Lurraren antzekoak diren 7 planeta aurkitu dituzte
Lurraren antzekoak diren zazpi planeta dituen izar-sistema bat aurkitu dute gure planetatik 40 milioi argi-urtera baino ez, NASAk iragarri duenez. Baliteke planetotan ozeanoak egotea, eta, horrenbestez, bizia ere bai.
Nazioarteko astronomo talde batek egin du aurkikuntza, eta Nature aldizkarian publikatu dute.
Lurraren tamainako planeta gehien dituen sistema da orain aurkitutakoa, eta azalean ur likidoa izan dezaketen planeta gehien dituena ere.
TRAPPIST-1 izarraren inguruan daude planetok, eta, sei gertuenetan, temperatura 0-100 ºC-koa izan daiteke.
Orain deskubritutako planetak orbita lauetan ari dira biraka, Eguzkiarena baino 7.000 aldiz gutxiagoko distira egiten duen TRAPPIST-1 izar ñimiño ultra-hotzaren inguruan.
Ikerketaren egilea Michaël Gillon da, Liejako Unibertsitateko STAR Institutuko irakaslea, eta oso pozik agertu da egindako aurkikuntza dela eta: “Sistema planetario ikusgarria da, ez bakarrik horrenbeste planeta topatu ditugulako, baizik eta Lurraren antzeko tamaina dutelako guztiek!”, adierazi du agiri baten bidez.
Zientzialarientzat sistema berria oso garrantzitsua da, astronomia neurrietan Lurretik hurbil dagoelako, zazpi planetak Lurraren tamainaren antzekoak direlako, izarra oso txikia delako eta mundu horretako klima eta atmosfera ikertzeko prozesua erraztuko duen berezitasuna duelako.
Zazpi planetak TRAPPIST-1 izarra baino 80 aldiz handiagoak dira eta, ondorioz, ez da argi askorik sartzen izarraren aurretik igarotzean.
Horrek ikertzaileen lana errazten du, fotometriaren bidez osagai kimikoak identifikatzerakoan.
“Izar oso txiki bat topatu dugu, beste kasu batzuetan ez bezala. Horregatik ageri dira planetan magnifikatuta”, azaldu du Amaury Triaud Cambridge Unibertsitateko irakasleak.
Lehendabiziko azterketak amaituta, zientzialariak ikerketa zorrotzagoak egiteko fasea abiaraziko dute, “klima ikertzeko eta planeten osagai kimikoak ezagutzeko, bizitzarik dagoen argitzeko”.
Ikerketa zenbait urtez luzatuko dela eta bizitzarik dagoen jakiteko hamarkada bat beharko dutela zehaztu du Triaudek.
Michaël Gillonek zuzendutako ikertzaile taldea 2010ean hasi zen Eguzki Sistema arakatzen TRPPIST izeneko teleskopio robotikoaren bidez, Txilen.
Albiste gehiago gizartea
Pertsona bat hil da eta bi zauritu dira, horietako bat larri, AP-15 autobidean, auto-istripuz, Erriberri parean
Kamioi batek kontrako erreian sartu eta biktima zihoan autoa jo du, Foruzaingoak jakinarazi duenez.
Albistegien denboraldi berria hasi du Euskal Telebistak
Irudi berria, dekoratu berriak eta aurpegi berriak izango dituzte "Egun On Euskadi", "Gaur Egun" eta "Teleberri" albistegiek denboraldi berri honetan. Egiazkotasuna, zorroztasuna eta hurbiltasuna izango dituzte oinarri.
Eusko Jaurlaritzak zortzigarren urtez ospatu du Euskal Diasporaren eguna
Markina-Xemeingo ekitaldiak omenaldia egin dio zesta-puntari; hain zuzen ere, Euskal Herria mundu osoko pilotalekuetara eraman duten pilotariei.
Erraldoien dantza ikusgarriek Iruñeko katedrala hartu dute, burguen batasuna lortu zuen ituna ospatzeko
Gaur 602 urte izenpetu zuen Karlos III.a Erregeak. San Zernin, Nabarreria eta San Nikolas izeneko burguak batzeko ituna, Iruñea hiria sortuz. Ospakizun ugari antolatu dituzte, tartean, gaur egin den erraldoien ikuskizuna katedralean.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi egin du Gipuzkoan 6 urteko haur bati eraso egin zion gizonari ezarritako 20 urteko kartzela-zigorra
2025 hasieran, 20 urte baino gehiagoko kartzela-zigorra ezarri zion Gipuzkoako Auzitegiak gizonari, eta ia bi urtekoa adingabearen amari, erasoak baimentzeagatik. Errekurritu egin zuten epaia baina EAEko auzitegi gorenak berretsi egin dizkie zigorrak.
Nola egokitu hiriak beroaldietarako eta muturreko tenperaturetarako?
Udak gero eta beroagoak eta luzeagoak dira Euskal Herrian EITB Datak argitaratutako datuen arabera. Bilbon eta antzerako hirietan muturreko tenperaturak izan dituzte. Mundu osoan hiriak beroaldiak hobeto igarotzeko egokitzen ari dira eta natura hirietan sartzea da urbanisten gomendio nagusia.
24 urteko gizon bat espetxeratu dute, Usurbilen emakume bati lapurreta egin eta ondoren hura hiltzen saiatzeagatik
Ertzaintzak jakinarazi duenez, joan den larunbatean izan ziren lapurreta eta hilketa saiakera. Igandean atxilotu zuten ustezko erasotzailea, Usurbilgo borda batean.
Gutxienez 4 kilometroko auto-ilarak AP-8an, Zarautzen, Donostiarako noranzkoan
Kamioi bat irauli egin da, eta istripua eragin du errepidean. Ertzaintzak errail bat moztu du Donostiara noranzko errepidean.
Eusko Jaurlaritzak "eskola inklusibo, ekitatibo eta kalitatezkoaren" aldeko mahaia jarri du abian, ikasturte hasieran
Imanol Pradales lehendakariak eta Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuak Etxebarri BHI berrian abiatu dute Eskola Segregazioaren aurkako Itun Sozialaren mahaia, ikasturtearen hasiera ofizialarekin bat eginez.
Eskola-segregazioaren aurkako mahaiak markatu du 2025-2026 ikasturtearen hasiera
Imanol Pradales lehendakariak eta Begoña Pedrosaa Hezkuntza sailburuak eman diote hasiera ikasturteari, Etxebarriko (Bizkaia) BHIn. Ondoren, mahaiaren lehen bileraren buru izan dira. Bileran hezkuntza-komunitateko hainbat eragilek, EAJ, PSE-EE, EH Bildu eta PPren ordezkariek eta sindikatuek hartu dute parte, ELA eta Steilas sindikatuek izan ezik.