Lan erreforma berriaren gakoak
Negoziazio kolektiboa, kontratazioa eta kaleratzeak saihesteko enplegua doitzeko mekanismoak dira ostegun honetan Gobernuak eragile sozialekin adostutako akordioaren ardatz nagusiak.
Negoziazio kolektiboa
- Enpresako hitzarmenak lehentasuna izango du, soldatei dagokienean izan ezik.
- Hitzarmen kolektibo batek indarrean jarraituko du hura berritzea negoziatzen den bitartean, baina urtebete igaro ondoren, alderdiek bitartekaritza-prozedurak bete beharko dituzte edo, aldez aurreko akordiorik badago, epai-prozedurak.
Kontratazioa
- Besterik adierazi ezean, lan-kontratua mugagabetzat joko da.
- Obra eta zerbitzuengatiko kontratua desagertzen da.
- Aldi baterako kontratua ekoizpenaren gorabeherengatik edo lanpostua gordetzeko eskubidea duen langilea ordezkatzeagatik baino ezin izango da egin.
- Ekoizpenaren gorabeherengatiko kontratua ez da 6 hilabetetik gorakoa izango, eta urtebetera luza daiteke sektoreko hitzarmen kolektibo bidez. Jarduera "noizbehinka eta aurreikusi ezin den moduan handitzen" denean edo "enpresaren ohiko jarduera izan arren aldi baterako desoreka sortzen duten gorabeherak daudenean" egin ahal izango da, urteko oporrak barne.
Noizbehinkako egoerei, aurreikus daitezkeen egoerei eta iraupen murriztuko eta mugatuko egoerei erantzuteko ere erabili ahal izango da, urtean 90 egunez gehienez ere, eta inoiz ez enpresaren ohiko jarduera osatzen duten kontrata, azpikontrata edo administrazio-emakiden esparruan.
- Iruzurrezko aldi baterako kontratuak mugagabe bihurtuko dira, baita enpresa berarekin edo enpresa-talde berarekin lanpostu berean edo beste batean 24 hilabeteko epean lanean 18 hilabete metatzen dituztenak ere. Horretarako, bi kontratu edo gehiago egingo dira ekoizpen-inguruabarrengatik, zuzenean edo aldi baterako laneko enpresek eskura jarrita.
- Hitzarmen kolektiboek behin-behinekotasuna murrizteko planak ezarri ahal izango dituzte, baita plantillan gehieneko behin-behinekotasun tasak eta horiek ez betetzearen ondorioak ere.
- Prestakuntza-kontratua gutxienez 6 hilabetekoa eta gehienez urtebetekoa izango da.
- Aldizkako kontratu finkoa urte-sasoiko lanetarako edo sasoiko ekoizpen-jarduerei lotutakoetarako ezartzen da, gauzatze-aldi zehatzekin. Kontraten esparruan edo aldi baterako laneko enpresek egin ahal izango dituzte. Antzinatasunak lan-harremanaren iraupen osoa hartuko du kontuan, eta ez benetan emandako zerbitzu-denbora.
Aldi baterako lan-erregulazioak
- Ekonomia, teknika, antolaketa eta ekoizpeneko arrazoiek (ETOP) eta ezinbesteko arrazoiek (erabaki administratiboek, osasun publikoa babestekoak barne) eragindako aldi baterako lan-erregulazioak mantendu egingo dira, % 20ko borondatezko salbuespenekin eta gizarte-kuoten % 90ekoarekin.
- Enpresek lan-erregulazio horiek martxan jarri ahal izango dituzte, Ministroen Kontseiluak aktibatu ondoren, baldin eta krisialdiak urtebete irauten badu gehienez eta % 20tik % 60ra bitarteko exonerazioak badaude, edo berregituraketa sektoriala bada, bi urtera luza daitekeena eta % 20tik gorako libratzea duena. Salbuesteak prestakuntza-ekintzak egiten dituzten enpresentzat baino ez dira izango.
Prestazioa oinarri arautzailearen % 70 izango da aldi osoan; horri langilearen konturako kotizazio sozialaren zatia deskontatuko zaio, eta ez du langabezia kontsumituko.
Gobernuak sare-funts bat sortuko du, Estatuaren aurrekontu orokorren bidez hornituko den mekanismoaren finantzaketa-beharrei erantzuteko, Europako finantzaketarekin eta langabeziagatiko gizarte-kotizazioen diru-sarreren soberakinarekin.
Kontratua amaitzea
- Aldi baterako kontratuaren gehieneko iraupena amaituta, salaketarik ez badago eta lan-prestazioari eutsiko bazaio, kontratua luzatutzat joko da, denbora-mugarik gabe.
Azpikontratazioa
- Kontraten eta azpikontraten enpresetan aplikatuko den sektoreko hitzarmen kolektiboa garatutako jarduerarena izango da, enpresa horiek hitzarmen propioa dutenean izan ezik, horrek ez baitu lehentasunik izango soldaten arloan.
- Beste enpresa batzuekin kontratatzen edo azpikontratatzen duen enpresak egiaztatu beharko du enpresa horiek soldata-betebeharrak eta Gizarte Segurantzarekikoak eguneratuta dituztela, eta erantzukizun solidarioa izango du horregatik. Hori ez da aplikatuko etxebizitza eraikitzeko edo konpontzeko jardueran.
Albiste gehiago ekonomia
Euskadiko etxebizitza berrien prezioa, maximo historikoetan: 3.450 euro metro koadroko
Nafarroa aurretik (% 6,4) dago etxebizitza berrien prezioaren urtebeteko igoerari erreparatuta. Hiriburuei banan-banan begiratuta, batez besteko preziorik altuena Donostian dago, gero, Bilbon, eta azkenik, Gasteizen.
Iazko datuekin alderatuta, 3.074 langabe gutxiago zenbatu dira Euskadin uztailean, eta 78.743 kontratu sinatu dira
Ekainean baino 1.600 langabe gehiago daude, 104.991 guztira. Nafarroan duela urtebete baino 801 langabe gutxiago zenbatu dira, eta Espainiako Estatuan, oro har, 1.357 langabe gutxiago daude, eta 21.865.503 kotizatzailera iritsi dira. Kotizatzaile-kopuruaren gaineko datua maximo historikoa da.
Kutxabank, Espainiako bankurik kaudimendunena Europako Banku Zentralaren arabera
Erakundeak aise gainditzen du Europako batezbestekoa erresistentzia-testetan, eta Espainiako finantza-sektoreko kapital- eta palanka-adierazle nagusien buru da.
Ardo-ekoizleek AEBko muga-zergen eragin handiaz ohartarazi dute: "Ardoa % 50 garestituko da"
Mariasun Saenz de Samaniegok (Ostatu) Europako ardoaren garestitzeaz ohartarazi du, eta merkatu berriak bilatzeko deia egin du, Estatu Batuetan salmentak galduko direlako.
BBVAk 5.447 milioi euro irabazi ditu ekainera arte, % 9,1 gehiago, Espainian eta Mexikon izandako negozioari esker
Entitateak merkatuaren aurreikuspenak gainditzeaz gain, datozen urteetarako aurreikuspenak hobetu ditu, Sabadell erosteko eskaintza publikoaren harpidetza irekitzeko atzerako kontaketa bete-betean murgilduta dagoela. Hala ere, erakundeak ez du baieztatzen abiaraziko dutenik eta atzera egiteko aukera zabalik uzten du.
Bruselak baieztatu du ardoak AEBn % 15eko muga-zerga izango duela ostiraletik aurrera
Arabako Errioxarentzat, Ameriketako Estatu Batuak oso garrantzitsuak dira, bigarren merkatua baita bolumenari dagokionez eta lehena balioari dagokionez. Horregatik, Amaia Barredo Nekazaritza sailburuak "bide diplomatikoa eta negoziazioa azken minutura arte agortzea" eskatu du, ardoa salbuespena izan dadin.
ArcelorMittalen mozkinak % 80 handitu dira mundu mailan, 2.268 milioi euroraino
Sestaon, Basaurin, Legution, Agurainen, Olaberrian, Bergaran, Berriobeitin, Legasan eta Lesakan fabrikak dituen taldeak 2025eko bigarren hiruhilekoari dagokion txostena argitaratu du.
Gorenak arrazoia eman dio Bizkaiko Ogasunari BEZaren auzian, eta Euskadik 700 milioi euro berreskuratuko ditu
Gorenak eman berri du Coca-Cola enpresaren BEZa dela eta Foru Ogasunak eta Estatukoak zuten desadostasunari buruzko epaia. Horrelako kasuetan BEZa nork bildu behar duen zegoen auzibidean, eta ebatzi du Bizkaiak egin behar duela.
Elkarretaratzea egingo dute ostegunean Gasteizko Mercedesen, bederatzi orduko lanaldien aurka
Enpresak bederatzi orduko bi lanaldi ezarri zituen martxoan. CCOOk salatu duenez, eredu horrek "kontziliazioa eta atsedena erabat bazter uzten ditu".
Gehiengo sindikalak 100.000 sinaduratik gora bildu ditu gutxiengo soldata propioaren alde, eta abuztuan eramango ditu Legebiltzarrera
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek "arrakasta ikaragarritzat" jo dute kanpaina, eta ezarritako epea agortu baino itxi dute lehen sinadura-bilketa, "Eusko Legebiltzarrak gutxiengo soldataren eskumena lehenbailehen eska dezan".