Babestuko dituen itun baten zain jarraitu beharko dute ozeanoek
Ozeanoek babestuko dituen itun baten zain jarraitu beharko dute, ostiral honetan NBEren bi asteko bilerak akordiorik gabe amaitu ondoren, baina laster lortuko dutelako itxaropenarekin.
New Yorken gau betea zela, negoziatzaileek amore eman zuten, eta erabaki zuten denbora gehiago beharko dutela 2018tik eztabaidatzen ari diren naziorteko itun hori lortzeko. Hori dela eta, bosgarren eta azken negoziaketa erronda bertan behera uztea erabaki zuten, eta oraindik zehazteko dagoen beste une batean berrartzea.
Hala iragarri zuen Rena Lee ituna hitzartzen ari den biltzarreko buruak, akordio baten bila azken orduko jarrera aldaketen saiakeran egindako zenbait bileraren ostean. Leeren arabera, "helmugatik inoiz baino gertuago gaude" gaur, baina denbora gehiago beharko da prozesua itxi ahal izateko.
Mundu osoko herrialdeak hitzartzen ari diren itun horrek eskumen nazionaletik kanpoko itsas eremuen (itsas zabala) kontserbazioa eta erabilera jasangarria bermatzea du helburu. Ozeanoen etorkizuna bermatzeko ekologistek funtsezkotzat jotzen duten tresna da, eta hamarkadak dira aldarrikapen hori bizirik dagoela, baina ez dio atzerapenak pilatzeari utzi.
2018an abiatu ziren negoziazioak modu ofizialean, eta 2020rako itun bat izatea zen helburua, baina plan horiek bertan behera gelditu ziren covid-19ak eragindako pandemia bitarteko, eta prozesu osoa atzeratu zuen horrek. Orain, ituna 2022rako lortzea zuten xede, baina zaildu egin da negoziaketa erronda honen porrotaren ostean, alde batera utziko ez bada ere.
Greenpeaceren arabera, aurten itunik ez izatekotan, oso zaila izango da 2030erako ozeanoen % 30 babesteko helburua betetzea. Herrialde ugarik hartu dute jomuga hori lortzeko konpromisoa, eta zientifiko askorentzat minimo hori bete behar da itsasoko ekosistemak jasaten ari diren presioaren ostean suspertzeko.
Kutsadura, klima aldaketa eta itsaspeko meatzaritzari zein arrantza intentsiboago bati atea irekitzen dieten teknologia berriak dira, adituen arabera, itsas zabalerako mehatxu nagusiak, ozeanoen hiru laurdenetarako alegia.
Bosgarren negoziaketa erronda arrakastatsua izan ez bada ere, tartean dauden ordezkaritza nazional eta gobernuz kanpoko erakunde gehienek azken orduetan lortutako aurrerapenen garrantzia nabarmendu dute, eta baikor agertu dira.
Albiste gehiago gizartea
Oñatiko Larraña Etxeak 20 nazionalitateko 100 errefuxiatu hartzen ditu
Zentroa kudeatzen duen Zehar-Errefuxiatuekin elkarteak salatu du Erregelamenduaren erreforma berriak nazioarteko babesa eskatzen duten pertsonak "zigortzen" dituela. 3.000 pertsonak baino gehiagok eskatu dute nazioarteko babesa Euskadin aurten.
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Musika, nagusi: EAEko 10 kultur ekitalditatik hiru musikari lotutakoak dira
6.342 kontzerturekin, musika euskal agendan gehien agertzen den forma kultural gisa finkatu zen iaz. Ondoren antzerkia (4.239 ekitaldi) eta, urrunago, zinema/ikus-entzunezkoak (2.349) eta dantza (860).
EAEko kultur ekitaldien ia erdiak euskarazkoak edo elebidunak dira
2024an programatutako kultur ekitaldien % 32,8 euskara hutsean izan ziren, eta % 13,1 elebidunak, gaztelaniarekin edo beste hizkuntza batekin batera.
EAEko kultur sarea: bizia, baina asimetrikoa
2024an, ia 20.000 ekitaldi inguru erregistratu ziren hiru lurraldeetan, Kulturklik atariaren arabera. Beste era batera esanda: egunean, batez beste, 55 kultur saio izan ziren EAEko udalerrietan.
Kultur programazioa urte osoan zehar ereiten da EAEn, baina udazken-negua da sasoirik emankorrena
Orokorrean orekari eusten zaion arren, eskualdeen arteko aldeak egon badaude. Eremu batzuetan programazioa batik bat uda sasoira bideratzen dute, eta beste batzuetan, aldiz, ekitaldiak hilez hil sakabanatzen dituzte.
Beskoitzek ikastola berria izango du 2026-2027 ikasturtean
Egun dauden prefabrikatuetatik gertu, lursail bat erosi du Beskoitzeko Udalak eta bertako zati bat ikastolarentzat izango da. Herri Urratsen lortutako diruari esker eta Euskal Herri osotik iritsitako elkartasunari esker, Seaskak milioi bat euroko inbertsioa egingo du. Irailean lanak hasiko dira, eta hurrengo ikasturtean hasiko lirateke Beskoitze aldeko 50 haur inguru baldintza duinetan euskaraz ikasten.
Ehgamek Bilbao Bizkaia Harro ekimena boikoteatzeko deia egin du
EAJk Harrotasunaren Nazioarteko Eguna “bereganatu eta turistifikatu" nahi duela salatu du eta E28 Koordinadorak ekainaren 28rako deitutako manifestazio “herrikoi eta aldarrikatzailera” joateko deia egin du.
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.