50 urte Franco gabe: horrelakoak izan ziren diktadorearen azken bost asteak

1975eko azaroaren 20an hil zen Francisco Franco, ia lau hamarkadatan Espainian gobernatu zuen diktadorea. Bere bizitzako azken asteetan ageriko egin ziren arazo mediko batzuen ondorioz hil zen, Espainia krisi politiko zein sozial sakon baten erdian zegoenean.

"Españoles, Franco ha muerto" ospetsua zabaldu baino bost aste lehenago, erregimenak ez zuen osasun onik: grebak eta protestak zeuden unibertsitateetan, Franco nazioartean isolatuta zegoen eta Marokok Sahara bere gain hartzeko presioaren ondorioz sor zitekeen gerra baten atarian...

Hauxe dakigu Franco hil aurreko azken bost asteetan gertatutakoari buruz.

* Urriak 12: amaieraren hasiera

Franco Hispanitatearen Eguna ospatzeko ekitaldietan buru izan zen, baina ekitaldia amaitutzat ematera mugatu zen. El Pardo Jauregira itzuli zenean ez zegoen ondo.

* Urriak 15: lehen proba medikoak

Francok aurreko asteen hainbat bihotzeko izan zituela ikusi zuten medikuek.

* Urriak 17: bere azken Ministroen Kontseilua

Medikuen iritzien kontra, Franco Ministroen Kontseiluko buru izan zen. Kardiologoek heparina injektatu zioten, eta ondoko gela batetik monitorizatu zuten.

* Urriak 20: gripe afekzioa eta bihotzekoa

Hainbat audientzia bertan behera geratu zirela jakin zen, eta Cifra agentziak ohar labur bat zabaldu zuen: "Franco, gripeak jota". Horren arabera, ia erabat sendatuta zegoen, baina egun horretan Vicente Pozuelok, Francoren mediku pertsonalak, Antonio Piga forentseari eskatu zion bere aitarekin, Bonifacio Piga Auzitegiko Medikuntzako katedradunarekin, isilpean antola zezala diktadorea baltsamatzeko prest izan behar zen espezialista-talde bat.

Gau hartan, bihotzeko oso larria izan zuen, eta medikuek Carlos Arias Navarro Gobernuko presidentea ohetik atera zuten, estatuburua une batetik bestera hilko zela ohartarazteko.

* Urriak 21: lehen informazio publikoa

Arias Navarrok, medikuek behartuta, Francoren gaixotasunaren berri ematea erabaki zuen, baina ez zuen haren benetako egoeraren berri eman.  Estatuburuaren Etxe Zibilak ohar bat argitaratu zuen: "Gripe-prozesu batean, estatuburuak urritasun koronario akutua izan du, baina behar bezala eboluzionatzen ari da, hasi ditu errehabilitazioa eta ekin die bere ohiko jardueretako batzuei".

* Urriak 24: munduak Francori buruzko informazioa eman zuen

Nazioarteko hedabideek Franco hiltzen ari zela zabaldu zuten. Gobernuak gezurtatu egin zuen, eta jeneralaren osasunaren berri egunero ematen hasi zen.

* Urriak 30: Juan Carlos, Espainiako estatuburu

Juan Carlos printzeak bitarteko gisa hartu zuen Estatuko Buruzagitza.

* Azaroak 3: konplikazio berriak

Francok odoljario disgestibo masiboa izan zuen. Ospitalera eramateko astirik gabe, ebakuntza egin zioten. Gau hartan El Pardon egon ziren medikuek gerora kontatu zuten ebakuntza nola egin zuten: guardiako botikina kirofano gisa erabili zuten, zalantzazko baldintza higienikoak izan arren, Franco odoletan eraman zuten bertara, eta ebakuntzaren erdian argia joan zen. Hala ere, bizirik atera zen.

* Azaroak 7: beste odoljario digestibo bat

Beste odoljario digestibo bat. La Paz Ospitalera eraman zuten, eta urdailaren zati handi bat kendu zioten. Bizirik atera zen. Ospitalearen inguruak kazetariz eta herritarrez bete ziren.

* Azaroak 14: pronostiko "oso larria"

Egun horretan, Estatuko buruak peritonitis bat zuela, eta, horren ondorioz, beste ebakuntza bat egin behar izan diotela esan zuten. 23:30ean, "talka endotoxikoa" gainditutzat eman zuten, baina pronostiko "oso larria" zuen.

* Azaroak 18: atzera-bueltarik gabe

Diktadoreak odoljario digestiboa izan zuen berriro. 'Ohiko mediku-taldeak' partean jakinarazi zuenez, arnasketa lagundua behar zuen, lasaigarriak eman zizkioten eta gorputza 33 graduko tenperaturan mantentzea erabaki zuten.

* Azaroak 20: "Franco hil da"

Albistea eman zuten. "Berorren Gorentasuna Francisco Franco Bahamonde estatuburua hil da Gizarte Segurantzaren La Paz Osasun Egoitzan, Madrilen, azaroaren 20an, arratsaldeko bostak eta hogeita bostean, bihotz-geldialdi baten ondorioz, peritonitisak eragindako shock toxiko baten azken gertakari gisa", esan zuen Francoren osasunari buruzko zurrumurruei amaiera eman zien medikuen azken komunikatuak.