Lehia estatubatuarra txertoa ekoizteko: Pfizer vs Moderna
Pfizerren eta Modernaren COVID-19aren aurkako txertoak aurrerapausoak ematen ari dira onarpena eta nazioarteko zabalkundea lortzeko bidean emaitza baikorrak lortu ostean, baina oraindik zalantzak daude kostuaren, eskuragarritasunaren eta onarpenaren inguruan.
Duela astebete, Pfizer izan zen AEBko lehenengo farmazia enpresa COVID-19aren aurkako txertoaren hirugarren faseko proba klinikoen emaitzak publiko egiten, eta astelehen honetan gauza bera egin du Modernak.
3. fasea da txertoaren garapeneko fase aurreratuena, eta bi farmazia enpresak 30.000 boluntariotik gora ari dira erabiltzen probetarako. Batzuei txertoa ematen diete, besteei plazebo bat, eta ondoren erantzun immunologikoa zein den ikusten dute.
Hauek dira bi txertoen ezaugarri nagusiak:
-Teknologia:
RNA mezulariaren teknika berritzailea erabiltzen dute bi txertoek. RNA kateak sartzen dituzte gizakien zelulek deskodetu eta SARS-CoV-2aren aurrean organismoak erantzun immunologikoa emateko proteinak ekoizteko.
- Eraginkortasuna:
Txertoaren eraginkortasuna herritarrak gaixotasunaren aurrean prebenitzeko duen gaitasuna da, txertoa jaso ez dutenek birusaren aurrean ematen duten erantzunaren aldean. Modernaren txertoak % 94,5eko eraginkortasuna dauka une honetan, eta Pfizerrenak, % 90ekoa. Eraginkortasun maila altua da, tetanosaren edo polioaren aurkako txerto eraginkorren parekoa. Gripearen aurkakoaren eraginkortasuna % 45 ingurukoa da, urtearen arabera.
-Segurtasuna:
Modernaren txertoak ez du segurtasun arazo aipagarririk erakutsi, farmazia enpresaren arabera. Albo-ondorio larrienak "neurrizkoak" izan ziren, eta % 2,7ri bakarrik eragin zion mina, % 4,5i buruko mina, eta % 10i neke sentsazioa.
Pfizerren kasuan, "aje gogor bat" deskribatu zuten boluntarioetako batzuek, Fox Newsek egindako elkarrizketen arabera. Farmazia enpresak, hala ere, albo-ondorioak neurrizkoak direla eta egun gutxitan pasatzen direla adierazi du.
Datu horiek oso garrantzitsuak dira txertoaren oniritzia jasotzeko, AEBko arduradunek eta erreguladoreek baldintza guztiak betetzen dituztela badiote ere, txertoa horren azkar sortzeak herritarren artean kezka zabal lezakeelako.
-Kostua:
Bi farmazia enpresak txertoaren bi dosi emanda ari dira erantzun immunologikoa aztertzen. Txerto batetik bestera denbora tarte bat utzi, eta antigorputzen mailaren murrizketa neurtzen dute. Datu horiek erabakigarriak izan daitezke jakiteko COVID-19aren aurkako txertoa urtean behin eman behar den, gripearena bezala, eta zenbateko kostua izango duen. Bai Pfizerrek bai Modernak burtsan kotizatzen dute, eta inbertitzaileak kostuaren eta diru-sarreren zenbatekoak jakiteko irrikaz daude bi enpresek izan ditzaketen etekinak eta horrek akzioen prezioan izango duen eragina jakiteko.
-Kontserbazioa:
Pfizerren txertoak izozkailu aurreratuak behar ditu 0 azpitik 70 graduan edukitzeko, eta Modernarenak ohiko izozkailuetan biltegiratu daitezke.
Ezaugarri hori oso garrantzitsua da garraioa eta biltegiraketa merkatzeko, batez ere garapen bidean dauden herrialdeetan edo irisgarritasun zaileko eremuetan.
-Eskuragarritasuna:
Anthony Faucik, AEBko epidemiologo nagusi eta pandemiaren aurkako borrokaren buruak, NBCn egindako elkarrizketa batean esan du txertoa jasotzen lehenak arrisku taldekoak izango direla: osasun langileak eta adinekoen zentroak.
Alergien eta Gaixotasun Kutsakorren Institutu Nazionaleko zuzendari denak Modernarekin eta beste erakunde batzuekin egiten du lan, eta, horren ustez, abendu amaierarako egongo dira "eskuragarri" txertoaren dosiak "arrisku altuko pertsonentzat".
Andrew Cuomo New Yorkeko gobernadoreak aurre egin dio Donald Trump AEBko presidenteari, Etxe Zuriaren egitasmoak diru kontuak eta diru-sarrera handiko eremuetako banaketak lehenesten dituelako, eta autonomia eskatu du txertoa komunitate zaurgarrienetara iristen dela ziurtatzeko.
Zure interesekoa izan daiteke
Azken erosketak Gabonak baino lehen: saltzaileen eguna
Gaur Gabon gaua da, eta dendek unerik frenetikoena bizi dute. Presak, urduritasunak eta azken orduko eskaerek markatzen dute jardunaldia, saltzaileek bezero guztiei arreta emateko malabareak egiten dituzten bitartean. Gabonetako kanpainako egunik gogorrenean, mostradoreen beste aldera begiratu bat eman diogu.
Euskal Herriko hiri eta herrietan ibili dira Olentzero eta Mari Domingi, Eguberria iragarriz
Urteko gaurik magikoenetako bat da Gabon Gaua, neguko solstizioa eta argi berria ospatzeko unea. Eta Olentzero eta Mari Domingi gure herri eta hirietara jaisten dira une hauek guztiokin igarotzeko. Gauean opariak banatu aurretik herri eta hirietako kaleetan ikusi ahal izan ditugu.
Monte Perdidon izandako elur-jausiak agerian utzi du Pirinioetan elur-jausiak gertatzeko arriskua handia dela
Azken egunetako elurte gogorrek metro erdiraino utzi dute elurra Aragoiko Pirinioetan, elur-jausien arriskua areagotuz. Astelehenean mendizale batek Monte Perdidon grabatu zuen elur-jausi berri bat, eta Aragoiko Gobernuak arreta handia eskatu die mendialdeetako bizilagun eta bisitariei.
Behin behineko espetxealdia ezarri diote Barakaldon emakume bat hiltzeagatik atxilotutako gizonari
Homizidioa eta eraso sexuala delituak leporatu dizkio epaileak biktimaren lankidea zen 27 urteko gazteari.
Iñigo Urrutia: "Azkenaldian badirudi Konstituzioak muga erantsiak ezartzen ari dizkiola euskararen normalizazioari"
Administrazioaren eta udalen hizkuntza-politikarako eskumena jarri du zalantzan EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak bere azken ebazpenetan. Iñigo Urrutiak, jurista eta Administrazio Zuzenbideko irakasleak, dio ezengonkortasun politikoa areagotu daitekeela azken erabaki horiekin.
Olentzero eta Mari Domingi Euskadiko hiribuetako umeekin izan dira
Olentzerok eta Mari Domingik azken bisita egin diete Euskadiko haurrei, Gabon gaueko opariak banatu aurretik. Hain zuzen, Bilboko Arriaga Antzokian, Basurtuko Ospitalean, Gasteizko Udalean eta Donostiako Unibertsitate Ospitalean izan da bikotea.
Garraio publikoak ordutegi bereziak izango ditu Gabon gauean Hego Euskal Herrian
Zerbitzu batzuek arratsalde-gau honetan aurreratuko dituzte azken bidaiak, eta kasu batzuetan gaueko zerbitzua indartuko da.
Nahi gabeko bakardadearen aurkako besarkadak
Gipuzkoako Foru Aldundiak 'Besarkaden jokoa' ekimen solidarioa jarri du martxan, opari-kutxa bat, "presak alde batera uzteko, pertsonak sentitzeko eta gogoratzeko" gonbidapenarekin. Dagoeneko salgai dago saltoki batzuetan, eta bildutako dirua Itxaropenaren Telefonoaren bi proiektutara bideratuko da.
12 urteko kartzela-zigorra eskatu dute bi gazterentzat, Donostian adingabe bat hiltzen saiatzeagatik
Eskolakide bat hiltzen saiatzea egotzi die gazteei Fiskaltzak. Dirudienez, erasotzailea "jeloskor" zegoen erasotutako adingabe bere bikotekidearekin "maite-jolasetan" ibiltzeagatik.
Artxandako parkeko horman izandako luizi baten ondorioz, ingurua itxi behar izan dute
Eremua hesitu dute eta obrak "proiektua amaitu bezain laster" egingo dituzte.