Horrela banatuko dira kontuak, sailez sail
Eusko Jaurlaritzak gaur onartu du EAEko Aurrekontu Orokorren proiektua. Kontuen kopuru osoaren —14.250 milioi euro— % 76 gizarte politiketara bideratuko du Jaurlaritzak, eta Osasun eta Hezkuntza sailek izango dituzte partida puztuenak. Hain justu, horiek biak dira, 2022ko proiektuarekin alderatuta, gehien hazi direnak. Lurralde Plangintza, Etxebizitza eta Garraio Saila da gehien igo den hirugarren saila, batez ere, Europatik datozen funtsen bultzadari esker.
Horrela banatuko da aurrekontua, sailez sail:
Osasun Saila. Aurrekontua: 4.638,9 milioi. Guztizkoaren heren bat bereganatuko du, iaz baino 259,9 milioi gehiago. Osakidetzak 3.565 milioi izango ditu erabilgarri (+202 milioi). 68,2 milioi euro bideratuko dituzte osasun-ikerketara, Osakidetzako ikertzaileentzat eta eraldaketa digitalerako. Farmazia gastua ere igo egingo da, 559 milioiraino.
Hezkuntza. Aurrekontua: 3.477,7 milioi. 2022an baino 242,7 milioi gehiago izango ditu, eta aurtengo kontuen laurdena izango du. Haur Hezkuntzako, Lehen Hezkuntzako, Bigarren Hezkuntzako eta Lanbide Heziketako zenbatekoa kopuru osoaren % 70 da. Unibertsitate irakaskuntzak 374,9 milioi euro izango ditu eskuragarri, eta horietatik 362,9 milioi EHUri dagozkio (ia 23 milioi hazi da aurrekontua). Halaber, 206,1 milioi euro bideratuko dituzte ikerketa eta ikertzaileak bultzatzera, baita material aurreratuak garatzera ere.
Lana eta Enplegua. Aurrekontua: 1.107,8 milioi, iaz baino 171,6 milioi gehiago. Gizarte Inklusioak hartuko du partidaren erdia, hots, 663,8 milioi euro (229,7 milioi gehiago), eta horrela banatuko da: Diru Sarrerak Bermatzeko Errentara, 312 milioi; hor barnean daude Bizitzeko Gutxieneko Diru Sarrera —lehen aldiz jaso da, eskualdaketaren ostean—, 173 milioi eurorekin, eta Etxebizitzarako Prestazio Osagarria (hileko 300 eurokoa), 80 milioi eurorekin. Lanbideri 1.091,9 milioi euroko partida dagokio.
Ekonomiaren Garapena, Jasangarritasuna eta Ingurumena. Aurrekontua: 849,8 milioi, iaz baino 72,4 milioi gehiago. Aurrekontuaren heren bat, 306,6 milioi, Ikerketa eta Garapenera bideratuko dute, hala nola, teknologiara, energia berriztagarrira eta hidrogenora. Sail horren barruan, igoerarik handiena Industria Garapenari dagokio, eta 137 milioi euro gordeko dituzte horretarako. Spri Enpresen Garapenerako Euskal Agentziak 129 milioi euroko partida izango du.
Lurralde Plangintza, Etxebizitza eta Garraioak. Aurrekontua: 754,4 milioi. Laurden bat igo da, 189,9 milioi gehiago, Europako funtsen ondorioz. Etxebizitza zuzendaritzak 184 milioi izango ditu, eta Gaztelagun gazteen artean alokairua sustatzeko laguntzek 16 milioi hartuko dituzte. Euskal Y-rako eta Hegoaldeko Saihesbiderako aurrekontua 135 milioi eurokoa da.
Segurtasuna. Aurrekontua: 746,3 milioi. Sail horrek ere gora egingo du (+21,2 milioi) iazkoarekin alderatuta. Ertzaintzak jasoko du diru gehien, 709,2 milioi euroko partida.
Berdintasuna, Justizia eta Gizarte Politikak. Aurrekontua: 637,8 milioi, 2022an baino 114,7 milioi gehiago. Familia eta Komunitate Politikak xurgatuko du diru gehien: 152 milioi (0-3 urteko seme-alaba bakoitzeko, hileko 200 euroko laguntzak barne hartuta). Gizarte Zerbitzuen aurrekontua 85,1 milioi eurokoa izango da, eta Espetxeetarako 70,9 milioi gordeko dira. Aipatzekoa Immigrazioak izango duen partida, iazko halako bi (16,1 milioi). Emakundek 7,8 milioi euroko aurrekontua izango du, 2022an baino 400.000 euro gehiago.
Kultura eta Hizkuntza Politika. Aurrekontua: 353,2 milioi (+30,8). Horietatik 182,9 milioi EITBri dagozkio, hots, 21 milioi euro gehiago. Diru horrekin Miramongo egoitzako lanei, digitalizazioari eta eduki-estrategia berriei aurre egin ahalko dio Euskal Irrati Telebistak. HABEk 49 milioi izango ditu, eta Kulturaren Sustapenak, 36,6 milioi.
Gobernantza Publikoa eta Autogobernua. Aurrekontua: 171,9 milioi, iaz baino 32,8 milioi gehiago. Digitalizazioa bultzatzeko, 55,6 milioi euro bideratuko dituzte Informatika eta Telekomunikazioetara. IVAPek 21 milioi euroko aurrekontuarekin jarraituko du.
Ekonomia eta Ogasuna. Aurrekontua: 138 milioi, ia 10 milioiko hazkundearekin. ELKARGI SGRrekin ETEak finantzatzeko programaren interesen dirulaguntza handitu egingo dute, 16 milioira helduta. Eustatek, bestalde, 16,1 milioi euroko aurrekontua izango du.
Turismoa, Merkataritza eta Kontsumoa. Aurrekontua: 63,9 milioi (+11,8 milioi). Turismo eta Ostalaritza Zuzendaritzak 22 milioi euro izango ditu; Merkataritzak, 21,5 milioi, eta Kontsumok, 6,5.
Lehendakaritza. Aurrekontua: 49 milioi, iaz baino ia bi milioi gehiago. Partida handienak Kanpo Harremanak (11,9 milioi) eta Gazteria (10,9 milioi) zuzendaritzei dagozkie. Trantsizio Sozialaren eta 2030 Agendaren programak 4,9 milioi izango ditu eskuragarri.
Zure interesekoa izan daiteke
Behiak txertatzen hasi dira Ipar Euskal Herrian, laborarien protesten artean
Izuran lehen 30 behiak txertatu dituzte jada. Albaitariek lan handia dute aurretik, abelburu guztiak erabat babesteko. Bitartean, laborariek protestekin jarraitzen dute, txertaketak garrantzia ez duelakoan. Ezarritako protokoloa bertan behera uzteko eskatzen diete agintariei.
ELAri kalte-ordaina eman beharko dio Tubos Reunidos Threadsek greba eskubidea larriki urratzeagatik
Enpresak greban zeuden langileak plantillako beste langile batzuekin ordezkatu zituela egiaztatu zuen Lan Ikuskaritzak eta EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ondorio hori berretsi du.
CAFeko langile batzordeak eskatu du kontratuak kalitatezko enplegua ekar dezala "langileentzat eta azpikontratentzat"
Mikel Fernandino LAB sindikatuko ordezkariaren esanetan, albistea oso ona da, eskaria "bolumen handikoa" eta "Europakoa" delako.
CAFek lortu egin du "mendeko kontratua": 1.700 milioi euro Belgikan trenak egiteko
Beasainen egoitza duen konpainiak kontratu horren inguruko ziurgabetasunarekin amaitu du; izan ere, polemika handia piztu zen han, Alstom enpresa frantziarrak dagoeneko hainbat lantegi baititu Belgikan, eta enpresa horrek kontratua ez lortzea kritikatu zuten.
Balenciaga ontziolako langileek atzera bota dute Abu Dhabi Ports talde arabiarraren azken eskaintza
Pasa den azaroaren 30ean, Balenciaga ontziolak salerosketa akordioa sinatu zuen aipaturiko inbertsio talde arabiarrarekin, 11,2 milioi euroren truke. Salerosketa ixteko, ordea, ezinbesteko baldintza da langileekin akordioa lortzea. Antza denez, langileen erosahalmena bermatuko luketen soldatak dira akordiorako korapilo nagusia.
Talgoren erosketaren ondoren, partzuergoko kideek Rivabellosako fabrika bisitatuko dute
Imanol Pradales lehendakaria eta Jose Antonio Jainaga enpresaria buru zirela, akziodun berriek Talgo enpresak Rivabellosan dituen instalazioak bisitatu dituzte. Denek uste dute operazioa funtsezkoa izan dela enpresaren jarduera eta enplegua sendotzeko, eta etorkizun oparoa iragartzen diote tren-enpresari.
Petronorreko greba bertan behera, enpresak bide judizialari uko egin ostean
Sindikatuek bertan behera utzi dute greba mugagabea, zuzendaritzarekin adostuta, 83 eguneko lanuztearen ondoren.
Europa osoko nekazariek Brusela hartu dute politika bateratuaren eta Mercosurrekiko akordioaren aurka protesta egiteko
Lehen ordutik, milaka traktorek eta nekazarik hiriko auzo europarra blokeatu dute, Europar Batasuneko erakundeen politiken aurka protesta egiteko. Poliziarekin ere istiluak izan dira. Europako nekazaritza-sektorea kontuan hartzeko eta kalterik ez egiteko eskatu dute.
EAEko ekonomiaren hazkundea % 2,1ekoa izango da datorren urtean, Confebasken arabera
Confebaskek aurreikusten du BPGa % 2,1 haziko dela 2026an Euskal Autonomia Erkidegoan, nahiz eta egun dauden "arriskuek" % 1,7 eta % 2,6 arteko tartean egotea eragin dezaketen. Inbertsioan eta enpleguan dinamismo txikiagoa izatea espero du Confebaskek.
Bizumen gaineko kontrol gehiago izango dira 2026an, baina profesionalei eta enpresaburuei eragingo die soilik
Zerga Agentziak ordainketa digitalei buruz jasotzen duen informazioa indartuko du 2026tik aurrera, Bizumekin egindako eragiketak barne, baina neurria jarduera ekonomikora mugatuko da eta ez du eraginik izango partikularren arteko trukeetan.