La Palmako sumendiaren bigarren kolada itsasotik gertu dago, erupzioa gertatu eta hilabetera
Gaur hilabete bete da Cumbre Vieja, gaur egun munduan gehien kontrolatzen den sumendietako bat, erupzioan sartu zenetik La Palma uhartean. Erupzioak "indartsu jarraitzen du", eta bigarren kolada ordu gutxi barru iritsiko da itsasora, David Calvo Kanarietako Institutu Volkanologikoko (Involcan) bozeramaileak astearte honetan azaldu duenez.
Gauean, laba-material asko iritsi da bigarren kolada horretara, eta, beraz, azkarrago egin du aurrera. Eguerdian, labarretik 30 bat metrora zegoen, Tazacorten. Calvoren hitzetan, bizilagun gehiago irtenarazi beharko dituzte etxetik.
Erupzioaren bilakaerari dagokionez, Involcaneko bozeramaileak esan du "egonkor" jarraitzen duela, "laba asko" isurtzen duelako eta gasak botatzen jarraitzen duelako, eta badirudi "denbora luzerako" jarraituko duela horrela.
Astelehenean, 10.000 tona sufre dioxido erregistratu zituzten, eta sumendia baretzen hasi dela esateko 400 edo gutxiago erregistratu behar dira, adituaren esanetan.
Horrela, labak 763 hektarea harrapatu eta 1.956 eraikin suntsitu ditu, Segurtasun Nazionaleko Departamentuak astearte honetan emandako datuen arabera.
Adituen aburuz, sumendiak 75 milioi metro kubiko laba baino gehiago kanporatu ditu hogeita hamar egunetan.
La Palmako aireportua martxan dago astearte honetan, baina atzerapenak daude uharteen arteko hegaldietan, errauts-hodei bolkanikoek 4.200 metroko altuera duen zutabea osatzen baitute. Tenerifeko aireportua ere normaltasunez ari da lanean, baina atzo bertan behera utzi zituzten hegaldiak eta batzuk desbideratu egin zituzten.
Sumendien arriskuagatiko Babes Zibileko eta Larrialdiei Aurre Egiteko Plan Bereziaren zuzendaritzak El Pasoko biztanleei gomendatu die gaur 14:00etatik 21:00etara ez ateratzeko kalera, airearen kalitaterako kaltegarriak diren baldintza meteorologikoak ikusita, itsasotik datorren kalima eta haizea sartzea espero baitute.
Bien bitartean, gaur bertan behera utzi dituzte aurrez aurreko eskolak Tazacorteko bi ikastetxetan, laba kostaldera irits daitekeelako, eta atzo, astelehena, Los Llanos de Aridaneko 4.500 ikaslek eta ia 600 irakaslek eskolei ekin zieten, hilabete klaserik gabe pasatu eta gero.
Geografia Institutu Nazionalak emandako datuen arabera, gauerditik La Palma uharteko jarduera sismikoa zertxobait murriztu da aurreko egunekoarekin alderatuta; izan ere, 14 mugimendu erregistratu dituzte astearte honetako lehen orduetan.
Albiste gehiago gizartea
San Adriango kobazuloan neandertalak bizi izan zirela berretsi du Aranzadik
40.000 urte baino gehiago dituzten piezak berreskuratu dituzte arkeologoek. Aranzadik bi hamarkada daramatza Gipuzkoan, Aizkorri mendilerroan, dagoen tunel horretan indusketak egiten. Historiako garai ugaritako aztarnak aurkitu dituzte.
Euskararen aurkako azken epaia salatzeko elkarretaratzeak deitu ditu UEMAk larunbat honetan, udaletxeen aurrean
Euskarak "justizia" behar duela nabarmendu du Martin Aramendi Udalerri Euskaldunen Mankomunitateko (UEMA) lehendakaria, eta Auzitegi Gorenetik heldu dena, "ez da justizia, euskara bigarren mailara kondenatzen duen epaia baizik". "Horregatik, aukera guztiak aztertu, eta prest gaude EAEko udal legea dagokion lekuan defendatzeko, baita Europako auzitegietan ere, zerbitzu juridikoek horretarako aukera ikusiz gero", gaineratu du. Halaber, gogoratu du EAEko udal legea "mugarri" izan zela udalerri euskaldunentzat, "elebitasun simetrikoa gainditzeko eta euskara lehenesteko aukera eman zuelako".
Atzerapenarekin bada ere, iritsi dira Saharako haurrak Euskal Herrira
Agiriak tramitatzeko izan dituzten arazoen ondorioz, 15 egun beranduago iritsi dira Euskal Herrira Saharako 213 neska-mutikoak. Orain bertako familietan edota aterpetxeetan igaroko dute uda abuztu bukaera arte. Behar dituzten osasun frogak egiteaz gainera, elikadura hobetzea eta basamortuko 50 graduko tenperaturak ekiditea da Oporrak Bakean ekimenaren helburua.
Izaskun Ellakuriaga Bustintza kazetari bizkaitarra hil da
Hainbat hedabidetan aritu zen lanean, tartean Bizkaia Irratian edota 'Bertsolari' aldizkarian. Horrez gainera, erakunde ugariren komunikazio aholkularia ere izan zen, besteak beste, Gerediaga elkartekoa eta Durangoko Azokakoa.
"Torre Pachecoko migratzaileek ultraeskuinak egoera astindu aurretik zegoen bizikidetza itzultzea besterik ez dute nahi"
Asier Sanchez ETBk Torre Pachecon duen berriemaileak nabarmendu du, bertako meloi zelai batetik, poliziaren presentzia izugarria dela herrian, batez ere San Antonio auzoan. Bertan biltzen da magrebtar biztanleria. Ultraeskuindarrek beste elkarretaratze bat deitu dute gaurko, 20:00etan, baina ez dute horretarako baimenik. Torre Pachecoko bizilagunek atzoko egoera errepikatzea espero dute.
"Kezkatuta eta beldur handiarekin gaude. Nire semeak ez du etxetik irten nahi"
Joan den ostiralean 16 urteko gazte bat jipoitu zuten Torre Pachecon. Duela 23 urte Murtziako herria honetan bizi den emakume ondarroar baten eta marokoar baten semea da gaztea. Domingoren aurkako erasoa salatzeko manifestazio baketsu batera joan zen lagunekin, baina, sareetako bulo baten ondorioz, Domingoren erasotzailearekin nahastu zuten, eta pertsona talde batek lintxatu egin zuen. Amak herrian eta familian bizitzen ari diren amesgaiztoa kontatu digu.
Sareetako eduki arrazistek gora egin dute, diskurtso "oldarkorragoa eta sofistikatuagoa" erabilita
Sare sozialetan gorroto-diskurtsoa monitorizatzen duen behatokiak mota honetako 54.000 eduki baino gehiago atzeman zituen ekainean: % 81 Afrika iparraldeko pertsonei zuzenduta zeuden, eta plataformek mezuen % 29 baino ez zituzten ezabatu.
Albiste izango dira: udako helmugarik gogokoenak, abisu horia beroagatik eta elkarrizketa Domingori
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Hiru pertsona zauritu dira Cadreitan, zezen batek harmailetara salto egin eta gero
Zezen bat harmailetara igo zen errekortari baten atzetik, Cadreitan (Nafarroa). Animaliak errekortaria eta gradetan zeuden bi zauritu zituen. Ekitaldia aldi baterako bertan behera geratu zuten.
Udako helmugarik gogokoenak: Nora goaz euskal herritarrok oporretan?
Zenbaki handietatik haratago, hurbiltasunak pisu handia du uda sasoiko joan-etorrien mapa marrazterakoan, nahiz eta Mediterraneoak eta hirigune handiek erakargarritasunari eusten dioten.