50 urte Franco gabe: honelakoak izan ziren diktadorearen azken bost asteak
1975eko azaroaren 20an hil zen Francisco Franco, ia lau hamarkadatan Espainian gobernatu zuen diktadorea. Bere bizitzako azken asteetan ageriko egin ziren arazo mediko batzuen ondorioz hil zen, Espainia krisi politiko zein sozial sakon baten erdian zegoenean.
1975eko azaroaren 20an hil zen Francisco Franco, ia lau hamarkadatan Espainian agindu zuen diktadorea. Bere bizitzako azken asteetan ageriko egin ziren arazo mediko batzuen ondorioz hil zen, Espainia krisi politiko zein sozial sakon baten erdian zegoenean.
"Españoles, Franco ha muerto" ospetsua zabaldu baino bost aste lehenago, erregimenak ez zuen osasun onik: grebak eta protestak zeuden unibertsitateetan, Franco nazioartean isolatuta zegoen eta Marokok Sahara bere gain hartzeko presioaren ondorioz sor zitekeen gerra baten atarian...
Hauxe dakigu Franco hil aurreko azken bost asteetan gertatutakoari buruz.
* Urriak 12: amaieraren hasiera
Franco Hispanitatearen Eguna ospatzeko ekitaldietan buru izan zen, baina amaitutzat eman besterik ez zuen egin. El Pardo Jauregira itzuli zenean ez zegoen ondo.
* Urriak 15: lehen proba medikoak
Francok aurreko asteen hainbat bihotzeko izan zituela ikusi zuten medikuek.
* Urriak 17: Francoren azken Ministro Kontseilua
Medikuen iritzien aurka, Franco Ministroen Kontseiluaren bileran buru izan zen. Kardiologoek heparina injektatu zioten, eta ondoko gela batetik monitorizatu zuten.
* Urriak 20: gripe afekzioa eta bihotzekoa
Hainbat audientzia bertan behera utzi zituztela jakin zen, eta Cifra agentziak ohar labur bat zabaldu zuen: "Franco, gripeak jota". Horren arabera, ia erabat sendatuta zegoen, baina egun horretan Vicente Pozuelok (Francoren mediku pertsonala) Antonio Piga forentseari eskatu zion bere aitarekin, Bonifacio Piga Auzitegiko Medikuntzako katedradunarekin, isilpean antola zezala diktadorea baltsamatzeko prest izan behar zen espezialista-talde bat.
Gau hartan, Francok bihotzeko oso larria izan zuen, eta medikuek Carlos Arias Navarro Gobernuko presidentea ohetik atera zuten, estatuburua une batetik bestera hilko zela ohartarazteko.
* Urriak 21: lehen informazio publikoa
Medikuek behartuta, Arias Navarrok Francoren gaixotasunaren berri eman zuen, baina ez zuen haren benetako osasun-egoera azaldu. Estatuburuaren Etxe Zibilak ohar bat argitaratu zuen: "Gripe-prozesu batean, estatuburuak urritasun koronario akutua izan du, baina behar bezala eboluzionatzen ari da, hasi ditu errehabilitazioa eta ekin die bere ohiko jardueretako batzuei".
* Urriak 24: Francori buruzko informazioa zabaldu zen mundu osoan
Nazioarteko hedabideek Franco hiltzen ari zela zabaldu zuten. Gobernuak gezurtatu egin zuen, eta haren osasunaren berri egunero ematen hasi zen.
* Urriak 30: Juan Carlos, Espainiako estatuburu
Juan Carlos printzeak bitarteko gisa hartu zuen Estatuko Buruzagitza.
* Azaroak 3: konplikazio berriak
Francok odoljario disgestibo masiboa izan zuen. Ospitalera eramateko astirik gabe, ebakuntza egin zioten. Gau hartan El Pardon egon ziren medikuek gerora kontatu zuten ebakuntza nola egin zuten: guardiako botikina kirofano gisa erabili zuten, zalantzazko baldintza higienikoak izan arren, Franco odoletan eraman zuten bertara, eta ebakuntzaren erdian argia joan zen. Hala ere, bizirik atera zen.
* Azaroak 7: beste odoljario digestibo bat
Beste odoljario digestibo bat izan zuen. La Paz Ospitalera eraman zuten, eta urdailaren zati handi bat kendu zioten. Bizirik atera zen. Ospitalearen inguruak kazetariz eta herritarrez bete ziren.
* Azaroak 14: pronostiko "oso larria"
Egun horretan, Estatuko buruak peritonitis bat zuela, eta, horren ondorioz, beste ebakuntza bat egin behar izan diotela esan zuten. 23:30ean, "talka endotoxikoa" gainditutzat eman zuten, baina pronostiko "oso larria" zuen.
* Azaroak 18: atzera-bueltarik gabe
Diktadoreak odoljario digestiboa izan zuen berriro. "Ohiko mediku-taldeak" partean jakinarazi zuenez, arnasketa lagundua behar zuen, lasaigarriak eman zizkioten eta haren gorputza 33 graduko tenperaturan mantentzea erabaki zuten.
* Azaroak 20: "Franco hil da"
Albistea eman zuten. "Berorren Gorentasuna Francisco Franco Bahamonde estatuburua hil da Gizarte Segurantzaren La Paz Osasun Egoitzan, Madrilen, azaroaren 20an, arratsaldeko bostak eta hogeita bostean, bihotz-geldialdi baten ondorioz, peritonitisak eragindako shock toxiko baten azken gertakari gisa", esan zuen Francoren osasunari buruzko zurrumurruei amaiera eman zien medikuen azken komunikatuak.
Zure interesekoa izan daiteke
PSOEk eta PPk talka egin dute sozialisten kontuen auditoria dela eta: Lopezek finantzazio irregularra ukatu du eta Garciak “autoinformea” dela esan du
Oscar Lopez Eraldaketa Digitalerako eta Funtzio Publikorako ministroak esan du txostenak agerian uzten duela alderdian ez zela legez kanpoko finantzaketarik izan. Alicia Garcia PPk Senatuan duen bozeramaileak, aldiz, zalantzan jarri du dokumentuaren sinesgarritasuna.
Juan Luis Ibarrak utzi egin du Ertzaintzaren kontrol batzordearen presidente kargua
Ibarra Euskal Autonomia Erkidegoko Auzitegi Nagusiko presidentea izan zen, eta Eusko Jaurlaritzak 2021eko abenduaren amaieran izendatu zuen Ertzaintzaren kontrol batzordearen presidente.
Chivite: "Aniztasunari uko egin gabe funtzionatzen duen eredu baten adibide gara"
Nafarroako presidenteak urte amaierako ohiko mezuan egin du 2025aren balorazioa.
PSOEk alderdiaren ordainketei buruz eskatutako txostenak baztertu egin du legez kanpoko finantzaketa, baina gastu "deigarriak" aurkitu ditu
Besteak beste, 300 euro baino gehiagoko menuek eta Belgikako jatetxeetako otorduek eman diete arreta txostena egin dutenei. PSOEk 2017 eta 2024 bitartean eskudirutan egindako ordainketak aztertzea du helburu azterlanak.
Ubarretxenaren esanetan, Espainiako Gobernuan "azken orduko beldurrak" piztu dira eskumenen tranferentziak direla eta
Jaurlaritzaren bozeramailearen ustez, Estatuari zenbait eskumen askatzeak kezkak eragin dizkio, eta orain arte mahai gainean ez zeuden oztopoak agertu dira. Pedro Sanchezi hitza betetzeko eskatu dio eta 16an eskumenen transferentzia egikaritzen ez bada, abisu eman du, Jaurlaritzak ez duela ezer sinatuko.
Gerra Zibilean hildako eta Zornotzako hilerrian lurperatutako miliziano baten gorpuzkiak berreskuratu ditu familiak 89 urteren buruan
Jesus Arratibel Ruiz De Alegria arabarra Zornotzako ospitale militarrean hil zen, eta bertako hilerrian lurperatu zuten. Gogora Institutuaren ekimenez, hilobiratutako 149 pertsonaren gorpuzkiak atera zituzten eta identifikazio prozesu baten ostean, gaur eman dizkiete senitartekoei.
Feijooren iritziz, 2025 “sanchismoaren erabateko kolapsoaren urtea” izan da
Alberto Nuñez Feijoo PPren buruak Espainiako Gobernuaren "10 porrot" aipatu ditu, horien artean, etxebizitza, migrazio politika eta "nazioarteko mesfidantza".
Loiuko Udaleko Bozeramaileen Batzordeak herriko alkatearen kontrako pintaketak gaitzetsi ditu
Tokiko erakundeak premiazko bilera egin du gaur goizean adierazpen instituzional bat adosteko. Pintaketetan Josu Andoni Begoriaren izena ageri da, diana bat erdian duela. EAJren eta PPren aldeko botoekin onartu dute testua; EH Bilduk ez du sinatu.
Bilboko Udalak 2026rako aurrekontua onartu du, eta urte bukaerako ohiko brindisa egin dute alderdi guztiek
EAJren eta PSEren botoak nahikoak izan dira aurrekontua onesteko, oposizioaren proposamenak onartu gabe. Hiriburuak 751 milioi euro izango ditu, 2025ean baino 32 milioi gehiago, eta gizarte gastua asetzeko, azpiegiturak hobetzeko eta kultura bultzatzeko erabiliko dira nagusiki. Azken urteetan bezala, Bilboko Udala ez da zorpetuko. Aurrekontuak onartu ondoren, Bilboko Udaleko alderdi politiko guztiek arabiar aretoan topa egin dute.
Otxandianok uste du EAJk Kongresuan duen jarrera ez dela "asko aldatuko", nahiz eta eskuduntzen eskualdatzea ez bete
Zentzu horretan, EH Bilduk Eusko Legebiltzarrean duen bozeramaileak adierazi du EAJ ez dela izan "babes iraunkorra ematen duen bloke baten parte", eta ez duela Pedro Sanchezen Gobernuarekin "programa partekatu bat", beraz, ez du uste "dinamika parlamentarioa asko aldatuko denik".