Urduñako hilerrian aurkitutako biktima frankisten 53 gorpuzkiak identifikatzen hasi da Eusko Jaurlaritza

Urduñako hilerrian aurkitutako biktima frankisten 53 gorpuzkiak identifikatzen hasi dira Eusko Jaurlaritza eta Aranzadi Zientzia Elkartea, Jaurlaritzak berak ohar baten bidez jakinarazi duenez. Larunbat honetan, hain justu, Beatriz Artolazabal Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburuak Urduñako hilerria bisitatu du.
Bertan izan dira, halaber, Jose Antonio Rodriguez, Giza Eskubide, Memoria eta Lankidetzako sailburuordea, eta Aintzane Ezenarro, Gogora Memoriaren, Bizikidetzaren eta Giza Eskubideen Institutuko zuzendaria.
Jarduera hau Eusko Jaurlaritzaren 'Gerra Zibileko desagertuen bilaketa' programaren barruan kokatzen da, Aranzadi Zientzia Elkartearekin duen hitzarmenaren bitartez eta Urduñako Udalaren lankidetzarekin. Izan ere, egun hauetako deshobiratzeek jarraipena ematen diote 2014an hilerri horretan bertan hasitako lanari; izan ere, orduan, 14 biktimaren gorpuzkiak erreskatatu zituzten, udalerri horretako kontzentrazio-esparruan eta ondorengo espetxean hil ziren presoak erreskatatzeko eta identifikatzen saiatzeko.
Gauzak horrela, Artolazabalek esan du identifikazio- eta entrega-prozesu berri bati ekingo zaiola. Orain arte, Gogora Institutuak kontaktua du Urduñako espetxe frankistako biktimen 36 familiarekin, eta 17 DNA lagin ditu dagoeneko.
"Espero dugu lurpetik ateratako 40 hondakin berri horiei egingo zaizkien proba genetikoetatik abiatuta, identifikatu ahal izatea eta beren maiteen bila jarraitzen duten familiei erantzun ahal izatea, familiaren doluaren zikloa itxi ahal izateko", adierazi du, espetxe frankistako bi biktimaren senideak bertan zeudela.
Estatu osotik ekarritako presoak
Lurperatze horiei buruzko dokumentazio historikoak eta jaso ahal izan diren testigantzek adierazten dutenez, egun hauetan induskatutako eremuan lurperatutako gorpuzkiak 1941eko otsailetik ekainera bitartean Urduñako Espetxe Zentraletik etorritako presoenak dira.
Ezaguna da, halaber, garai hartako presoak Euskaditik urrun zeuden lekuetatik zetozela; hala, Urduñan gatibu zeudela hil ziren pertsona gehienak Extremadura, Andaluzia, Gaztela Mantxa eta Kataluniako erkidegoetakoak ziren. Guztira, kalkuluen arabera, 225 pertsona hil ziren lehenengo kontzentrazio-esparru batean (1937-1939) eta gero espetxe batean (1939-1941).
Albiste gehiago politika
Sare eta Etxerat elkarteek Bizkaiko eta Gipuzkoako 11 hondartzatan egin dute mobilizazioa
Urteroko ekimena izan dute gaur, Sare eta Etxerat elkarteek deituta, Gipuzkoako eta Bizkaiko 11 hondartzatan. Elkarbizitzarako jauzia egin ahal izateko, ETAko preso, iheslari eta deportatuen auziari behin betiko konponbidea ematea ezinbestekotzat jotzen dute. Biktimek horrenbeste merezi eta behar duten egia, aitortza eta erreparazioaren garrantzia ere azpimarratu dute.
Maider Etxebarria Gasteizko alkatea: "Asko poztuko ninduke jaien amaieran zero erasoren balantzea egin ahal izateak"
2025eko Andre Maria Zuriaren jaien atarian, festak "bizikidetzatik eta errespetutik, alaitasun eta ilusio handiz bizitzeko" deia egin die Gasteizko alkateak herritarrei eta bisitariei.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiko presidentea: "Zenbait sektorek ez diote modu argi batean indarkeria politikoari zilegitasunik kendu"
Hainbat gazteen eta ertzainen artean azken asteetan izandako istiluei buruz, Iñaki Subijana EAEKo Justizia Auzitegi Nagusiko presidenteak adierazi du "lehia bat" dagoela "Zuzenbide-Estatuaren eta Estatu beraren artean". "Biktima-justiziaren esparruan ezartzen ari garen neurrien inguruko hausnarketa egitera behartzen gaituzte", ondorioztatu du.
Bertan behera geratu da Puyko jaitsiera, bigarren urtez jarraian
Txosnek jai-eremu tradizionala aldarrikatu dute jaitsieraren kalean, udalaren debekuaren aurrean: "Jaiak herriarenak dira". Gogoratu beharra dago Udalak bigarren urtez jarraian debekatu duela hirigunean txosnen jai-esparrua jartzea, kanpoaldera mugituz.
AEBko Euskal Etxeetan euskararen irakaskuntza indartzeko hitzarmena sinatu dute
Etxepare Euskal Institutuak eta NABOk (North American Basque Organizations) sinatu dute lankidetza hitzarmena. Pradalesek adierazi duenez, "akordio hau konpromiso pedagogikoa baino gehiago da, urrats estrategikoa da euskararen nazioartekotzean".
Dobaranek eta Angulok Arkauti utziko dute urtebete eskas bete ondoren
Agur gutun batean, akademiaren eraldaketarako faseak abian jarri dituztela azaldu dute, baina ez dute irteeraren arrazoia zehaztu.
Eusko Jaurlaritzak Diasporaren Lege berri bat sustatuko du 2026an, egungo erronketara egokitzeko
Euskal herritarrek atzerrian duten presentzia aprobetxatzea da helburua, eta "Euskadi Globala" estrategian eragile diplomatiko gisa interesgarriak izan daitezkeen pertsona guztiak sare horretan sartzea.
Aukera berriak aprobetxatzeko AEBrekin harremanak estutzearen alde agertu da lehendakaria Boisen
Imanol Pradalesek esan du beharrezkoa dela zarata gainditzea eta AEBren eta EAEren arteko lankidetza "zubiak eraikitzen jarraitzea", enpresa aukera berriak aprobetxatzeko. "Ez gara hutsetik hasi. Bilera honekin jarraipena ematen diogu Estatu Batuen eta Euskadiren arteko harreman transatlantikoak sendotzeko helburuari", gaineratu du.
Cerdanen koinatu batek igeltsero gisa lan egin zuen Servinabar enpresan, eta 61.000 euro baino gehiago kobratu zituen
Antonio Muñoz Canok, zehazki, 3.363,36 euro jaso zituen 2019an, 16.255 euro 2020an, 21.233 euro 2021ean eta 20.818 euro 2022an. Igeltseroak bi alditan lan egin zuen eraikuntza konpainian, eta 61.669 euro jaso zituen guztira.
Ramiro González: "Talgoren egoitza sozialaren itzulera oso albiste ona da, sinbolismoz betea"
Ramiro Gonzalez Arabako ahaldun nagusiak Talgo enpresaren egoitza soziala Arabara itzultzea goraipatu du. Radio Euskadiko Boulevard saioan egindako elkarrizketan, Talgo erosteko operazioaren azken berriak izan ditu hizpide. Zalantzarik gabe esan du "oso albiste ona dela euskal industriarentzat eta bereziki Arabako industriarentzat", eta nabarmendu du Talgo aktibo garrantzitsua dela lurraldeko jarduera industriala berreskuratzeko.