Zeintzuk dira urtebetean gehien garestitu diren 5 elikagaiak?
Azkenaldian, guztion ahotan bolo-bolo dabilen gaia da elikagaien prezioarena: "Zer garesti dagoen dena supermerkatuan!". Hala da. Elikagaien prezioek ez dute etenik, eta gora egiten jarraitzen dute: urtebetean % 10,5 igo dira, nahiz eta KPI orokorra Estatuan % 2,6an egon.
Hala ere, elikagai guztien prezioak ez dira neurri berean igo. Gehien garestitu dena oliba-olioa izan da (% 52,5). Azken 21 urteetan, urtebeteko datuak kontuan hartuta, izan duen igoerarik handiena izan da. 2021eko apirilean ekin zion gorako bideari oliba-olioaren prezioak. % 2ko igoera izan zuen orduan, urtebeteko datuei begiratuta. Urte hartako maiatzean, % 5ekoa zen igoera, eta, ordutik, hilero-hilero gora egin du, bi zifrako zenbakietan. Baina azken hilabete honetakoa aspaldiko igoerarik handiena izan da; izan ere, urtebeteko tasa % 38,8an zegoen uztailean eta % 52,5era igo da abuztuan kolpetik.
Gehien garestitu diren elikagaien zerrendan, bigarren lekuan dago azukrea (% 42,5), eta arroza (% 21,6), gozogintzako produktuak (% 18,2) eta patatak (% 18) daude ondoren. Horiek dira urtebetean gehien garestitu diren 5 elikagaiak. Zerrenda horretan, beherago daude esnea (% 15,1 igo da), txerri-haragia (% 15,6) eta behi-haragia (% 6,8). Funtsezko produktuak dira horiek familia askotan.
Prezioen igoera horren arrazoietako bat meteorologia da: beroa eta lehortea. Oro har, nekazaritzako produkzioa nabarmen jaitsi da azukre, zereal, lekale eta olioetan. Abeltzaintzan ere, animaliek beroa egiten duenean jasaten duten estresa dela eta, esne eta arrautza ekoizpena, esaterako, murriztu egiten da.
Oliba-olioaren kasuan, lursailek bi urte daramatzate ohi baino ur gutxiago jasotzen, Lantziegoko Erroiz Olioak etxeko Mikel Izagirrek Euskadi Irratiko "Faktoria" saioan azaldu duenez. Iaz produkzioa % 55 murriztu zen (663.000 tona inguru bildu ziren) eta aurten antzekoa edo zertxobait txikiagoa izatea espero da.
Izagirreren arabera, beste faktore batek ere izan du eragina. Espainiak oliba-olioa esportatzen jarraitzen du, Mediterraneoko beste herrialde batzuek egiten dutenaren kontrara. Hain zuzen ere, OCUk salatu du Espainian oliba-olio birjina estraren prezioa "askoz ere garestiagoa" dela Italiakoa, Frantziakoa eta Portugalgoa baino. Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioari eskatu dio "berehalako ikuskapenak" egiteko, ekoizpen-katearen kontrola bermatzeko.
Gaur egun, eskaria eskaintza baino handiagoa da, eta, beraz, prezioek gorantz jarraitzen dute.
Alternatibak
Oliba-olioaren kontsumoa nabarmen jaitsi da Estatuan azken urteetan, Espainiako Estatistika Institutuak emandako datuen arabera, eta, gaur egungo prezioa ikusita, oso litekeena da joera berari eustea. INEren arabera, etxebitzitza bakoitzean batez beste 22,1 litro oliba-olio kontsumitu ziren 2022an. 2007an, finantza krisia lehertu aurretik, 30,4 litro ziren.
Beste behin ere, kontsumitzaile asko hasi dira alternatibak bilatzen. Ordezko osasungarriei buruz galdetuta, Nere Sotil nutrizionistak ghee-olioa edo koko-olioa aipatu ditu. Hala ere, bere ustez, kozinatzeko modua aldatzea da gakoa; alegia, janaria egosi edo lurrunetan egitea eta olio gordin apur bat soilik erabiltzea gomendatzen du.
Zure interesekoa izan daiteke
Petronorreko gatazkak bere horretan dirau: langileek ez dute akordioa onartu eta greba mugagabean jarraitzen dute
Langileen % 80k zuzendaritzaren eta gehiengo sindikalaren artean lortutako itunaren aurka bozkatu dute, eta, beraz, "aldageletako gerra" deritzona auzitegietan argituko da. Petronorrek geldirik jarraitzen du duela hilabete eta erditik.
Sindikatuek manifestazioa egingo dute Bilbon hilaren 12an “gutxieneko soldataren alde”
Udan Legebiltzarrean aurkeztu zuten Herri Ekimen Legegilearen aurka agertu zen Eusko Jaurlaritza. Sindikatuen ustez, eztabaida “gutxieneko demokratikoa” da eta, beraz, protesta egingo dute Jaurlaritzaren, EAJren eta PSE-EEren egoitzen aurrean.
Ekonomia, Lan eta Enplegu Sailak % 3,3ko igoera aurkeztu du 2026ko aurrekontuetan
Aurrekontu horien ardatza, batez ere, enplegu-politika aktiboak indartzea izango da; zehazki, prestakuntza, kontratazioa eta kolektibo kalteberen laguntza sustatzea.
50 udalerritatik igaroko diren 163 kilometro hodi aurreikusten ditu Euskadiko hidrogeno-korridoreak
Euskadiko sarea bi zatitan banatuko da. Enagasek diseinatutako proiektuaren arabera, lanak 2028an hasi eta 2030ean amaituko dira eta 400 milioi euroko inbertsioa eskatuko dute.
Aurrekontuen negoziazioan "maila emateko" eskatu die D'Anjouk EH Bilduri, PPri eta Sumarri
EAEko aurrekontuak adosteko negoziazioan "interes alderdikoiak" alde batera uzteko eskatu dio Ogasun eta Finantza sailburuak oposizioari.
Astelehen honetan hasiko dira sailburuak beren sailetako aurrekontuak Legebiltzarrean aurkezten
2026ko aurrekontuen egutegiaren arabera, osoko zuzenketen bilkura datorren abenduaren 9an egingo dute, eta Ogasun eta Aurrekontu Batzordeak landutako irizpena eztabaidatzeko osoko bilkura, abenduaren 23an.
Kamioilari bat zauritu da Taxoaren, deskargatzen ari zen metalezko fardel bat gainera erorita
59 urteko gizona Nafarroako Unibertsitate Ospitalera eraman dute, pronostiko erreserbatuko kolpe ugarirekin. Larunbat honetan, lanean ari zela gertatu da istripua.
MasOrange osoa eskuratzeko akordio ez-loteslea iragarri du Orangek
Operazioa urte honen amaieran egitea aurreikusten du. Horrela, Euskaltel, MasOrangen integratuta dagoena, enpresa frantsesaren eskuetara igaroko da.
Dozenaka kamioik trafikoa oztopatu dute Iruñean, baldintza hobeak aldarrikatzeko
Tradisna elkarteak hilabeteak daramatza "fiskalitate justua", garraio astunari bidesarien kobrantza etetea edota azpiegiturak hobetzea aldarrikatzen.
Eusko Jaurlaritzak Berrikuntzaren Itsasargiak abiatu ditu, Euskadi abangoardia zientifiko eta sozialeko Europako polo gisa sendotzeko
Berrikuntzaren Itsasargiak aurkeztu ditu, lehentasunak eta apustuak argitu, eta gizartean eta ekonomian eragina izango duten ezagutza aurreratuko proiektuak sustatzeko. Berrikuntza Funtsak 81 milioi euro izango ditu 2026an, eta % 6 handituko da urtero, 2030ean 103 milioi eurotik gorakoa izateko.