Zientzia
Gorde
Kendu nire zerrendatik

Giza zeluletatik eratorritako "minigarunak" ezarri dizkiete arratoi jaioberriei, jokaerari eraginda

Stanford Unibertsitateko talde batek lortu du. Aurkikuntza horien bidez, giza gaixotasun neuropsikiatrikoen eredu errealista ekoizteko gaitasuna hobe lezakete.
20180317134633_laboratorio-laborategi-pruebas-probak-medico-mediku-etb1-teknopolis-zientzia-ciencia_
Artxiboko irudian, laborategi bat. EITB Mediako bideo batetik hartutako argazkia.

"Organoideak" zelula ametatik eratorritako hiru dimentsioko egitura oso txikiak dira; organoen funtzioa imitatzen dute, eta gakoa izan litezke gaitzak ikertzeko. Orain, zientzialariek lortu dute ezartzea giza ehun zerebral hori arratoi batzuen garunean, aurretiko zenbait muga gaindituta, eta animalien jokaerari eraginda.

Metodo berriaren gaineko deskribapena Nature aldizkarian argitaratu dute. Artikuluan, egileek zehaztuta dute giza zelula ametatik eratorritako ehun zerebrala arratoi jaioberri batzuen garunean integratu ahal izan dutela, jokaerari eraginda. Aurkikuntza horien bidez, giza gaixotasun neuropsikiatrikoen eredu errealista ekoizteko gaitasuna hobe lezakete.

Garuneko organoideak aukerak ematen omen dituzte giza garapena eta gaixotasunak moldatzeko; gorputzetik kanpo sortutako organoideek, baina, ez dute benetako organismoek duten konektibitatea. Horrek zahartzapena murriztu egiten die, eta saihesten die jokaera kontrolatzen duten beste zirkuitu neuronalekin integratzea. Hortaz, mugatu egiten die organoideei ahalmena gaitz neuropsikiatrikoak moldatzeko, baldin eta genetikoki konplexuak eta jokaerak zehaztuta badira.

Aurreko ikerketa batzuetan, saiatu dira garuneko organoideak arratoi helduetan, baina zelulak ez ziren zahartu modu arrakastatsuan. Orain, Stanford Unibertsitateko talde batek (Kalifornian dago) arratoi jaioberriei ezartzea lortu du, garuneko eremu batean; hain zuzen ere, gorputz osoko informazio sentsoriala, ukimena kasu, jaso eta prozesatzen duen gunean.

Albiste gehiago gizartea

incendio vitoria-gasteiz lea dron drone
18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Gasteizko LEA enpresaren lantegiko sutearen aireko irudiak

Gaur arratsaldean izandako sute handia kontrolatutzat jotzen da, ez baita zabaltzerik espero, baina erabat itzaltzeko "denbora" beharko da. Suteak ez du zauriturik utzi, baina bi auzo konfinatu behar izan dituzte bi orduz, ke handia dela eta. Sutea 13:45 inguruan hasi da, eta litekeena da enpresara produktu kimikoak eramaten ari zen zisterna-kamioi batek eragitea ezbeharra.

VITORIA, 20/06/2025.- Un incendio ocurrido este viernes en la fábrica del productos de higinene personal LEA, en Vitoria, ha causado llamaradas de varios metros de altura y una densa columna de humo que es visible desde toda la ciudad. EFE / L. Rico
18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Sutea piztu da LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea

Sute handia piztu da Gasteizko LEA lantegian, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea. Langileak barrutik atera, eta suhiltzaileak bertaratu dira. Sua bertan dagoen oxigeno biltegira ez heltzeko lanean ari dira. Segurtasun Sailak etxeko leihoak itxita izateko gomendatu die inguruko bizilagunei.

Gehiago kargatu