Autogobernu gehiago izateko "estatu eredu berri bat" adosteko "aukera" baliatzeko deia egin du Urkulluk
Espainiako Gobernuaren inbestiduran indar abertzaleen botoak "behar-beharrezkoak" izango direla jakinda, ireki daitekeen "aukera berria" baliatzearen alde mintzatu da gaur Iñigo Urkullu lehendakaria, urte politikoari ekiteko egindako agerraldian. Hala, "elkarrizketa politiko eta instituzionalaren bidez, estatu eredu berri bat sortzea" proposatu du, Euskal Autonomia Erkidegoari autogobernu "gehiago eta hobea" emango diona.
Udako oporren ostean, Eusko Jaurlaritzak Donostiako Miramar Jauregian bildu du Gobernu Kontseilua. Ondotik, lehendakariak agerraldia egin du landutako gaien berri eman eta lan-urte berrirako helburuak zehazteko. Abiatu berri dena legealdiko azken urtea izango da, Iñigo Urkullu lehendakariak Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak noiz deituko zain. Kazetariek hitzaldiaren ostean galdetu badiote ere, Urkulluk ez du argitu noiz izango diren hauteskundeak, ez baitago bere buruan "hauteskunde autonomikoen epeaz hitz egitea", eta ez du argitu hautagai izango den: "Hori EAJri dagokio".
Lehendakariak "errazak izan ez diren" azken hiru urteen kontakizuna egin du. Euskal gizarteak zein erakundeek pairatutako "ezbehar kolektiboak", horren ustez, "gure egonkortasuna astindu du eta gure ongizate eta elkarbizitzaren estandarrak baldintzatu ditu".
"Aukera berria" lurraldetasunaren auzia konpontzeko
Legegintzaldiaren azken txanpan egin beharrekoak hizpide hartuta, lehendakariak esan du "aukera berri bat" ireki daitekeela hauteskunde orokorrek utzitako aritmetika estua tarteko. Gogorarazi duenez, Kongresuan gehiengoa osatzeko, "behar-beharrezkoa" izango da Euskadi, Katalunia eta Galiziako alderdi abertzaleen babesa. Horrela, aukera hori baliatzeko deia egin du "Trantsizioak estatuko lurralde-auziari dagokionez ondo konpondu ez zuena jorratzeko".
"Estatu eredu berri bat sortzeaz ari naiz, gaur egungo errealitateari erantzun egoki eta justuago bat emango diona. Ez dugu ahaztu behar Euskadin badela gehiengo zabal bat autogobernu gehiago eta hobea lortzearen aldekoa. Eta erantzuna eman behar zaio, ahalik eta adostasun zabalena bilatuz, gure gobernu programan jasota dugun bezala", azpimarratu du.
2018an egindako proposamen bat berreskuratu du lehendakariak: Konbentzio Konstituzionala, lege nagusi horren eta estatu ereduaren inguruko "gogoeta sakona" egiteko.
Nuñez Feijooren inbestidurarako negoziazioez kazetariek egindako galderei erantzunez, argitu du PPko buruzagiak atzo idatzi ziola, eta iragarri du berarekin telefonoz hitz egiteko prest dagoela. Dena dela, nabarmendu du orain "alderdien garaia" dela:
Osasuna, hezkuntza, enplegua eta etxebizitza, lehentasun
Horrez gain, zerbitzu publikoak inbertsioen bidez hobetzeko "lan egiteko" konpromisoa adierazi du, eta osasuna, segurtasuna, zerbitzu sozialak eta hezkuntza aipatu ditu horien artean. "Gure ongizate ereduaren muina dira", nabarmendu du.
Dena dela, inbertsiook "zorroztasunez eta seriotasunez" erabaki behar direla ohartarazi du, "errealismo printzipioa aplikatuta"; izan ere, argudiatu duenez, "kale eginez gero, denok pairatuko ditugu ondorioak".
Kazetarien galderei erantzunez, eta Hezkuntza Legea ahotan hartuta, nabarmendu du hezkuntza ituna izenpetu zuen taldeetako batek "alde egin" duela, eta horrenbestez, "beste indar batzuekin (EH Bildu) adosteko borondatea" duela Jaurlaritzak, nahiz eta EAJk eta PSE-EEk Ganberan gehiengo osoa izan.
Enpleguari dagokionez, Jaurlaritzak espero du Gizarte Segurantzan milioi bat afiliatuen langa gainditzea, eta enplegua sortzen jarraitzea. "Enpleguak kalitatezkoa izan behar du, lan-baldintza onak eta soldata onak eskainiko dituena". Ildo horretan, gazteei lan-baldintza onak eskaintzearen garrantzia azpimarratu du, emantzipaziorako gakoa baita.
Era berean, Eusko Jaurlaritzak, azken 30 urteetan bezala, "bere etxebizitza politika sustatzen" jarraituko duela nabarmendu du. "Etxebizitza publikoa sustatzen eta eskubide subjektiboa bermatzen jarraituko dugu", gaineratu du.
Gizonen eta emakumeen arteko benetako berdintasuna lortzeko borroka ere aipatu du Urkulluk. "Zoritxarrez, uda honetan argi ikusi dugu urrun dugula oraindik", adierazi du Rubiales auziari erreferentzia eginez. Espainiako Futbol Federazioko presidentearen jarrera "erabat onartezina, desegokia eta justifikaezina" dela erantsi du.
Horrez gain, garapen jasangarriaren ereduaren aldeko apustua berretsi du. Azkenik, makroeskualde atlantiko bat sortzeko aldarriari eutsi diotela gogorarazi du, eta 2024ko aurrekontuen legea hizpide, "ahalik eta adostasun handiena" bilatu eta onartzen saiatuko direla azpimarratu du.
Albiste gehiago politika
Albiste izango dira: EITB Focus, Hamasen erabakiaren zain eta aireportuen kudeaketa eskualdatzeko negoziazioa
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
VOXek ez luke ordezkaririk lortuko, ez EAEn ezta Nafarroan ere, baina boto-kopurua ia bikoiztu egingo luke
EiTB Focusen arabera, hauteskunde orokorrak egingo balira, Voxen aldeko boto-asmoak gora egingo luke Euskal Autonomia Erkidegoan eta Nafarroan. Gipuzkoan, alderdiak botoen % 5 inguru jasoko lituzke, eta Araban eta Nafarroan, berriz, % 7 baino gehiago.
Nafarroak eserlekuen banaketari eutsiko lioke, baina PSNk ia lau puntu egingo luke behera
EiTB Focus inkestaren arabera, Espainiako bozak orain deituko balira, Nafarroako eserleku banaketa ia ez litzateke aldatuko.
Pedro Sanchezek legegintzaldi osoa iraungo al du? Hamar biztanletik seik baietz uste dute
EITB Focus inkestan parte hartu dutenen % 65,1ek uste dute Espainiako Gobernuko presidenteak legegintzaldia amaitzeko zaizkion bi urteak agortuko dituela, baina % 35,8ren iritziz, Pedro Sanchezek hauteskundeak deitu beharko lituzke.
EH Bilduk irabaziko lituzke hauteskunde orokorrak Euskadin, EAJrekin berdinduta
Bi alderdiek, EH Bilduk eta EAJk, emaitzak hobetuko lituzkete hauteskunde orokorrak egingo balira, EITB Focusen atal berrian ikus daitekeenez. Alderdi biek diputatu bat gehiago izango lukete Kongresuan.
EH Bilduk diputatu bat gehiago lortu eta indar nagusia izango litzateke Gipuzkoan
EiTB Focusen azken atalaren arabera, hauteskunde orokorrak egingo balira, EAJk ere emaitza hobetuko luke eta bigarren indarra izango litzateke Gipuzkoan, dituen bi eserlekuei eutsita.
EAJk diputatu bat gehiago lortu eta hauteskunde orokorrak irabaziko lituzke Bizkaian, eta EH Bilduk emaitza hobetuko luke
Jeltzaleek botoen % 26,9 lortuko lituzkete Bizkaian, eta EH Bilduk, berriz, % 24. 2023ko emaitzak hiru puntu hobetuko lituzke Bizkaian koalizioak. PSE-EEk eta PPk ordezkaritzari eutsiko liokete, eta Sumarrek zeukan eserleku bakarra galduko luke.
Arabak 2023ko argazkia errepikatuko luke: PSE-EE lehen indarra, eta EH Bildu, bigarrena
EiTB Focusen atal berriaren arabera, Araban gauzak ez liratekete asko aldatuko hauteskunde orokorrak egingo balira. Horrela, PSE-EEk lehen alderdia izateari eutsiko lioke, eserleku batekin, eta EH Bilduk eta EAJk boto-portzentajea hobetuko lukete.
Aitor Esteban eta Arnaldo Otegi, gainditu duten alderdi-ordezkari bakarrak
EiTB Focus inkestaren arabera, Diputatuen Kongresuan ordezkaritza duten alderdi politikoetako buruzagietatik bi baino ez daude gainditzeko moduan, eta Aitor Estebanek (EAJ) lortu du notarik onena: 6,8 10etik.
Eusko Jaurlaritzak "baikor" ekingo dio aireportuen kudeaketa eskualdatzeko negoziazioari
Jaurlaritza osatzen duten bi alderdietako —EAJ eta PSE-EE— ordezkariak itxaropentsu agertu diren arren, negoziazioak ez dira errazak izango: Aena sozietate publikoak ez du begi onez ikusten eskualdatzea eta Espainiako Gobernuko Garraio Ministerioak ez du bideragarria ikusten trasnferentzia, gaur gaurkoz.