Ekonomia zirkularra: ekoizpen eta kontsumo sistema alternatiboa
Gaur egun kontsumitzeko dugun moduak eragin ezkorra du ingurumenean. Ezinbestekoa da modu kontzientean kontsumitzea eta hartzen ditugun erabaki guztiek ingurumenean eragina dutela jakitea. Badago modu jasangarriagoan kontsumitzeko aukerarik, baina ingurumenean oinarrituta egitea da egokiena. Ekonomia zirkularra deitzen zaio horri.
"Ekonomia zirkularra ekoizpen- eta kontsumo-sistema alternatibo bat da", Joan Manuel F. Mendoza Ikerbasque Research Felloweko ikerlari, eta Mondragon Goi Eskola Politeknikoko (Mondragon Unibertsitatea, MU) ikerketa-taldearen buruaren hitzetan. "Bi helburu ditu: batetik, baliabide naturalen kontsumoa ahalik eta gehien gutxitzea, eta, bestetik, baliabide natural horiek kontsumitu behar badira, ekoizpen-sisteman ahalik eta denbora gehien irautea", adierazi du.
Geure buruari egin beharreko lehen galderetako bat da ia posible den etxean kontsumo-eredua aldatzea. Honakoa galdetu digu Mendozak: "Zenbat erabiltzen duzu benetan, zenbatetan? Gutxi erabiltzen duzun hori erosteak merezi izan badu, bigarren eskukoa izan zitekeen?". Kontsumitzeko orduan hori izan beharko litzateke abiapuntua.
Auzi hori produktu tradizionalagoen erabilerara ere eraman daiteke. Garbigailu baten ordez garbitegi publiko bat erabil daiteke. Denbora gehiena aparkatuta ematen duen auto baten ordez leasing sistema bat erabil daiteke. Erabilera bakarreko produktuak baztertu daitezke. Gauza asko egin daitezke.
Erabaki orok du eragina ingurumenean
Mendozaren arabera, garrantzizkoena da jakitea "zure erabaki guztiek eragina dutela ingurumenean. Beraz, beti dago aukera jasangarriago bat".
Horretarako, garrantzitsua da enpresa askok etiketetan ematen duten ingurumen-informazioa eta Interneten, esaterako, eskuragarri dagoena. "Oso gutxi erabiliko duzun produktu bat bada, saiatu ingurumen-inpaktu txikiena duen bat erosten. Asko erabiliko baduzu eta energia behar badu, oso eraginkorra izan dadila".
Hala ere, erabakiak ez dira beti errazak izaten. "Askotan, ikerketa kontraesankorra da; izan ere, energia asko kontsumitzen duen produktu bat izan dezakezu, baina baliteke urte gutxi barru produktu bera modu eraginkorragoan ekoiztea", azaldu du Mendozak. Halakoetan, produktuz aldatzeak merezi duen aztertzea aholkatzen du, epe luzean zure ingurumen-aztarna murriztu ahal izateko.
Ez da ahaztu behar kontsumorik gabe ez dagoela ekoizpenik, eta kontsumitzeko dugun moduak ekoizteko moduan ere eragina duela. "Zure erabakiek ingurumenean eragina dutela jakinda, hori murrizteko moduak bilatzen badituzu, laguntzen ari zara enpresek nolabait zure beharrak ase ditzaten, baina ingurumen-irizpideak betetzen dituzten produktuak eskatu ahal dizkiezu. Eta, azkenean, saldu eta negozioa egin nahi dutenez, enpresak zu asetzen saiatuko dira", azaldu du Mendozak.
Albiste gehiago gizartea
EITBk aitortza jaso du EHUko Gizarte eta Komunikazio Zientzien fakultateko graduazio ekitaldian
Dozenaka ikaslek jaso dute diploma, eta ekitaldia aprobetxatuz EITBri saria eman diote gizarteari egiten dion ekarpenagatik. Bertan egon da Andoni Aldekoa zuzendari nagusia, Arantza Ruiz albistegietako zuzendaria eta Lontzo Sainz, etxe honetako estrategia eta ikerketa burua.
Gasteizko LEA enpresaren lantegiko sutearen aireko irudiak
Gaur arratsaldean izandako sute handia kontrolatutzat jotzen da, ez baita zabaltzerik espero, baina erabat itzaltzeko "denbora" beharko da. Suteak ez du zauriturik utzi, baina bi auzo konfinatu behar izan dituzte bi orduz, ke handia dela eta. Sutea 13:45 inguruan hasi da, eta litekeena da enpresara produktu kimikoak eramaten ari zen zisterna-kamioi batek eragitea ezbeharra.
"6 edo 7 leherketa izan dira, baina bat oso handia izan da eta eraikin osoa dardarka jarri du"
Abetxuku eta Arriaga auzoetako bizilagunek ez dakite oraindik noiz itzuli ahalko diren etxera. Gasteizko Udalak iragarri du Arriaga Gizarte Etxera eramango dituztela Aramangelu kaleko atarietan, ezbeharraren ingurutik gertu, bizi diren hainbat pertsona.
Sute bat piztu da LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea
Sute handi bat piztu da Gasteizko LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea. Langileak barrutik atera, eta suhiltzaileak bertaratu dira. Sua bertan dagoen oxigeno biltegira ez heltzeko lanean ari dira. Segurtasun Sailak etxeko lehioak itxita izateko gomendatu die inguruko bizilagunei.
LEAko langilea: "Shock egoeran gaude, eta ez dakigu zer gertatuko den gure lanpostuekin"
Ana Esther Condek ia 20 urte daramatza Lascaray-LEA enpresan lanean. EITB Mediari adierazi dionez, 13:30ean suteen aurkako alarma jotzen hasi da, eta alde egin behar izan dute, korrika. "Irtetean, sugarrak ikusi ditugu, eta beldurtu egin gara", gaineratu du.
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzagan
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzaga inguruan, Baso-suteetarako larrialdi plana (INFOBI) osatzen duten taldeen prestakuntza, koordinazioa eta erantzuteko gaitasuna hobetzeko.
Yazan, gazatarra eta paziente onkologikoa Euskadin: "Handitan medikua izango naiz, beste ume batzuk artatzeko"
Gaixotasun onkologikoak dituzten Gazako 5 ume artatzen ari da Osakidetza Gurutzetako Ospitalean eta Donostiakoan. Horietako bat, Yazan, duela bi hilabete dago Donostian, amarekin, tratamendua jasotzen.
Kontrolpean dute Gasteizko LEA fabrikan piztutako sutea
Oraindik orduak edo egunak beharko dira sua erabat itzaltzeko. Ez da inor zauritu, industrialdea jendez hustu dutelako. Abetxuku eta Arriaga auzoak normaltasunera itzuli dira.
Alkolea pasaiako paumaren habia desagertu da, Donostian
Parkea Bizirik elkarteak parkearen egoera salatu du eta neurriak hartzeko biltzera gonbita egin die udal gobernuari eta oposizioari.
EAJk hautsi egin ditu lan deialdi publikoetan euskara blindatzeko PSE-EEkin abiatutako negoziazioak
Jeltzaleen iturriek aurreratu dute EAJk berak bakarrik egingo duela aurrera eta Enplegu Publikoaren Legea aldatzen saiatuko dela, euskara eskakizunak bermatzeko.