Trumpen muga-zergak, herrialdez herrialde
Munduko herrialde gutxik egingo diote iskin Donald Trump AEBko presidenteak bart iragarritako gerra komertzial erabatekoari. Handi-mandiak grafikoki erakutsi nahi izan du, eta taula handi bat atera du muga-zergak iragartzeko agerraldian: herrialde eta arantzelen zerrenda amaigabea ikus zitekeen.
Harrigarria bada ere —mehatxu ugari egin ditu Trumpek euren kontra—, bi herrialdek zergak saihestu dituzte, oraingoz: Kanada eta Mexiko. Errusia, Bielorrusia, Kuba eta Ipar Korea ere ez dira zerrendan ageri, baina horien kasuan Etxe Zuriak argitu du euren kontra badituela "zigor ekonomiko zorrotzak" ezarrita.
Hona, muga-zerrenden "biktimak", arantzel handienetik txikienera ordenatuta:
Txina. Asiako erraldoiari % 104ko tasa ezarri dio AEBk. Une ezberdinetako iragarritako tasen batura da: hasieran % 20koa ezarri zion Trumpek, gerora, % 34 erantsi zion, eta apirilaren 8an, % 50eko errekargua, Pekinek AEBri ezarritako muga-zergei erantzunez.
Lesotho eta Saint-Pierre eta Mikelune. Itsasora irteerarik ez duen Afrikako herrialdeak arropa eta diamanteak esportatzen ditu. Bestalde, Kanadako uretan kokatutako uharteek arrantza dute ekonomiaren ardatz. Biek ala biek % 50eko tasa izango dute.
Kanbodia. Asiako herrialdeko ekonomian aparteko pisua du ehungintzak, eta % 49ko arantzela ezarriko zaio, batez ere Txinarekin duen harreman komertziala zigortzeko.
Laos. Indotxinako herrialde hau ere itsasgabea da, eta nekazaritza du aberastasun iturri nagusi. Kanbodiak bezala, Txinarekin itun komertzialak ditu. Kasu honetan % 48koa da arantzela.
Madagaskar. Afrikako uharte handi hau munduko banilla-ekoizle handiena da, eta Afrikako herrialdeei begiratuta, kanela-ekoizlerik handiena. % 47ko tasa jasango du.
Vietnam. Asiako herrialdeak Pekinekin harreman estua du, eta azken urteotan suspertzen ari den herrialdea bilakatu da, produktu elektronikoak eta manufaktura arina esportatuz. Nekazaritzak eta lehengaiek ere pisu handia dute bere ekonomian. % 46ko arantzelarekin zigortuko du Trumpek.
Sri Lanka eta Myanmar. Asiako uharteak hazkunde handi samarra izan du hainbat produkturen —kanela, tea, kafea, kautxua eta kokoa— ekoizpen eta esportazioari esker. Honek ere Txinarekin itun komertziala du. Bestalde, 7,7ko magnitudeko lurrikara pairatu berri duen herrialdeak (aurrez, are, gerra jasan du) ehungintza du ekonomiaren zutabe nagusietakoa. Biei % 44ko zergak ezarriko dizkie.
Siria eta Maldivak. Gerrak nabarmen kolpatu du Ekialde Hurbileko herrialde honen petrolio ekoizpenerako aukerak, baina hidrokarburoak dira gaur-gaurkoz diru iturri nagusi. Asiako uharteari dagokionez, turismoaz gain, arrantza da ekonomiaren ardatz. % 41eko tasak dituzte biek.
Maurizio. Afrikako uhartea oso ezaguna da paradisu fiskal eta turistiko gisa, baina azukre-kanaberaren ekoizle ere bada. % 40koa da hari ezarritako arantzela.
Irak. Gerrak zigortutako petrolio-ekoizlea hau ere; % 39ko muga-zerga jarri dio AEBk.
Guyana. Hego Amerikako herrialde honek bere produktuen herena (batez ere arroza, barazkiak eta kokoa) esportatzen du AEBra, baina petrolio erreserbei esker ere ri da dirutza egiten. % 38ko tasa izango du.
Bangladesh, Serbia, Botswana, Liechtenstein eta Reunion. Oso bestelako herrialdeak dira baina denei % 37ko arantzelak ezarri dizkie.
Thailandia. Asiako herrialdea esportatzaile handia da (Barne Produktu Gordinaren % 60 dira): batez ere ibilgailuak, ordenagailuak, etxetresnak, arroza, ehunak eta kautxua saltzen ditu. % 36ko muga-zerga ezarri dio AEBk.
Bosnia-Herzegovina. Europako herrialdeak argindarra eta hainbat lehengai (egurra, altzairua eta burdina) esportatzen ditu Alemaniara eta gertuko herrialdeetara. % 35ekoa izango da bere produktuen gaineko tasa.
Taiwan, Indonesia, Fiji eta Angolari % 32eko muga-zerga ezarri die Trumpek.
Libia, Suitza eta Moldavia, denek % 31ko arantzela izango dute.
Hegoafrika, Aljeria, Mazedonia eta Nauru herrialdeek % 30eko tasa izango dute.
Pakistan eta Norfolk uharteak, % 29koa.
Tunisia. Afrikako herrialdeak oso ekonomia askotarikoa du, besteak beste, nekazaritza, meategiak eta petrolioa du aberastasun iturri. Arantzela % 28koa izango da.
Kazakhstan. Kazakhstango ekonomiaklotura komertzial handiak ditu Errusiarekin eta Txinarekin, eta batez ere, petrolioa, gas naturala eta ikatza ekoizten du. Munduko uranio ekoizle handiena da, gainera. % 27ko muga-zerga ezarri dio Trumpek.
India. Asiako herrialde handiak petrolioa, diamanteak eta gailu elektronikoak esportatzen ditu, eta % 26ko tasa pairatuko du.
Hego Korea Txinaren bazkide komertzial sendoa da, eta osagai elektronikoak eta goi mailako teknologiaren esportatzailea da. % 25eko arantzelarekin zigortu du AEBk.
Japoniari, Malaysiari eta Bruneiri % 24ko muga-zerga jarri die.
Vanuatu. Ozeaniako herrialde ezezagun honek nekazaritzan eta arrantzan oinarritzen du bere ekonomia ahula; % 22koa du tasa.
Namibiak eta Boli Kostak % 21eko zerga izango dute.
Europar Batasuneko herrialdeei eta Jordaniari % 20ko muga-zerga ezarri die Trumpek.
Nikaraguak eta Zimbabwek, % 18koa.
Israelek, AEBren bazkideetako batek, Malawik eta Filipinek ere % 17ko zerga izango dute.
Mozambikeri % 16koa ezarri dio; Venezuela eta Norvegiari, % 15ekoa; Nigeriari, % 14koa; Ekuatore Ginea eta Txad afrikarrei, % 13, eta Kongori eta Kameruni, % 11.
Gainerako herrialdeek % 10eko arantzel globala izango dute. Zerrenda luze horretan bada datu harrigarririk: Heard eta McDonald uharteak zergapetu ditu Trumpek, jardun ekonomikorik ez dagoen arren (han ez da gizakirik bizi).
Zure interesekoa izan daiteke
Segurtasun Sailak 850 milioi euroko aurrekontua izango du, aurten baino % 6,4 altuagoa
Bingen Zupiria sailburuak aipatutako erronken artean Ertzaintza modernizatzea eta material hobea eskuratzea daude. Horrez gainera, bost urtetan 8.000 agente izatera iritsi nahi dute. Oposizioak aurrekontuen proiektu hau kritikatu du.
3.346 milioiko aurrekontua aurkeztu du Hezkuntza Sailak, langileen arlora eta inklusio-programetara bideratutakoa nabarmenduz
Begoña Pedrosak "funtsezko zerbitzu publikoak indartzea" bilatzen duten kontuak aurkeztu ditu Eusko Legebiltzarrean, "herritarren benetako arazoetan arreta jarriz".
Imanol Pradales: "EHUk ez du inoiz hainbeste baliabide izan"
Lehendakariak adierazi du EHUren aurrekontua % 6,9 handituko dela 2026an. Horrez gainera, 2025ean % 5,2ko igoera izan duela esan du eta, beraz, bi urteren buruan ohiko aurrekontua % 12 handitu dela azpimarratu du.
Bengoetxeak instituzioek EHU errespeta dezaten eskatu du, eta premiazko bilera galdegin dio lehendakariari
Horrela erantzun dio Euskal Herriko Unibertsitateko errektoreak Perez Iglesias sailburuari, Eusko Legebiltzarreko agerraldian ukatu egin baitu unibertsitate publikoak behar baino diru gutxiago jasotzen duenik. Iglesiasen hitzetan, 2026rako esleitutako aurrekontua "zifra errekorra" da.
Horrelakoa izango da Bekadunen Estatutu berria: gastuak konpentsatzea, praktikaldiak mugatzea eta enpresei kontrol gehiago egitea
Espainiako Gobernuak Bekadunen Estatutuaren aurreproiektua onartu du, prestakuntza praktikoan daudenen eskubideak bermatzeko.
Petronorreko langileek greban jarraitzen dute eta aldagelen kontua ukatu dute
Hori jakinarazi dute batzordearen ordezkariek Kutxabankek Bilbon dituen bulego orokorren aurrean deitutako langileen kontzentrazioan. Beharginek akordioa atzera bota dute eta auzitegietan argituko da afera.
Eusko Jaurlaritzak EHUrekin duen "konpromiso irmoa" azpimarratu du Perez Iglesiasek
Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza sailburuak nabarmendu duenez, Eusko Jaurlaritzak EHUri 2026an egingo dion ekarpen arrunta 339 milioi eurokoa da, aurtengo urtean baino % 6,9 gehiago bideratuta. Eta azaldu du unibertsitate publikoari esleitutako diru kantitatea inoizko handiena dela.
Urrian, langabezia-tasa % 0,60 igo da EAEn, eta % 2,04, Nafarroan, iraileko datuekin alderatuta
2024ko urriko datuen aldean, ordea, 888 langabe gutxiago (% 0,82) daude EAEn, eta 1.129 gutxiago (% 3,75) Nafarroan. Bestalde, irailetik urrira, afiliazio-kopurua % 1,32 hazi da EAEn, eta % 0,89, Nafarroan.
Petronorreko langileek greba mugagabean jarraitzen dute eta enpresa batzordeak ukatu egin du aldageletako greba dela
Langileen % 80k zuzendaritzaren eta gehiengo sindikalaren artean lortutako itunaren aurka bozkatu dute, eta, beraz, "aldageletako gerra" deritzona auzitegietan argituko da. Petronorrek geldirik jarraitzen du duela hilabete eta erditik.
Sindikatuek manifestazioa egingo dute Bilbon hilaren 12an “gutxieneko soldataren alde”
Udan Legebiltzarrean aurkeztu zuten legegintzarako herri-ekimenaren aurka agertu zen Eusko Jaurlaritza. Sindikatuen ustez, eztabaida “gutxieneko demokratikoa” da eta, beraz, protesta egingo dute Jaurlaritzaren, EAJren eta PSE-EEren egoitzen aurrean.