Iruñean 306 pertsona hil zituzten frankismoaren garaian
Frankismoaren garaian 306 iruindar hil edo gatibualdian hil ziren eta 1.014 lagun kartzelaratu zituzten arrazoi politikoengatik. Hala jasotzen du Gerra Zibilean eta garai frankistan Iruñean bizi ziren herritarrek jasan zituzten giza eskubideen urraketen peritu-txostenak.
Joseba Asiron alkateak eta Frankistaren errepresioari buruzko Oroimen Historikoaren Informazio Bulegoko zuzendari eta Historia Garaikidean doktore Emilio Majuelok prentsaurrekoan aurkeztu dute txosten hori.
Asironek gogora ekarri duenez, ikerketa horren jatorria 2015eko azaroaren 27ko Osoko Bilkuran hartutako erabakian dago, bertan erabaki baitzen Iruñeko Instrukzioko epaitegietan kereila kriminal bat aurkeztea Francoren diktadurak egindako gizateriaren kontrako krimenek Iruñeko biztanleengan izan zuten eragina ikertzeko.
Txosten horretan irakur daitekeenez, guztira 304 gizon eta bi emakume erailak izan ziren, baina horietatik soilik lau epaituak izan ostean hil zituzten. Ildo horretatik, gainontzeko 302ak “desagertutako atxilotutzat” izendatu daitezkeela esan du Majuelok.
“Orain arte ezagutzen genuena baino errepresio handiagoa, zabalagoa eta orokorragoa egon zen frankismoaren garaian”, gaineratu du Majuelok. Horrek, Nafarroako politikan ondorio izugarriak izan zituen 60ko eta 70eko hamarkadetan.
Gainera, arrazoi politikoengatik urte horietan zehar preso egon ziren biztanleei dagokionez, 1.014 kasu (867 gizon eta 147 emakume) egiaztatu ahal izan direla dio txostenak. Atxilotutako pertsona gehienak probintzia-espetxeetan edo presondegian egon ziren (806). Gainontzekoak komisaria edo tokiko kuarteletan egon ziren preso (111) eta besteak erbesteratu zituzten (84).
Alabaina, 1939ko apiriletik 1975eko azarora bitartean, ez dago jasota informazio zehatzik espetxean egondako pertsonei buruz, ezta ihes egin eta Frantziako zein Alemaniako kontzentrazio-esparruetan egondako presoei buruz (salbu eta Gurs esparruan preso egondako iruindarren kasuan).
Zure interesekoa izan daiteke
1932an Eibarrek Niceto Alcala Zamorari oparitutako pistola berreskuratu dute Frantzian
Pistola 1931 eta 1936 artean II. Errepublikako presidente izan zen Alcala Zamorari oparitu zioten Eibarko elkarte errepublikarreko emakume talde batek. Frantziako poliziak urtarrilean berreskuratu zuen legez kanpo bildumagile frantziarren eskuetan zegoen arma.
Aita Marik 56 pertsona erreskatatu ditu 2025eko azken misioan
Erreskatea gaur goizean egin dute, Lampedusatik 34 mila nautika hegoekialdera. Erreskatatutakoen artean 7 haurtxo eta 16 adingabe daude. Bi hilabeteko haurra eta bere gurasoak Aita Maritik eraman behar izan dituzte haurrak muturreko desnutrizioa eta deshidratazioa zituelako.
Iruñeko Irabia ikastetxeko ikasle ohi batek salatu du Opus Deiko apaiz batek sexu erasoak egin zizkiola nerabezaroan
Opus Deik, bere aldetik, gertatutakoa onartu du, bai eta Donostian eta Madrilen ere antzeko bi kasu izan zirela argitu ere. Lehenengoa, adingabe batekin jazo zen; bigarrena, berriz, 45 urteko emakume batekin.
VacaPop, ganadua erosi eta saltzeko aplikazioa: “Edadekoak ere hasi dira, pixkanaka, erabiltzen”
Inora joan beharrik gabe abereak saldu eta erosteko helburuarekin sortu da VacaPop mugikorrerako aplikazioa. Azoken zain egon barik, Internet bidez behiak, zaldiak, ahuntzak, landako makinaria eta bazka saldu eta erostea posible da honezkero. Oier Aizpuru eta Aitzol Gorospe abeltzain gazteek adierazi dutenez, oso erraza eta azkarra da. Nabarmendu dute, halaber, tratuak era tradizionalean ixten direla, alegia, aurrez aurre.
“Gure hezkuntza, euskalduna” lelopean, milaka ikasle kalera atera dira
Hego Euskal Herriko ikasleriak bat egin du Ikamak deituriko greba egunarekin. Manifestazio jendetsuak egin dira Iruñean, Gasteizen, Bilbon eta Donostian. Euskara oldarraldi judizial eta politiko bat jasaten ari dela eta indarrean dagoen hezkuntza ereduak euskara mesprexatzen duela salatu dute.
Euskal Autonomia Erkidegoa da Europako zientzia-funtsen bilketaren buru: 10 urtean 1.300 milioi bildu ditu
Espainiako Estatu osoan ere liderra da I+Gko inbertsioan, 2.000 milioi euro baino gehiagorekin, bere BPGaren % 2,35.
Xuhar Pazosen kasua berriro artxibatu du epaileak, ertzainen jokabidea "beharrezkoa eta neurrizkoa" izan zela argudiatuta
Villabonako gazteak begi bateko ikusmena galdu zuen, Ertzaintzaren foam jaurtigai batek jo ondoren, iaz Tolosako inauterietan izandako istiluetan. Epaileak iritzi dio agenteek protokoloa bete zutela, eta Pazosen lesioa "halabeharrezkoa" izan zela.
Bilboko 76. San Tomas Azokak 243 etxola eta 166 postu hartuko ditu, Areatzan
BBKk antolatuta, tradizioa, elkartasuna eta jasangarritasuna batuko ditu eta 100.000 pertsona inguru biltzea espero da, 09:00etatik 20:00etara. Aurten, 4.500 babarrun anoa banatuko dira Bizkaiko Sukaldarien Bilkura Fundazioaren (Bisubi) eskutik.
Gizon batek sexu-erasoa egin dio adingabe bati, kontaktu-aplikazio baten bidez hitzordua lortu ostean, Aian
Ertzaintzak goizaldean atxilotu du 25 urteko gizona, eta polizia-bulegoetara eraman dute.
Etxebizitza arloko Premiazko Neurrien Legearen aurkako protesta, Eusko Legebiltzarrean
Etxebizitza Sindikatu Sozialistak deituta, talde bat Eusko Legebiltzarraren aurrean bildu da Gasteizen, Etxebizitzaren arloko Premiazko Neurrien Legea gaitzesteko. Deitzaileen arabera, legeak "eraikuntza ziklo berri bat abiatzea du helburu", eta "proletarioei murrizketak eta jabedun aberatsei baliabide gehiago ekarriko dizkie".