Eusko Jaurlaritzak 457 gradu progresio eman ditu duela urtebete EAEko kartzelen ardura hartu zuenetik
Urriaren 1ean urtebete izango da Eusko Jaurlaritzak espetxeen kudeaketa bere gain hartu zuela. Urtea betetzear dela, Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako Sailak (hark du ardura) 12 hilabeteotako balantzea egin du. Emandako datuen arabera, Jaurlaritzak 457 gradu progresio eman ditu, horietatik 25 (% 5) ETArekin lotura duten presoei.
Progresioak % 40 izatea jarri zuen helburutzat, eta erdietsitako datuak "oso hurbil" jarri du muga, Beatriz Artolazabal sailburuak nabarmendu duenez. Izan ere, azaldu du EAEko espetxe eredua erdi-askatasuneko erregimenen kopurua igotzean datzala, "Europako herrialdeen joerekin bat etorrita. Horren esanetan, hainbat azterketek frogatu dute erregimen horiekin errazagoa dela pertsonak birgizarteratzea.
Adierazpenok Arabako Espetxean antolatutako lan saio batean egin ditu Artolazabalek. Kartzelen kudeaketan zeresana duten sail eta zuzendaritzetako ordezkariak, EAEko hiru espetxeetako zuzendariak eta hirugarren sektoreko elkarteak izan dira ekitaldian.
Presoen laurdena, hirugarren graduan
Jaurlaritzaren datuen arabera, gaur-gaurkoz, 383 preso daude hirugarren graduan, % 25. Era berean, 233 lagun daude baldintzapeko askatasunean.
ETArekin lotura dutelakoan zigortutako 116 pertsona daude EAEko kartzeletan, eta horietatik 28 hirugarren graduan daude (% 24). Zortzi baldintzapeko askatasunean daude.
Horren ildoan, honakoa azpimarratu du Artolazabalek: "Dagoeneko, ez dute zentzurik salbuespenek, ezta tratamendu kolektiboek ere. Presoek ez dute inolako onura edo galerarik izango euskal espetxeetan, ETAkoak izan ala ez. Graduko aurrerapen guztiak onartzeko, dagokion Tratamendu Batzordearen banakako txosten profesionalak eta egunero preso bakoitzarekin lan egiten duten pertsona teknikariak hartuko dira kontuan", arrazoitu du
Artolazabalen aburuz, lehen urte horren balorazio "positiboa" egin behar da, aitortu duen arren "euskal eredua —erdi-askatasuneko erregimenak lehenesten dituena— espetxe kudeaketaren eguneroko bizitzan finkatzea ez dela urtebetean lortzen den helburua, ezta legegintzaldi batean ere; urte asko beharko dira lanean, praktikan eta pedagogian, helburua lortzeko".
Erdi-askatasuneko erregimeneko zigorrak betetzen laguntzeko, Jaurlaritzak 12 etxebizitza jarri ditu bizitzeko baliabiderik ez duten presoen eskura. Hirugarren sektoreko elkarteek kudeatuko dituzte, eta sei egongo dira Araban eta hiruna, Bizkaian eta Gipuzkoan. Guztira, 80 pertsona har ditzakete bizilekuok.
Azkenik, Aukerak Laneratzeko Euskal Elkartearen datuak eskaini ditu sailburuak. "331 langile izan ditu (296 gizon eta 35 emakume), eta lankidetza hitzarmenak sinatu ditu kanpoko bederatzi enpresarekin, 150 langile dituztenak (139 gizon eta 11 emakume)", azpimarratu du.
Albiste gehiago gizartea
Oñatiko Larraña Etxeak 20 nazionalitateko 100 errefuxiatu hartzen ditu
Zentroa kudeatzen duen Zehar-Errefuxiatuekin elkarteak salatu du Erregelamenduaren erreforma berriak nazioarteko babesa eskatzen duten pertsonak "zigortzen" dituela. 3.000 pertsonak baino gehiagok eskatu dute nazioarteko babesa Euskadin aurten.
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Musika, nagusi: EAEko 10 kultur ekitalditatik hiru musikari lotutakoak dira
6.342 kontzerturekin, musika euskal agendan gehien agertzen den forma kultural gisa finkatu zen iaz. Ondoren antzerkia (4.239 ekitaldi) eta, urrunago, zinema/ikus-entzunezkoak (2.349) eta dantza (860).
EAEko kultur ekitaldien ia erdiak euskarazkoak edo elebidunak dira
2024an programatutako kultur ekitaldien % 32,8 euskara hutsean izan ziren, eta % 13,1 elebidunak, gaztelaniarekin edo beste hizkuntza batekin batera.
EAEko kultur sarea: bizia, baina asimetrikoa
2024an, ia 20.000 ekitaldi inguru erregistratu ziren hiru lurraldeetan, Kulturklik atariaren arabera. Beste era batera esanda: egunean, batez beste, 55 kultur saio izan ziren EAEko udalerrietan.
Kultur programazioa urte osoan zehar ereiten da EAEn, baina udazken-negua da sasoirik emankorrena
Orokorrean orekari eusten zaion arren, eskualdeen arteko aldeak egon badaude. Eremu batzuetan programazioa batik bat uda sasoira bideratzen dute, eta beste batzuetan, aldiz, ekitaldiak hilez hil sakabanatzen dituzte.
Beskoitzek ikastola berria izango du 2026-2027 ikasturtean
Egun dauden prefabrikatuetatik gertu, lursail bat erosi du Beskoitzeko Udalak eta bertako zati bat ikastolarentzat izango da. Herri Urratsen lortutako diruari esker eta Euskal Herri osotik iritsitako elkartasunari esker, Seaskak milioi bat euroko inbertsioa egingo du. Irailean lanak hasiko dira, eta hurrengo ikasturtean hasiko lirateke Beskoitze aldeko 50 haur inguru baldintza duinetan euskaraz ikasten.
Ehgamek Bilbao Bizkaia Harro ekimena boikoteatzeko deia egin du
EAJk Harrotasunaren Nazioarteko Eguna “bereganatu eta turistifikatu" nahi duela salatu du eta E28 Koordinadorak ekainaren 28rako deitutako manifestazio “herrikoi eta aldarrikatzailera” joateko deia egin du.
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.