Medikuntzako Nobel saria, Yoshinori Ohsumirentzat
Yoshinori Ohsumi Japoniako zientzialariak jaso du aurtengo Medikuntzako Nobela, Karolinska Institutuak jakinarazi duenez. Autofagiaren mekanismoa atzeman zuen Ohsumik, eta horregatik saritu dute. Zelulak bere osagaiak desegin eta berrerabiltzeko prozesuari deritzo autofagia.
Ohsumi 1945ean jaio zen, Fukuokan (Japonia). Tokioko Unibertsitatean egin zuen doktore-tesia (1974), eta hiru urte eman zituen New Yorkeko Rockefeller Unibertsitatean. Japoniara itzuli ondoren (1988), ikerketa taldea sortu zuen Tokioko Unibertsitatean bertan. 2009tik, Teknologia Institutuko irakaslea da.
1960ko hamarkadan sortu zen "autofagia" kontzeptua. Hainbat zientzialarik egiaztatu zutenez, zelulak bere osagaiak desegin ahal ditu, mintzetan sartuta, eta horrela sortzen diren besikulak lisosomara bidaltzen ditu, bertan birziklatuz desegiteko.
Prozedura hau ikertzeko zailtasun ugari izan ziren ordutik, 1990eko hamarkadan Ohsumi mekanismoa azaltzeko gai izan zen arte. Legamiarekin egindako esperimentu batzuei esker utzi zuen agerian zelulek egiten duten lana.
Zelulek euren osagaiak berrerabiltzeko duten gaitasuna ulertzeko paradigma berria ekarri zuen Ohsumik egindako aurkikuntzak.
Autofagiaren mekanismoarekin lotutako geneen mutazioek, berriz, minbizia edo gaixotasun neurologikoak ekar ditzakete.
Aurkikuntzaren garrantzia
Giza zelulen oinarrizko mekanismoa da autofagia. Ohsumik eta haren jarraitzaileek egindako ikerketei esker gerora jakin denez, zelulen osagaiak birziklatzeko energia sortzen da autofagia mekanismoarekin, eta, hala, ahuleria edo beste estres mota batzuei aurre egiteko ezinbestekoa da.
Infekzio bat izan ostean, bakterioak eta zelula barneko birusak deuseztatzeko gai da autofagia, baita kaltetutako proteinak eta organoak ere. Kalitate-kontrol moduko bat dela esan daiteke.
Albiste gehiago gizartea
Apirilean Bilbon gizon bat indarkeriaz ustez hiltzeaz akusatutako gizona aske utzi dute, kautelazko neurriekin
Ertzaintzak 30 urteko gaztea atzo atxilotu zuen, hilketaren ustezko egilea delakoan. Jende gehiago atxilotu daitekeela jakinarazi dute.
Gizon bat espetxeratu dute Donostian emakume bat jo eta bortxatzeagatik
Gertakariak larunbat gauean izan ziren, Udaletik baieztatu dutenez.
TAO zerbitzua, udan: Bilbo, Donostia, Gasteiz eta Iruñean izango diren aldaketa nagusiak
Bilbon, larunbatetan eta jaiegunetan zerbitzua bertan behera geldituko da, eta abuztutik arratsaldetan gauza bera gertatuko da. Gasteizen, abuztuaren 4tik 31ra bitartean ez da zerbitzua ordaindu beharko. Aitzitik, Donostian larunbat arratsaldeetara eta igande eta jaiegunetara zabalduko da, eta Iruñean, sanferminetan, eguneko 24 orduetan ordaindu beharko da.
Erretzea debekatuta, Iparraldeko parke eta hondartza publikoetan
Eskola inguruak, autobus geltokiak eta kiroldegiak ere debeku horren barruan daude. Hala ere, tabernetako terrazetan ez da debekua ezarri, eta neurriak ez die bapeagailu eta antzekoei eragiten.
Gizon bat atxilotu dute Bilbon, apirilean izandako hilketa baten egilea delakoan
Bilboko ertzain-etxean dago, atxiloturi, beharrezkoak diren izapideak amaitu zain.
Bero-boladan ondo lo egiteko aholkuak
Carla Pia Arabako ESIko Loaren Unitateko neurofisiologoak adierazi duenez, bero-boladetan jende askok okerrago egiten du lo, maila zentralean gure tenperatura jaitsi egin behar delako lo hartzeko, eta egun hauetako beroarekin zailagoa da. Arropa gutxiagorekin edo estali gabe lo egitea gomendatzen du, nahiz eta pertsona batzuei kosta egiten zaien.
Min kronikoa duten pertsonen kopurua igo egin da Euskadin, eta, horrekin batera, opioideen erabilera
Euskadin, 370.000 pertsonak pairatzen dute egunero min kronikoa, eta opioideen erabilera bikoiztu egin da sei urtean. Gorakada horrek alarma guztiak piztu ditu, eta botika horien abusua osasun publikoko arazo bihurtzen ari da. Adituek ohartarazi dute premiazkoa dela paradigma aldatzea: min iraunkorra tratatu bai, baina mendekotasuna saihestuta.
EHUk irudi berria aurkeztu du, Chillida Lekun
Chillidak bere garaian egin zuen "kontzeptu unibertsala"ri eutsi dio EHUk, baina marka sinplifikatu du "argiagoa eta gogoratzeko errazagoa egiteko, eta komunikazio inguru berrietara egokitzeko". Horrez gainera, EHUren ereserkia izango den abestia ere aurkeztu dute. Luca Fanelli eta Jone Uria irakasleek egin dute, eta Leire Berasaluzek abestu du.
Osakidetzak 67 lagun artatu ditu azken 10 egunetan, tenperatura altuen ondorioz
Osasun Sailak jakitera eman duenez, 55 pertsona horietatik 37 ospitaleetara nahiz osasun zentroetara eraman behar izan dituzte. Gipuzkoan jazo dira kasu gehienak (40), eta ekainaren 24, 28 eta 29an izan dira beroarekin lotutako intzidentzia kasu kopururik handienak.
Bidaiari bat atxilotu dute Loiun, kontrabandoagatik
Atxilotuak 2.550 tabako-pakete zeramatzan fakturatutako ekipajean.