenak, "juduak edonon hiltzeko" deia egin zuen, eta Hamasek 2023ko urriaren 7an bahitutako israeldarren exekuzioen "bereizmen handiko irudiak" hartzeko eskatu zuen.
Bigarren sumendi bat erupzioan hasi da Errusiako ekialdean, 8,8 graduko lurrikararen ostean
Krasheninnikov sumendia, Errusiako Kamtxatka penintsulan kokatua, erupzioan hasi da igande honetan, ehunka urte inolako jarduerarik gabe eman ondoren, eta asteazkenean Richter eskalan 8,8ko indarra izan zuen lurrikararen ostean. Azken 24 orduotan, hamar lurrikara nabarmen baino gehiago izan dira inguru horretan.