Lehia estatubatuarra txertoa ekoizteko: Pfizer vs Moderna
Pfizerren eta Modernaren COVID-19aren aurkako txertoak aurrerapausoak ematen ari dira onarpena eta nazioarteko zabalkundea lortzeko bidean emaitza baikorrak lortu ostean, baina oraindik zalantzak daude kostuaren, eskuragarritasunaren eta onarpenaren inguruan.
Duela astebete, Pfizer izan zen AEBko lehenengo farmazia enpresa COVID-19aren aurkako txertoaren hirugarren faseko proba klinikoen emaitzak publiko egiten, eta astelehen honetan gauza bera egin du Modernak.
3. fasea da txertoaren garapeneko fase aurreratuena, eta bi farmazia enpresak 30.000 boluntariotik gora ari dira erabiltzen probetarako. Batzuei txertoa ematen diete, besteei plazebo bat, eta ondoren erantzun immunologikoa zein den ikusten dute.
Hauek dira bi txertoen ezaugarri nagusiak:
-Teknologia:
RNA mezulariaren teknika berritzailea erabiltzen dute bi txertoek. RNA kateak sartzen dituzte gizakien zelulek deskodetu eta SARS-CoV-2aren aurrean organismoak erantzun immunologikoa emateko proteinak ekoizteko.
- Eraginkortasuna:
Txertoaren eraginkortasuna herritarrak gaixotasunaren aurrean prebenitzeko duen gaitasuna da, txertoa jaso ez dutenek birusaren aurrean ematen duten erantzunaren aldean. Modernaren txertoak % 94,5eko eraginkortasuna dauka une honetan, eta Pfizerrenak, % 90ekoa. Eraginkortasun maila altua da, tetanosaren edo polioaren aurkako txerto eraginkorren parekoa. Gripearen aurkakoaren eraginkortasuna % 45 ingurukoa da, urtearen arabera.
-Segurtasuna:
Modernaren txertoak ez du segurtasun arazo aipagarririk erakutsi, farmazia enpresaren arabera. Albo-ondorio larrienak "neurrizkoak" izan ziren, eta % 2,7ri bakarrik eragin zion mina, % 4,5i buruko mina, eta % 10i neke sentsazioa.
Pfizerren kasuan, "aje gogor bat" deskribatu zuten boluntarioetako batzuek, Fox Newsek egindako elkarrizketen arabera. Farmazia enpresak, hala ere, albo-ondorioak neurrizkoak direla eta egun gutxitan pasatzen direla adierazi du.
Datu horiek oso garrantzitsuak dira txertoaren oniritzia jasotzeko, AEBko arduradunek eta erreguladoreek baldintza guztiak betetzen dituztela badiote ere, txertoa horren azkar sortzeak herritarren artean kezka zabal lezakeelako.
-Kostua:
Bi farmazia enpresak txertoaren bi dosi emanda ari dira erantzun immunologikoa aztertzen. Txerto batetik bestera denbora tarte bat utzi, eta antigorputzen mailaren murrizketa neurtzen dute. Datu horiek erabakigarriak izan daitezke jakiteko COVID-19aren aurkako txertoa urtean behin eman behar den, gripearena bezala, eta zenbateko kostua izango duen. Bai Pfizerrek bai Modernak burtsan kotizatzen dute, eta inbertitzaileak kostuaren eta diru-sarreren zenbatekoak jakiteko irrikaz daude bi enpresek izan ditzaketen etekinak eta horrek akzioen prezioan izango duen eragina jakiteko.
-Kontserbazioa:
Pfizerren txertoak izozkailu aurreratuak behar ditu 0 azpitik 70 graduan edukitzeko, eta Modernarenak ohiko izozkailuetan biltegiratu daitezke.
Ezaugarri hori oso garrantzitsua da garraioa eta biltegiraketa merkatzeko, batez ere garapen bidean dauden herrialdeetan edo irisgarritasun zaileko eremuetan.
-Eskuragarritasuna:
Anthony Faucik, AEBko epidemiologo nagusi eta pandemiaren aurkako borrokaren buruak, NBCn egindako elkarrizketa batean esan du txertoa jasotzen lehenak arrisku taldekoak izango direla: osasun langileak eta adinekoen zentroak.
Alergien eta Gaixotasun Kutsakorren Institutu Nazionaleko zuzendari denak Modernarekin eta beste erakunde batzuekin egiten du lan, eta, horren ustez, abendu amaierarako egongo dira "eskuragarri" txertoaren dosiak "arrisku altuko pertsonentzat".
Andrew Cuomo New Yorkeko gobernadoreak aurre egin dio Donald Trump AEBko presidenteari, Etxe Zuriaren egitasmoak diru kontuak eta diru-sarrera handiko eremuetako banaketak lehenesten dituelako, eta autonomia eskatu du txertoa komunitate zaurgarrienetara iristen dela ziurtatzeko.
Zure interesekoa izan daiteke
Egun osoko elkartasun eguna iragarri du Gernika-Palestinak
Herri ekimenak azaldu duenez, partidak "Euskal Herriak eta Palestinak aske izateko eskubidea dutela helaraziko dio munduari".
Artxibatu egin dute Nafarroako neska adingabe bat ustez "saldu" zutenen aurkako auzia
Epaileak auzia behin-behinean artxibatzeko agindu du, instrukzioa berriro irekitzea ahalbidetzen duten elementu berriak aurkezten ez diren bitartean, adingabearen lekukotza gainerako zantzuak baino garrantzitsuagotzat jota.
Emakume bat eta bi adingabe ospitaleratu dituzte Sesman, horien etxebizitzan izandako sutearen ondorioz
46 urteko emakumeak erredurak egin ditu, eta intoxikatu egin da, kea arnastu baitu. 6 eta 2 urteko umeek, berriz, kea arnastu dute, baina pronostiko arina dute.
Ertzaintzak gizon bat atxilotu zuen atzo Bergaran, euroagindu bat betez
76 urteko gizonak istripua izan zuen GI-627 errepidean, eta identifikatzeko orduan ohartu ziren atxilotzeko euroagindua zuela indarrean.
Horrela eragingo dio Behobia-Donostia lasterketak trafikoari
Igandeko lasterketa herrikoiak eragina izango du trafikoan, autobusen ibilbide eta geltokietan, TAO zerbitzuan eta lurrazpiko aparkalekuetan. Ia 28.000 korrikalarik hartuko dute parte eta milaka izango dira ikustera hurbiltzen direnak ere. Donostiako Udalak garraio publikoa erabiltzeko gomendatu du. 09:45etik aurrera, ETB1en eta eitb.eus-en jarraitu ahal izango da zuzenean.
"Irabazi arte", "Generación Click" eta "Los Williams" saioek Telebista Akademiaren Iris sarietako izendapena jaso dute
Sariak banatzeko ekitaldia 2026ko otsailaren 16an egingo dute, Madrilen, Teatro Real antzokian.
"Palestinarekin bat, konpromiso bat" ekimena aurkeztu dute, Gernika-Palestina sareak deituta
Gernika-Palestina herri ekimenak euskal gizartearen konpromisoa eskatu du larunbat honetan, "Palestina babesteko eta elkartasun aktiboan urratsak emateko", bai arlo ekonomikoan, bai arlo humanitarioan. Hainbat "eragile politiko eta sozialen" babesarekin eman du konpromisoaren berri, Donostian egindako prentsaurreko batean, eta Israelekin harremanak haustea eta "nazioarteko zuzenbidea errespetatzea eta aplikatzea" eskatu du.
Xabier Agote (Albaola): "Euskaldunek mundu mailan puntako itsas teknologia garatu zuten duela 500 urte"
EITBk Albaolako presidentearekin hitz egiteko aukera izan du San Juan baleontzia uretaratu eta biharamunean. Pozik eta hunkituta agertu da, baina aurretik lan handia dutela esan du; izan ere, belak eta mastak egin behar dituzte oraindik. Astelehenetik aurrera, lanean jarraituko dute, ontzia ekipatu eta udaberrian berriz ikusgai jartzeko.
Hodi baten hausturak ur-hornidura arazoak eragin ditu Ezkerraldean
Matxura konpondu dute jada, baina txorrotak ireki eta urari isurtzen uzteko gomendatu dute, oraindik zikin egon daitekeelako.
Txalo artean ospatu dute Kanadan 'San Juan' ontziaren uretaratzea
Txalo artean ospatu dute Red Bay Kanadako Ternua eta Labrador probintziako herrian San Juan ontziaren uretaratzea. Bertako herritarrak elkarrekin bildu dira uretaratzea zuzenean ikusteko; izan ere, arrantzale herri horretako uretan aurkitu zuten hondoratuta, 1976an.